23 marca świętujemy Światowy Dzień Meteorologii. Data nawiązuje do 23 marca 1950 roku. To wtedy weszła w życie konwencja ustanawiająca Światową Organizację Meteorologiczną. Ta jedna z agencji wyspecjalizowanych ONZ zajmuje się koordynacją pracy meteorologów ze 193 krajów i ustalaniem standardów ich pracy. Standardy dotyczą m.in. tego, w jakim formacie są dostarczane dane z urządzeń pomiarowych. 

Co mierzą stacje meteorologiczne?

Pogoda jest tak złożonym zjawiskiem, że najczęściej wiarygodna prognoza pogody dotyczy najbliższych kilkunastu dni. Stacje naziemne są liczniejsze niż aparatura znajdująca się w powietrzu lub na morzu. Umożliwiają ciągły pomiar wielu parametrów:

Jak się prognozuje pogodę?

Na wodzie i pod wodą meteorolodzy mają do dyspozycji boje, statki i bezzałogowe łodzie podwodne. Aparatura na tych jednostkach pozwala mierzyć m.in. zdolność powierzchni morza do odbijania światła słonecznego i siłę prądów morskich. Na pokładzie statku badawczego znajduje się specjalna aparatura do pomiaru prędkości i kierunku wiatru oraz temperatury i zasolenia wody.

Co ciekawe, aparatura wysyłająca i odbierająca fale dźwiękowe pod wodą może tez przy okazji mierzyć m.in. głębokość morza. Bezzałogowe łodzie podwodne zbierają i przesyłają do operatorów dane dotyczące temperatury, gęstości i zasolenia wody. Nawigację ułatwia system GPS. 

Jak się prognozuje pogodę w powietrzu? Tu dane są zbierane przez samoloty, radiosondy i satelity. Te ostatnie mogą monitorować całą powierzchnię Ziemi. W ten sposób powstają prognozy dotyczące takich zjawisk atmosferycznych, jak huragany czy powodzie. Radiosonda może być połączona z balonem meteorologicznym lub zrzucona z samolotu. Dokonuje pomiaru na różnych wysokościach. Samoloty meteorologiczne mogą z kolei – poza pomiarami temperatury i wilgotności powietrza – analizować skład chmur i robić zdjęcia. 

Dron meteorologiczny zaś to bezzałogowy samolot wyposażony w aparaturę pomiarową. Może dostarczać dane przez kilkadziesiąt godzin, krążąc na wysokości nawet kilkunastu kilometrów. 

Jak działa stacja meteorologiczna?

Stacja meteorologiczna z reguły zajmuje osobny, ogrodzony budynek z precyzyjną aparaturą pomiarową oraz łączami telekomunikacyjnymi. Prognozy mogą być zasilane także danymi z prywatnych, przydomowych stacji meteo, podłączonych do internetu. Korzysta z nich wiele popularnych serwisów dostępnych w sieci. 

Centrum meteorologiczne to instytucja, która zbiera, opracowuje i udostępnia dane meteorologiczne na terenie kraju. W Polsce taką funkcję pełni Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, współpracujący ze Światową Organizacją Meteorologiczną i innymi agendami ONZ. 

Im dokładniejsze są pomiary i im lepszych algorytmów używają komputery meteo, tym precyzyjniejsze stają się prognozy. Na szczęście prognozy stają się też coraz bardziej lokalne. Pogodę można już określić dla konkretnej miejscowości lub dzielnicy większego miasta.