Nie trzeba być katolikiem, żeby wiedzieć, kim był święty Piotr. Jeden z dwunastu apostołów zapisał się w historii jako pierwszy papież. Chrześcijanie wierzą też, że to właśnie święty Piotr stoi z kluczami u bram niebios. Motyw ten jest często wykorzystywany w popkulturze. O wyróżnionym uczniu Jezusa nie wiadomo za wiele poza tym, co zostało napisane w Biblii. To może się jednak niebawem zmienić.
Archeolodzy prowadzący wykopaliska w Izraelu odkryli starożytną inskrypcję poświęconą kościołowi świętego Piotra. Jak twierdzą, świątynia mogła zostać wybudowana w miejscu narodzin apostoła.
Czy tu urodził się święty Piotr? Archeolodzy są coraz bliżej odkrycia biblijnej Betsaidy / fot. El Araj Expedition
Archeolodzy badają początki chrześcijaństwa
Prace archeologiczne na północnym brzegu Jeziora Galilejskiego trwają od 2016 r. Ekspedycja kierowana przez Kinneret Institute for Galilean Archeology i nowojorski Nyack College ma już na koncie odkrycia potwierdzające rzymską okupację tych terenów – np. łaźnię.
Najnowsze i być może najbardziej fascynujące znalezisko to mozaika podłogowa z kwiatowym wzorem. Po raz pierwszy archeolodzy trafili na nią w 2019 r. w miejscu, gdzie kiedyś stał kościół. Ich uwagę przykuł napis wzywający do wstawiennictwa „wodza i dowódcy niebiańskich apostołów”. Badacze są zgodni, że chodzi o świętego Piotra. Na mozaice znajduje się również inskrypcja o fundatorze, „Konstantynie, słudze Chrystusa”. Nie był to jednak rzymski cesarz o tym samym imieniu.
Czy tu urodził się święty Piotr? Archeolodzy są coraz bliżej odkrycia biblijnej Betsaidy / fot. Achia Kohn-Tavor, courtesy of Hebrew University, Jerusalem
Gdzie urodził się święty Piotr?
– To odkrycie silnie wskazuje na to, że Piotr miał szczególny związek z bazyliką i prawdopodobnie została mu poświęcona. […] Wydaje się prawdopodobne, że bazylika upamiętnia jego dom – komentuje Steven Notley, profesor Nyack College i kierownik akademicki wykopalisk w oświadczeniu prasowym.
To potwierdzałoby teorię, że budynek, w którym wykonano mozaikę, był bazyliką opisaną w pismach Willibalda, niemieckiego biskupa z Eichstadt. Duchowny odbył pielgrzymkę do świętych miejsc w pobliżu Jeziora Galilejskiego w VIII w. Według archeologów kluczowy jest fragment: „pojechali do Betsaidy, rezydencji Piotra i Andrzeja, gdzie obecnie na miejscu ich domu znajduje się kościół”. Tradycja chrześcijańska mówi, że świątynia stała nad brzegiem Jeziora Galilejskiego (Tyberiadzkiego).
Betsaida – biblijna wioska cudów
Archeolodzy nie mają pewności, czy to rzeczywiście miejsce, w którym urodzili się bracia Piotr i Andrzej. Podkreślają jednak, że ich odkrycie dowodzi, że El-Araj, czyli miejsce, gdzie prowadzone są wykopaliska, może być biblijną Betsaidą. Przez ponad 1000 lat archeolodzy uznawali Betsaidę za miejsce zaginione. To biblijne miasto wraz z Kafarnaum i Korozain tworzyło tzw. trójkąt ewangeliczny, w którym Jezus najczęściej nauczał i dokonywał cudów.
– Jednym z celów tych wykopalisk było sprawdzenie, czy mamy na stanowisku warstwę z I wieku, co pozwoli nam zaproponować lepszego kandydata do identyfikacji biblijnej Betsaidy – podsumowuje Mordechai Aviam, profesor Kinneret College i kierownik wykopalisk. – Nie tylko znaleźliśmy znaczące pozostałości z tego okresu, ale także znaleźliśmy ten ważny kościół.
Źródło: oświadczenie prasowe archeologów w serwisie AP News.
