Na Ziemi – jak podaje organizacja Ethnologue – używa się ponad 7 tys. języków. Najtrudniejsze języki świata należą do przeróżnych grup i mają rozmaite cechy. Nie ma więc żadnej grupy językowej, którą można byłoby określić jako najtrudniejszą do przyswojenia. Nauka języków obcych może być bardzo satysfakcjonująca i przynosić wiele dobrych emocji. Dla niektórych osób jest łatwiejsza, dla innych trudniejsza. 

Jaki jest najtrudniejszy język świata?

Najtrudniejsze języki świata cechuje zawiła gramatyka, rozbudowane, specyficzne słownictwo, trudna wymowa, a niekiedy także niecodziennie spotykany system znaków i pismo. To wyzwanie dla każdego, kto chciałby poszerzyć swój repertuar językowy. Który z języków jest najtrudniejszy na świecie i czy polski rzeczywiście można uznać za bardzo trudny? 

Jedni niemal od razu opanowują proste zwroty i widzą gramatyczne zależności jak na dłoni. Inni z kolei muszą włożyć znacznie więcej pracy i wysiłku w opanowanie języka obcego. Dlatego to, co trudne, jest zarazem bardzo subiektywne. Z pewnością każdy choć raz spotkał się z określeniem „najtrudniejszy język świata”. W jaki sposób określa się, który z języków należy do tych „najtrudniejszych”? Układając podobne listy, bierze się pod uwagę kilka różnych parametrów języka.

1. Gramatyka

Im bardziej skomplikowana gramatyka, tym trudniejszy do przyswojenia język. Zawiłą gramatyką trudno jest posługiwać się intuicyjnie. Bardzo zawiłą gramatyką charakteryzuje się między innymi język arabski, ale także nasz rodzimy polski. Mnogość przypadków, odmiana słów przez płeć i liczba czasów sprawiają, że stopień skomplikowania języka znacząco wzrasta.

2. Wymowa

Cechą utrudniającą obcokrajowcowi opanowanie języka jest także specyficzna wymowa. W niektórych językach, takich jak francuski, sposób wymawiania słów znacząco różni się od tego, co widać na piśmie. Inne z kolei, w tym polski, mają dużo świszczących i szeleszczących dźwięków, które trudno jest wymawiać osobie posługującej się od dziecka zupełnie inaczej brzmiącą mową. W języku japońskim z kolei ważne jest, z jakim zabarwieniem emocjonalnym wypowiadane są dane słowa – intonacja może wpłynąć na znaczenie.

3. Pismo

Wiele języków świata posługuje się całkiem innym systemem znaków, niż polski czy pozostałe języki europejskie. Także w obrębie języków państw położonych blisko siebie występują różnice w systemie znaków. O ile jednak niemiecki zapis korzystający z umlautów jest dla Polaka dość jasny, o tyle cyrylica, znaki arabskie czy chińskie symbole wyglądają całkowicie obco i nieprzystępnie. Języki o odmiennym piśmie wymagają więc opanowania sztuki pisania i czytania od nowa.

Istnieje wiele subiektywnych list, które określają jaki język jest najtrudniejszy, biorąc pod uwagę rozmaite kategorie. Oczywiście poziom trudności danego języka będzie całkiem inny dla różnych osób. Wszystko zależy od stopnia łatwości w przyswajaniu nowych języków, ale także od wcześniejszych doświadczeń oraz podobieństwa docelowego języka do języka ojczystego osoby uczącej się. Polak przyswajający język rosyjski napotka trochę problemów z cyrylicą, a później przypuszczalnie pójdzie mu dość gładko. Tymczasem dla Holendra czy Japończyka język rosyjski będzie całkowicie obcy, zarówno w piśmie, wymowie jak i gramatyce.

Bardzo często lista najtrudniejszych języków świata zawiera język polski. To dla nas doskonała wiadomość – już go opanowaliśmy! Dlaczego polski jest trudny? Przede wszystkim ze względu na skomplikowaną, rozbudowaną gramatykę, ale także specyficzną wymowę.

Wielu obcokrajowców uważa go za prawdziwe językowe wyzwanie. Polska gramatyka bywa trudna nawet dla Polaków. Ci jednak posługują się nią w praktyce intuicyjnie, bez konieczności opanowania niełatwych i pełnych wyjątków reguł w teorii.

Najtrudniejszy język świata – ranking

Najtrudniejsze języki świata to takie, które cechuje wysoki stopień skomplikowania. Listy takich języków różnią się od siebie, choć niektóre pozycje przewijają się na nich niemal zawsze. Trudno jest ponumerować je od najtrudniejszego do najłatwiejszego.

Językiem chińskim posługuje się ponad miliard ludzi. Fot. Robert Alexander/Getty Images

Poniższa lista przedstawia pokrótce obiektywnie trudne języki, które niejednemu adeptowi sprawiły spory problem (kolejność przypadkowa). 

