Cesarstwo Rzymskie było jednym z największych imperiów w dziejach ludzkości. Powstało w 27 r. n.e. w wyniku przekształcenia państwa z republiki w system monarchiczny. W tym czasie Rzymianie władali wszystkimi ziemiami z obszaru Morza Śródziemnego i Morza Czarnego, w tym północną Afryką, a także Galią (Szwajcarią, Francją, Nadrenią, Belgią i Holandią) i Brytanią.
W Rzymie odnaleziono posąg cesarza, który zasłynął w walce z Gotami
Przez ponad 400 lat, aż do upadku Cesarstwa zachodniorzymskiego, państwem rządziło kilkudziesięciu władców z różnych dynastii. Jedni zapisali się w historii swoim intelektem, sprytem lub zdolnościami przywódczymi. Inni uchodzili za bezkompromisowych tyranów, a byli również tacy, o których zapomniano na setki lat. Tak było m.in. w przypadku Sponsianusa, którego w ubiegłym roku przypomniały starożytne monety, przez ponad 300 lat uchodzące za fałszywki.
Wiedza o cesarzach Rzymu jest oparta nie tylko na źródłach pisanych, ale również na małych odkryciach i niuansach. Przykładem na to jest ostatnie znalezisko archeologów w stolicy Włoch. Podczas wykopalisk w pobliżu najstarszej rzymskiej drogi – Via Appia – przebiegającej przez Italię i prowadzącej do Brindisi, badacze znaleźli posąg jednego z cesarzy. Rzeźba znajdowała się w dawnym kanale na terenie parku Parco Scott.
Decjusz Trajan był pierwszym cesarzem, który zginął w bitwie z najeźdźcami
Posąg przedstawiał Decjusza Trajana. Władca rządził Cesarstwem Rzymskim w latach 249–251. Zasłynął w walkach z plemionami germańskim, m.in. przeciwko Gotom i Karpom w 248 roku. Zgodnie z rozkazem ówczesnego cesarza Filipa Araba, wyruszył nad Dunaj, aby opanować bunt wszczęty przez barbarzyńców. Sukcesy w bitwach spowodowały, że jego wojska ogłosiły go swoim cesarzem w 249 roku.
W tym samym roku Decjusz wrócił w stronę Rzymu i w sierpniu lub wrześniu 249 pokonał armię Filipa Araba w bitwie pod Weroną. Cesarz zginął w walce, a jego syn Filip II został zamordowany w stolicy Italii. Zgodnie z obowiązującym prawem Senat uznał Decjusza za nowego cesarza rzymskiego.
Po objęciu władzy Decjusz kontynuował walki z Gotami. Po zaledwie 2 latach rządów doszło do bitwy, którą zwyciężyli Goci, a władca zmarł na polu bitwy. Tym samym Decjusz stał się pierwszym rzymskim cesarzem w historii, który zginął w walce przeciwko najeźdźcom.
Cesarz został przedstawiony jako Herkules
Archeologów zaintrygował fakt, że Decjusz został przedstawiony na posągu tak, aby przypominał Herkulesa. Miał charakterystyczne ubranie i atrybuty, które związane były z tym słynnym herosem. Cesarz ma na sobie skórę z lwa nemejskiego, stworzenia, które Herkules musiał pokonać w ramach swoich dwunastu prac.
– Posągi tak zwanych cesarzy-żołnierzy są niezwykle rzadkie. Chodzi o władców, którzy rządzili Cesarstwem między ok. 235 a 284 r. n.e. Był to bardzo burzliwy okres, w którym państwo rzymskie było nieustannie atakowane przez plemiona germańskie. W ciągu pięciu dekad krajem rządziło ponad 20 cesarzy – opowiada w rozmowie z Live Science Sam Heijnen, archeolog z Vrije University Amsterdam, który brał udział w wykopaliskach.
Naukowcy nie wiedzą, czy Decjusz zlecił przedstawienie siebie jako Herkulesa, czy zrobił to ktoś inny. Uczeni twierdzą jednak, że wykorzystanie wizerunku herosa miało pokazać przywiązanie do rzymskiej mitologii.
Była to decyzja prawdopodobnie również polityczna, ponieważ w tamtym czasie chrześcijaństwo stawało się coraz bardziej popularne. Dopiero pod koniec IV wieku doszło do całkowitej chrystianizacji Cesarstwa. Decyzją Teodozjusza I Wielkiego chrześcijaństwo stało się oficjalną religią tego imperium.
