Do niezwykłego odkrycia doszło we wschodniej Polsce. Poszukiwacz skarbów przeszukiwał łąkę w Czernięcinie Poduchownym. To mała wieś w województwie lubelskim i powiecie biłgorajskim. Odkrywca znalazł 13 artefaktów wykonanych z brązu, które przekazał Wojewódzkiemu Urzędowi Ochrony Zabytków w Lublinie. Wśród zabytkowych przedmiotów są m.in. szpile do mocowania na odzieży, nagolenniki i bransolety.
Artefakty sprzed 2500 lat wykonane z brązu należały do kultury łużyckiej
Wiesław Koman, archeolog z zamojskiej delegatury WUOZ, przekazał, że autorem odkrycia jest Łukasz Jabłoński, który w styczniu przeszukiwał lubelską wieś przy użyciu wykrywacza metali. Poszukiwacz może mówić o niemałym szczęściu. Na zabytkowe przedmioty natrafił już podczas pierwszego dnia poszukiwań. Artefakty z brązu znajdowały się ok. 20–25 cm pod ziemią.
– Zaraz po wydobyciu zabytków z ziemi pan Łukasz przekazał telefonicznie do urzędu konserwatorskiego w Zamościu informację o znalezisku wraz z fotografiami miejsca odkrycia i odkrytych przedmiotów – przekazał Wiesław Koman.
Artefakty należały do ludzi z kultury łużyckiej, których w przeszłości nazywano Prasłowianami / fot. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie
Konserwatorzy potwierdzili, że ozdoby pochodzą z okresu kultury łużyckiej i są datowane na jej schyłkowy okres funkcjonowania, czyli ok. 550–400 lat p.n.e. – Znalezisko jest tym bardziej sensacyjne, gdyż ozdoby kultury łużyckiej odnajdywano w tym regionie bardzo rzadko. Były to jedynie pojedyncze przedmioty lub ich niewielkie fragmenty, a tu mamy cały ich zespół – zauważył archeolog.
Odkryte przedmioty to głównie ozdoby
– Zabytki mają ogromne znaczenie poznawcze i naukowe oraz konserwatorskie dla archeologów, w kontekście analizy osadnictwa ludności tej kultury w tym rejonie, jak i całej Lubelszczyzny – mówił badacz z WUOZ w Lublinie.
Archeolog przekazał również, że oczyszczone i zabezpieczone zabytki poszukiwacz od razu przekazał do zamojskiej delegatury WUOZ. – Pan Łukasz odnalazł między innymi dwie szpile o długości 15,5–16,4 cm, fragmentarycznie zachowaną ozdobną tarczkę o średnicy 11,6 cm do mocowania na ubraniu, dwa koliste nagolenniki o średnicach po 11,9 cm, które wykonano z grubego drutu brązowego o średnicy 1 cm i ze zdobieniami – wylicza archeolog.
Ponadto odkrywcy udało się znaleźć cztery masywne bransolety o średnicach po 7,5 cm i po 2,8 cm szerokości zwoju ze zdobieniem w postaci nacinanej jodełki i poprzecznych linii. A także dwie bransolety o średnicach po 7 cm i fragment kolca ozdobnej szpili rurkowatej o długości 12 cm i średnicy 0,5 cm, która była zdobiona karbowaniem. Zabytki zostały przekazane do Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju, gdzie artefakty zostaną poddane dalszej konserwacji i kolejnych analiz.
Epoka brązu w Polsce
W Polsce po raz pierwszy przejście na osiadły tryb życia nastąpiło ok. 4000 lat p.n.e. Społeczności, które żyły na polskich ziemiach zaczęły zajmować się rolnictwem i hodowlą zwierząt. Za początek epoki brązu w naszym kraju przyjmuje się okres ok. 2300 lat p.n.e. Trwała ona ok. 1600 lat.
W tym okresie rozwijały się kultury takie jak:
- kultura unietycka (2300–1600 p.n.e.),
- kultura trzciniecka (1900–1000 p.n.e.),
- kultura przedłużycka (1550–1200 p.n.e.),
- kultura łużycka (1350–400 p.n.e.).
Charakteryzowało je zastosowanie brązu do wyrobu narzędzi, broni i ozdób. To wtedy również powstawały pierwsze osady obronne na terytorium dzisiejszej Polski. Pierwsze artefakty z brązu pojawiły się na polskich ziemiach prawdopodobnie w wyniku napływu plemion z kultury unietyckiej. Jednak to kultura łużycka odegrała największą rolę w prehistorii naszego kraju. Niektóre hipotezy (szczególnie polskiej archeologii z okresu międzywojennego) zakładały, że mogli być to pierwsi Słowianie żyjący na terytorium współczesnej Polski.
Podstawą gospodarki kultury łużyckiej było rolnictwo. Uprawiano głównie pszenicę i jęczmień, a także w mniejszym stopniu proso, żyto i owies, groch, bób, soczewicę i lnicznik siewny. Plemiona zaliczane do tej kultury zajmowały się również hodowlą bydła i świń, a w czasach swojego schyłku również owiec, kóz, koni i psów.
Co ciekawe, odkrycia na terenie Śląska świadczą o tym, że Prasłowianom nie była obca nawet jazda konno. Archeolodzy podejrzewają, że niektóre ludy mogły wykorzystywać wierzchowce podczas polowań. To również ludzie z kultury łużyckiej założyli Biskupin, który jest jednym z najważniejszych stanowisk polskiej archeologii i jest uważany za jedną z pierwszych polskich osad.