  1. Język chiński – przez wielu zgodnie uważany za absolutnie najtrudniejszy język świata. Osoba, która chciałaby dobrze się nim posługiwać, musi na początek opanować kilkadziesiąt tysięcy znaków. Niektóre z nich mają kilka znaczeń, w tym znaczenia wykluczające się wzajemnie. Nie brakuje też znaków, które wyglądają niemal tak samo, a różnią się tylko wymową (a i to w nieznacznym stopniu). Opanowanie chińskiego jest procesem żmudnym i skomplikowanym dla niemal każdego chętnego.
  2. Język islandzki – to język brzmiący skomplikowanie i „dziwnie”. Zawiła jest jego gramatyka, a słownictwo ze względu na izolację wyspy wydaje się dziś dość archaiczne. Niemniej wielu uważa ten język za piękny i melodyjny. Dziś Islandczycy niezmiernie dbają o czystość i zachowanie swojego języka. Wszelkie wyrazy obce, które docierają na wyspę i zaczynają być używane, natychmiast zastępują islandzkie neologizmy opracowane przez specjalną komisję.
  3. Język grecki – należy do najstarszych języków świata. Uwielbiają go osoby zgłębiające starożytną historię, literaturę czy sztukę. Co więcej, grecki nie zmienił się znacznie od tysięcy lat, przez co może stanowić nie lada wyzwanie dla obcokrajowca. Szczególnie skomplikowany jest tutaj system wymowy.
  4. Język hebrajski – za bardzo trudny i archaiczny uznaje się także język hebrajski, przez wiele lat używany jednie przez Żydów w kontekście liturgicznym. Język hebrajski obecnie żywo się zmienia, ponieważ około 5 milionów ludzi na świecie stosuje go na co dzień. Nie zmienia to faktu, że dla obcokrajowca przyswojenie tego języka nie jest łatwym i szybkim zadaniem.
  5. Język polski – często wymieniany jako najtrudniejszy język na świecie, niemal zawsze pojawia się na listach trudnych języków. Nawet jeśli nie jest obiektywnie najtrudniejszy, z pewnością wygrywa konkurs na najtrudniejsze języki Europy. Zawiła gramatyka, szeleszcząca wymowa i bardzo różnorodne słownictwo zapewniają mu mocne miejsce na listach „najtrudniejszych”.
  6. Język fiński – wśród szczególnie trudnych języków znajduje się także język fiński, należący go grupy języków ugrofińskich. Sprawia to, że fiński różni się znacząco od innych europejskich języków, zarówno skandynawskich, jak i germańskich czy słowiańskich. Jego odmienność może być zaskakująca. Gramatyka fińska cechuje się pewną abstrakcją, a wymowa potrafi być naprawdę skomplikowana!
  7. Język węgierski – to kolejny język z grupy ugrofińskich, co może być zaskakujące ze względu na dzielącą Finlandię i Węgry odległość. Język węgierski ma skomplikowaną gramatykę i brzmienie, które dla zdecydowanej większości Europejczyków jest całkowicie obce i niepodobne do niczego znanego. I choć „Polak, Węgier dwa bratanki”, to bez znajomości innego, wspólnego języka bez przysłowiowej „szklanki” może się nie obejść. Co więcej, węgierski nie przypomina nawet fińskiego – odpowiadają za to wpływy otaczających Węgry państw oraz ich odmiennych języków.
  8. Język arabski – język, w którym duże wyzwanie stanowi system znaków, niepodobnych do polskich. Kolejna zapora w nauce to gramatyka. Sam rzeczownik w języku arabskim można odmieniać przez trzy liczby, trzy przypadki, dwie płcie oraz trzy stany. To sprawia, że opanowanie arabskiego staje się trudne i czasochłonne. Ponadto arabski wykorzystuje niespotykaną metodę słowotwórczą, która też nie należy do intuicyjnych i łatwych w spontanicznym użyciu.

Jaki jest najłatwiejszy język świata?

Najtrudniejsze języki świata to wyzwanie dla koneserów. Od czego więc warto zacząć językową przygodę? Być może od języków uważanych za łatwe i przyjemne. Światowym językiem numer jeden jest niewątpliwie angielski, jako język wyjątkowo przyjazny w nauce i łatwy do opanowania.

Obiektywnie gramatyka angielska nie jest bardzo prosta. Powszechność tego języka sprawia jednak, że jego przyswajanie wydaje się łatwe. Co ciekawe, jeszcze na początku XVII w. językiem tym mówiło o wiele mniej ludzi niż po niemiecku, rosyjsku, włosku, hindi czy w mandaryńskiej odmianie chińskiego.

Wśród nieskomplikowanych języków często wymienia się także włoski i hiszpański. Oba te języki cechuje nieskomplikowana gramatyka, a słownictwo jest podobne do łacińskiego, co pomaga Polakom w kojarzeniu i zapamiętywaniu. Warto zacząć przygodę z nauką od jednego z tych języków.