Królowa Wiktoria bywa czasem mylona z epoką, którą uosabiała – rzekomo skrępowaną przez pruderię i społeczny konwenans. Charakter monarchini był jednak bardziej skomplikowany, niż sugerowałby to jej publiczny wizerunek.

Królowa Wiktoria – drzewo genealogiczne

Wiktoria nie miała łatwego dzieciństwa. Po wczesnej śmierci swego ojca Edwarda, czwartego syna Jerzego III, większość dziecięcych lat spędziła w izolacji u niemieckiej matki. Miała za towarzystwo jedynie cierpką guwernantkę i kolekcję 132 lalek. Do objęcia tronu przygotowywano ją od najmłodszych lat. Na wieść o swojej przyszłości, miała powiedzieć, że „będzie grzeczna”.

 W 1837 r., w wieku 18 lat, przyjmowała koronę z godnością i opanowaniem, które zjednały jej sympatię poddanych. Była stanowcza i asertywna, a przy tym mądra, choć intelektualistką nazwać jej nie można.

Królowa Wiktoria i książę Albert

Królowa Wiktoria była ciepła i zdolna do namiętności. To stało się nader oczywiste, gdy poznała swojego kuzyna, Alberta Saxe-Coburg-Gotha, małoletniego księcia niemieckiego, jej przyszłego męża. Para spotkała się po raz pierwszy w 1836 roku, kiedy Albert podróżował z rodzinnych Niemiec do Londynu na 17. urodziny księżniczki Wiktorii. Dopiero dwa i pół roku później królowa naprawdę pozwoliła sobie zakochać się w Albercie.

W liście napisanym wkrótce po ich zaręczynach, kiedy Albert na krótko wrócił do Niemiec, napisał do Wiktorii: „Nie muszę ci mówić, że odkąd wyjechaliśmy, wszystkie moje myśli były z tobą w Windsorze i że twój obraz wypełnia całą moją duszę. Nawet w snach nie wyobrażałam sobie, że znajdę na ziemi tyle miłości”.

Wiktoria pisała peany na temat ukochanego nie tylko w listach, ale również w dzienniku: „Szeroki w ramionach i o pięknej talii. Jest doskonałością w każdym calu – w urodzie, we wszystkim”. Po nocy poślubnej zanotowała: „Niewiele spaliśmy”.

Jak większość par, Wiktoria i Albert również się kłócili. Królowa miała skłonność do napadów złości. Przez jej skrajne wahania nastroju niektórzy historycy twierdzą, że mogła odziedziczyć „szaleństwo” swojego dziadka, Jerzego III.

Królowa Wiktoria i książę Albert mieli razem czterech synów i pięć córek / fot. Historical Picture Archive/CORBIS/Corbis via Getty Images

Niespodziewana śmierć Alberta w 1861 r. stała się punktem zwrotnym w życiu Wiktorii. Królowa postanowiła do końca życia nosić wdowią czerń. Nad każdym łóżkiem, w którym spała, wieszała portret Alberta na łożu śmierci. Wycofała się też z życia publicznego, co wywołało dramatyczny, choć przejściowy, spadek jej popularności. Zapewne nie pomogły jej pogłoski o niestosownej zażyłości ze szkockim służącym Johnem Brownem, którego pukiel włosów złożono do jej trumny.

Powrót Wiktorii po śmierci męża

Królowa Wiktoria powróciła do życia publicznego w połowie lat 70. XIX w., głównie dzięki troskliwej opiece premiera Benjamina Disraelego. To jeden z 10 premierów, których kadencja przypadła na okres jej panowania. Niektórzy z nich cieszyli się przychylnością monarchini, jak np. sympatyczny lord Melbourne, który wziął ją pod rękę w momencie jej wstąpienia na tron. Inni, zwłaszcza William Gladstone, byli nielubiani.

Pomijając osobiste preferencje, Wiktoria starała się pozostać ponad polityką partyjną, tak jak współcześni monarchowie brytyjscy. Dla nich ona i Albert w dużej mierze stali się wzorami obowiązku i dyskrecji. W oczach uwielbiających ją Brytyjczyków pozostała nieskazitelnym uosobieniem narodowej wielkości, fetowanym z okazji złotego i diamentowego jubileuszu w 1887 i 1897 r. Oraz opłakiwanym w chwili śmierci w 1901 r., podczas pogrzebowej ceremonii zorganizowanej z niezwykłą pompą.

Królowa Wiktoria: dzieci

Macierzyństwo było tym, czego się bała i co chciała odłożyć na później. Mimo to, nie mając pojęcia o zapobieganiu ciąży, królowa Wiktoria wydała na świat dziewięcioro dzieci. Pięć dziewcząt i czterech chłopców. Najmłodsze i najstarsze dzieliło 17 lat różnicy. Cała gromadka to:

  •     Wiktoria Adelajda Maria Ludwika, księżniczka królewska, żona Fryderyka III Hohenzollerna, cesarza Niemiec;
  •     Edward VII, król Wielkiej Brytanii;
  •     Alicja Maud Maria, żona Ludwika IV, wielkiego księcia Hesji;
  •     Alfred Ernest Albert, książę sasko-koburski i Gotha;
  •     Helena Augusta Wiktoria, żona księcia Chrystiana ze Szlezwika-Holsztynu;
  •     Ludwika Karolina Alberta, żona Johna Campbella, 9. księcia Argyll;
  •     Artur Wilhelm Patryk Albert, książę Connaught i Strathearn;
  •     Leopold Jerzy Duncan Albert, książę Albany;
  •     Beatrycze Maria Wiktoria Feodora, żona księcia Henryka Battenberga.

Do dziś barwne życie królowej Wiktorii inspiruje twórców kinowych i telewizyjnych. W filmie „Powiernik królowej” z 2017 r. w postać Wiktorii wcieliła się Judi Dench. W poprzednich produkcjach monarchinię grały między innymi Jenna Coleman, Emily Blunt czy Kathy Bates.