Dostępność dzikich jadalnych roślin postanowili sprawdzić uczeni z Autonomicznego Uniwersytetu Barcelony. W tym celu przepytali przedstawicieli rdzennych grup ludności z całego świata. Wnioski z tych badań, opublikowane na łamach czasopisma naukowego „Global Food Security”, są niepokojące.

Dzikie jadalne rośliny na świecie

Naukowcy oszacowali, że na całym świecie istnieje co najmniej 7 tys. gatunków dzikich jadalnych roślin i 2 tys. gatunków grzybów jadalnych. Stanowią one ważne źródło witamin i mikroelementów, zwłaszcza dla mieszkańców krajów rozwijających się.

Niestety, badania pokazują, że dostępność takich produktów żywieniowych jest coraz gorsza. Zjawisko to widoczne jest w wielu krajach. – Mieszkańcy są zaniepokojeni, bo to zjawisko zagraża ich bezpieczeństwu żywnościowemu. Wcześniejsze badania nie doceniały roli, jaką dzikie jadalne rośliny i grzyby odgrywają dla lokalnych społeczności – mówi Christoph Schunko, główny autor badań.

Przyczyn tego niepokojącego stanu rzeczy jest kilka. Na pierwszym miejscu znajduje się intensywne rolnictwo, zabierające coraz więcej gruntu pod uprawy i niszczące naturalne ekosystemy. Naukowcy wskazują też na nadmierną eksploatację dzikich zasobów, zanieczyszczenia środowiska i niekorzystne zmiany klimatyczne.

Dla kogo ważne są dzikie jadalne rośliny i grzyby?

Uczeni podkreślają, że w każdym kraju powinny zostać opracowane lokalne strategie, mające na celu ochronę zasobów dzikich jadalnych roślin i grzybów. Potrzebne są też dalsze badania w tej dziedzinie.

Takie badania prowadzone są m.in. na Madagaskarze przez europejski zespół naukowy LICCI. O wynikach uczeni donoszą na łamach czasopisma „PLOS ONE”. Okazuje się, że na Madagaskarze wiedzę o jadalnych roślinach zdobywają już nawet dzieci. – Ta wiedza różni się od tej, którą posiadają dorośli i jest zaskakująco bogata – podkreśla Vincent Porcher, szef zespołu badawczego.

Dzikie rośliny stanowią ważną część diety mieszkańców Madagaskaru. Naukowcy doliczyli się 117 gatunków takich roślin na tej wyspie. Są one używane jako przyprawy, przekąski i przystawki, ale także jako główne źródło pokarmu podczas okresów nieurodzaju.

Dzikie jadalne rośliny w Polsce

W Polsce od dziesięcioleci popularnością cieszą się dzikie jagody: borówki, brusznice, jeżyny czy maliny. Wiele osób zbiera także grzyby jadalne. Jednak wokół nas rośnie wiele mniej znanych jadalnych dzikich roślin. Oto przykłady:

  • pokrzywa – młode liście można ugotować lub dodać do zupy;
  • łopian – jadalny jest jego korzeń oraz dojrzałe łodygi obrane ze skórki;
  • mniszek lekarski (mlecz) – z młodych liści można zrobić sałatkę, żółte części kwiatów można ugnieść z cukrem na konfiturę;
  • forsycja – z jej świeżych bądź suszonych kwiatów można zaparzyć herbatę;
  • dąb – jego żołędzie należy ugotować z ługiem lub wyprażyć; można z nich robić mąkę i parzyć kawę;
  • buk – jego orzeszki, czyli bukiew należy wyprażyć; zawierają dużo tłuszczu, można z nich tłoczyć olej.

Zanim zabierzemy się do przyrządzania potraw z dzikich roślin, warto pogłębić wiedzę na ten temat. Popularyzuje ją m.in. botanik Łukasz Łuczaj, który opisał dla nas, co można bezpiecznie jeść w lesie. Więcej informacji można znaleźć na stronie http://lukaszluczaj.pl/.

 Źródła: Global Food Security, PLOS ONE