Każdy z nas kojarzy te ryby, choć mało kto miał okazję zobaczyć je na żywo. To dlatego, że maszkarowate z rodziny żabnicokształtnych żyją bardzo głęboko w oceanach. Nazwa gatunku zobowiązuje – o ciarki na całym ciele przyprawia nie tylko ich wygląd, ale również sposób rozmnażania.

Oceany zajmują ponad 70 proc. powierzchni Ziemi. Mimo to znaczna część zamieszkujących je ryb i innych gatunków zwierząt nadal nie została w pełni zbadana przez człowieka. Niektóre z nich przypominają potwory morskie znane z filmów. Znaleziona na jednej z kalifornijskich plaż żabnica przeraziła plażowicza i rybaka nie tyle swoimi rozmiarami, ile uzębieniem.

Żabnica znaleziona na kalifornijskiej plaży

Pamiątka z plaży kojarzy nam się najczęściej z muszelką, kolorowym kamieniem lub ostatecznie dokuczliwą opalenizną. Plażowicz i rybak łowiący na terenie Crystal Cove State Park w Kalifornii trafili na wyjątkowo niecodzienne znalezisko – rybę głębinową, przedstawicielkę jednego z ponad 200 gatunków żabnic, pływającą na co dzień ponad 900 m pod powierzchnią oceanu. Nie wiadomo, w jaki sposób ryba znalazła się na plaży.

„Przez to, że żyją w takich głębinach, niewiele osób miało okazję je zobaczyć, ani tym bardziej zbadać” – tłumaczyła Jessica Roame, koordynatorka edukacji morskiej, w rozmowie z dziennikiem „Los Angeles Times”. Martwy okaz żabnicy najprawdopodobniej trafi do miejscowego muzeum.

Jak wygląda żabnica?

Żabnice, z łacińskiego Lophius piscatorius, wciąż pozostają zagadką dla naukowców. O ich życiu nadal wiadomo stosunkowo niewiele, jednak nietrudno odróżnić je od innych ryb głębinowych. Przedstawiciele tej konkretnej grupy, czyli maszkarowatych (a przypomnijmy, że do tej pory opisano kilkaset) charakteryzują się między innymi bioluminescencyjną wypustką wyrastającą z ciała.

Pełni ona funkcję przynęty na mniejsze organizmy, które nie mają szans z dwoma rzędami ostrych jak brzytwa zębów żabnicy. Ryby te są w stanie skonsumować nawet osobnika odpowiadającego ich rozmiarom. Polowanie i ogólnie życie w głębinach ułatwiają im też oczy rozmieszczone równolegle po obu stronach głowy.

Żabnica – wygląd / fot. Getty Images

Samice maszkarowatych osiągają do 60 cm długości, podczas gdy samce potrafią być od nich nawet kilkanaście razy mniejsze. Nie muszą jednak osiągać monstrualnych rozmiarów, a to dlatego, że ich jedynym życiowym celem jest znalezienie partnerki i zapładnianie jej. Po odszukaniu odpowiedniej kandydatki samiec staje się jej seksualnym pasożytem. Rozmnażanie kończy się dopiero wtedy, gdy z maszkarowatego zostaje już jedynie jądro.

Gdzie występuje żabnica?

Żabnice, zwane też „diabłami morskimi”, żyją na głębokościach od 20–1000 m. Występują przede wszystkim w słonych wodach u wybrzeży Europy i północno-zachodniej Afryki. Próżno za to szukać ich nad Morzem Bałtyckim. 

Gatunek znajduje się na liście zwierząt zagrożonych wyginięciem na skutek przełowienia. Co ciekawe, Norwegii, gdzie odnotuje się największą liczbę żabnic, między grudniem a majem panuje zakaz polowania, aby zachować zrównoważony rozwój populacji. 

Żabnica jest trująca?

Choć może trudno w to uwierzyć, ale żabnica jest jedną z najczęściej spożywanych ryb (największą popularnością cieszy się we Francji). I trudno się temu dziwić, szczególnie gdy poznamy jej wartości odżywcze. Ze względu na dużą ilość białka, kwasy omega-3, witaminę A i selen zalecana jest w dietach niskotłuszczowych.

Oprócz tego ogromną zaletą ryby jest mało ościstość. Poza kręgosłupem, mięso żabnicy praktycznie nie zawiera ości, z jadalną częścią na czele, czyli ogonem. Warto dodać, że do lat 60-tych XX wieku trzustka żabnicy była jednym z głównych źródeł insuliny.