Przykłady amensalizmu w przyrodzie
Zwierzęta
Amensalizm doskonale obrazuje zachowanie bobrów, które budując groble na rzekach, sprawiają, że woda w dużych ilościach gromadzi się w określonym miejscu. Powoduje to znaczny wzrost wilgotności powietrza oraz podłoża. Czynniki te negatywnie wpływają na rosnące na danym terenie rośliny, powodując ich gnicie i wyniszczenie. Finalnie prowadzi to do obumierania zieleni oraz przekształcania krajobrazu.
Rośliny
Przykłady amensalizmu w świecie roślin, dostrzec można chociażby podczas spaceru w lesie. Wśród jego warstw, niskie drzewa zmuszone są zadowolić się niewielką ilością światła oraz substancjami odżywczymi pobranymi z gleby, podczas gdy najwyższe egzemplarze mają nieograniczony dostęp do promieni słonecznych. Wysokie drzewa nie czerpią bezpośrednich korzyści z hamowania wzrostu niższych gatunków, niemniej stanowią dla nich przeszkodę w rozwoju.
Grzyby
Grzyby to organizmy, które pobierają substancje pokarmowe od innych drobnoustrojów, przez co te drugie zostają znacząco osłabione lub ulegają całkowitemu zniszczeniu. Zależnością, którą możemy określić amensalizmem, jest na przykład Pędzlak Penicillium, który poprzez produkcję penicyliny, hamuje wzrost i rozwój bakterii. Dzięki swoim właściwościom znalazł on wszechstronne zastosowanie w medycynie
Jak wykorzystać amensalizm do walki z chorobami grzybowymi roślin ogrodowych?
Niestety, pomimo pielęgnacji ogrodu, częstym i niepożądanym zjawiskiem są choroby grzybowe, które atakują rośliny, powodując zmniejszenie ich estetyki, osłabienie, a nawet obumieranie plonów oraz niszczenie upraw. Sięgając po chemiczne środki grzybobójcze, zwalczamy patogen, jednak mają one niekorzystny wpływ na środowisko. Czy istnieje zatem skuteczny, a jednocześnie ekologiczny sposób na walkę z grzybami chorobotwórczymi?
Ciekawostką jest, że choroby grzybowe roślin, z powodzeniem można zwalczać innymi grzybami, które będą dla patogenu konkurencją, zabierającą mu cenne składniki odżywcze oraz miejsce do rozwoju. Zwalczanie grzybów chorobotwórczych grzybami pożytecznymi, to jeden z najlepszych przykładów efektywnego wykorzystania zjawiska amensalizmu w ogrodnictwie.
Produktem, który stał się doskonałym sposobem na ekologiczną walkę z chorobami grzybowymi atakującymi krzewy ozdobne, ogródki warzywne czy owocowe, jest preparat Polyversum WP.
W składzie produktu znajduje się między innymi grzyb Pythium oligandrum, eliminujący patogenne grzyby atakujące rośliny, dzięki enzymom, w których je rozpuszcza. Swoją obecnością, nie tylko chroni roślinę, ale dostarcza jej również potrzebnych substancji pokarmowych oraz stymuluje jej wzrost, nie zyskując przy tym żadnych korzyści. Polyversum WP wspomaga walkę z pleśnią, zgnilizną, fytoftorozą iglaków czy różaneczników oraz czarną plamistością liści wśród populacji róż. Co więcej, działanie preparatu jest całkowicie bezpieczne dla środowiska, dlatego cieszy się popularnością wśród osób trudniących się ekologiczną uprawą roślin.
Amensalizm jest więc zjawiskiem powszechnym, występującym w relacjach pomiędzy wieloma gatunkami. Potrafi mieć wpływ negatywny powodując, że jedna z populacji ponosi znaczące szkody. Jednak! może on działać również w sposób pozytywny, dzięki czemu jest przydatny w wielu dziedzinach, m.in. we wspomnianym powyżej ogrodnictwie, ale nie tylko. W branży spożywczej wykorzystywany jest na przykład do zakwaszania środowiska bakteriami mlekowymi (kiszenie kapusty), co umożliwia powstrzymanie rozwoju bakterii gnilnych.
