Lasy tropikalne są wycinane na całym świecie w niepokojącym tempie. Tylko w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy poziom wycinki Amazonii w Brazylii osiągnął 22 procent. Tak źle nie było od 2006 roku. Jest jednak i dobra wiadomość. Naukowcy odkryli, że kompleksy leśne potrafią bardzo szybko odrodzić się na opuszczonych terenach. Z badań wynika, że już po 20 latach lasy odzyskują prawie 80 procent żyzności gleby, a także struktury i zróżnicowania drzew. Taka naturalna regeneracja służy łagodzeniu zmiany klimatu, ochronie bioróżnorodności oraz odbudowie ekosystemów.

Zmiany światowych ekosystemów

Badania zostały przeprowadzone przez międzynarodowy zespół ekologów tropikalnych. Naukowcy przeanalizowali 77 kompleksów i ponad 2200 działek leśnych w Ameryce i Afryce Zachodniej. W ten sposób ustalili, jak lasy tropikalne się regenerują oraz to, czy zachodzące procesy są ze sobą jakkolwiek powiązane. Główny autor badań profesor Lourens Poorter z Uniwersytetu Wageningen w Holandii przekonuje, że na świecie pozostało niewiele starych lasów, dlatego należy je chronić przed dalszym wylesianiem. Zwraca też uwagę na potencjał lasów tropikalnych do naturalnego odrastania na już wylesionych obszarach.

– Te odrastające lasy obejmują rozległe obszary i mogą przyczynić się do realizacji lokalnych i globalnych celów w zakresie odbudowy ekosystemów. Zapewniają ogromne korzyści w zakresie łagodzenia i adaptacji do zmian klimatu oraz ochrony różnorodności biologiczne – dodaje.

W jakim czasie regenerują się lasy tropikalne?

Według Poortera to, że lasy wtórne odrastają tak szybko, wskazuje na krótkoterminowe korzyści z przywracania naturalnych lasów tropikalnych. Nie wszystkie sfery regenerują się jednak w tym samym tempie. Powrót do żyzności gleby może zająć poniżej 10 lat, funkcjonowanie roślin wróci do normy po mniej niż 25 latach, a odtworzenie struktury i różnorodności gatunkowej potrwa już najprawdopodobniej od 25 do 60 lat. Najdłużej, bo ponad 120 lat, trwa proces regeneracji biomasy naziemnej i składu gatunkowego.

– Odkryliśmy, że maksymalny rozmiar drzewa, zmienność struktury lasu i bogactwo gatunków drzew są solidnymi wskaźnikami odzyskiwania wielu atrybutów lasu. Te trzy wskaźniki są stosunkowo łatwe do zmierzenia i mogą być używane do monitorowania odbudowy lasu – wyjaśnia Dylan Craven z Universidad Mayor w Chile, współautor badań.

Obecnie ponad połowa światowych lasów tropikalnych to nie starodrzew, ale naturalnie odnawiające się lasy, z których dużą część stanowią lasy wtórne. Szacuje się, że w Ameryce Łacińskiej lasy wtórne zajmują już 28 procent powierzchni lądowej.

Źródło: Science