Boa dusiciel to gatunek węża z rodziny dusicielowatych (Boidae). Jest jednym z najczęściej hodowanych węży w domowych terrariach. Zasięg występowania boa dusiciela jest bardzo szeroki. Boa dusiciel występuje bowiem zarówno w Ameryce Północnej jak i Południowej (Meksyk, Peru, Argentyna, a także wyspy na Pacyfiku i Oceanie Atlantyckim). Istnieje wiele podgatunków boa dusiciela, zamieszkujących różne rejony.
Odmiany boa dusiciela
- Boa constrictor occidentalis – boa argentyński – Paragwaj, Argentyna
- Boa constrictor constrictor – boa czerwonoogonowy – Brazylia, Ekwador, Trynidad i Tobago
- Boa constrictor ortoni – Peru
- Boa constrictor orophias – wyspa Santa Lucia
- Boa constrictor nebulosa – Dominika
- Boa constrictor imperator – boa cesarski – obszar od południowo- wschodniego Meksyku do Kolumbii,
- Boa constrictor amarali – boa krótkoogonowy – Boliwia i Brazylia
- Boa constrictor melanogaster – boa czarnobrzuchy – Ekwador
- Boa constrictor sabogae – wyspa Saboga,
- Boa constrictor sigma – wyspa Marias.
To najbardziej znane spośród występujących odmian boa dusiciela. Różnią się one od siebie nie tylko nazwą czy wyglądem, lecz również zachowaniem.
Boa dusiciel: charakterystyka
Boa dusiciel jest sporych rozmiarów wężem. Budowa ciała- krępa i masywna. Wyraźnie wyodrębniona trójkątna głowa. Największy obwód ciało osiąga mniej więcej w połowie swej długości. Ogon- krótki. Barwa ciała boa dusiciela różni się w zależności od tego, z jaką odmianą mamy do czynienia. Z reguły szare bądź beżowe tło pokryte jest ciemnymi pasami toczonymi żółtymi lub białymi obwódkami. Im bliżej do ogona tym bardziej pasy rozszerzają się, żeby na końcu zlać się w jedno. Na bokach węża boa dusiciela widoczne są mniejsze ciemne plamy w kształcie zbliżonym do rombów wzorami. Oczy boa dusiciela są niewielkie, źrenice pionowe, a barwa tęczówek ma żółte zabarwienie.
W zależności od podgatunku dorasta do trzech, czterech metrów. Samice węża boa dusiciela są dłuższe (od trzydziestu do pięćdziesięciu centymetrów) i szersze od samców, natomiast samce mają dłuższy ogon. Różnią się od samic także tym, iż po obu stronach kloaki posiadają duże pazurki odbytowe- pozostałość po tylnych kończynach. U samic są one niewidoczne albo bardzo małe. Waga boa dusiciela może wynosić od dziesięciu do piętnastu kilogramów. Poza okresem rozrodczym wąż boa dusiciel żyje samotnie.
Węże boa są poligamiczne. Samiec może kopulować z wieloma samicami. Boa dusiciel jest zwierzęciem jajożyworodnym. Zarodki rozwijają się w ciele samicy i opuszczają drogi rodne tuż po wydobyciu się z jaja. Czas rozrodu węża boa dusiciela przypada na okres od kwietnia do sierpnia. Czas trwania ciąży wynosi od stu do dwustu dni. Samica rodzi od dziesięciu do kilkudziesięciu młodych, które od początku są samodzielne i przez pierwsze lata życia rosną bardzo szybko. W ciągu jednego- dwóch miesięcy mogą nawet dwukrotnie zrzucać skórę. Im starsze boa dusiciele tym rzadziej zrzucają skórę. Po około czterech latach osiągają dojrzałość płciową. Wąż boa dusiciel jest aktywny nocą. W ciągu dnia przebywa w kryjówkach. Długość życia boa dusiciela w warunkach naturalnych wynosi od dwudziestu do trzydziestu lat.
Środowisko i pożywienie boa dusiciela
Wąż boa dusiciel zamieszkuje różnorodne tereny. Można go spotkać w lasach tropikalnych,w dolinach rzek i strumieni na polanach jak również na obszarach rolniczych.Prowadzi naziemny i nadrzewny tryb życia. Na drzewa wpełza w poszukiwaniu pożywienia.
Boa dusiciel żywi się zarówno małymi, jak i większymi ssakami, ptakami, gadami, płazami i rybami. Młode węże boa dusiciela odżywiają się mniejszymi zwierzętami. W warunkach terraryjnych boa dusiciel jest karmiony myszami, szczurami, królikami, świnkami morskimi i kurczakami. Wąż boa dusiciel najpierw zaciska się wokół swojej ofiary, doprowadzając do jej śmierci, a następnie połyka w całości. Okres trawienia, trwający kilka dni ,lubi spędzać w ukryciu.
Boa dusiciel: zagrożony gatunek
Wąż boa dusiciel jest gatunkiem narażonym na wyginięcie.
Wszystkie boa dusiciele zamieszczone są w CITES (Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, inaczej Konwencja Waszyngtońska) Większość populacji nie jest jednak zagrożona natychmiastowym wyginięciem i w związku z tym znajdują się w załączniku II, a nie w I.
Wyjątek stanowi tu boa argentyński, wpisany do załącznika I konwencji. Do głównych zagrożeń dla populacji boa można zaliczyć polowania dla skór (polowania stanowiły prawdziwą plagę w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych dwudziestego wieku), odłów dla celów hodowlanych czy utratę siedlisk.
Czy boa dusiciel stanowi zagrożenie dla człowieka?
Wśród laików węże boa dusiciele raczej nie mają dobrej sławy. Węże jako takie budzą w ludziach raczej strach i niechęć aeliniż ciepłe uczucia. Niewielu jest śmiałków, którzy zdecydowaliby się na spotkanie z pytonem czy boa dusicielem w naturze. W rzeczywistości boa dusiciele raczej nie stanowią zagrożenia dla człowieka.
Przede wszystkim węże boa dusiciele nie są jadowite. Mogą zaatakować, ale robią to zazwyczaj tylko w sytuacji zagrożenia. Wówczas rzeczywiście są w stanie boleśnie ukąsić. Im boa dusiciel większy tym bardziej uciążliwe jest jego ugryzienie. Poza tym węże boa dusiciele, które są hodowane w terrariach, łatwo się przyzwyczajają do kontaktów z człowiekiem i jego otoczeniem. Akceptują fakt, że człowiek przebywa w ich otoczeniu, karmi je, sprząta im w terrarium i je z niego wyciąga.
Ciekawostki o boa dusicielu
Ubarwienie węża boa dusiciela może się zmieniać pod wpływem temperatury, stanu zdrowia czy oświetlenia.
Boa dusiciele wcale nie są… dusicielami? Brzmi niedorzecznie, ale to prawda. Z przeprowadzonych nad wężami boa badań wynika, że śmierć ich ofiar nie następuje w wyniku uduszenia, a gwałtownego wzrostu ciśnienia krwi pod wpływem mocnego ucisku, co prowadzi do zatrzymania akcji serca. Dzięki tej umiejętności boa dusiciele mogą polować nie tylko na małe zwierzęta, które łatwo jest długo przytrzymać, lecz także na duże osobniki.
Zadawanie śmierci poprzez uduszenie trwa bowiem dłużej. W tym czasie ofiara węża boa dusiciela próbowałaby walczyć, ratować się ucieczką. Natomiast węże boa dusiciele zadają śmierć w ciągu zaledwie kilku sekund, zatem ich ofiary praktycznie nie mają szans, żeby się uratować.
Dodatkowo węże boa dusiciele bardzo dobrze wiedzą, kiedy należy przestać dusić ofiarę! Również tego dowiedli amerykańscy badacze z Dickinson College w Pensylwanii. Naukowcy pragnęli dowiedzieć się, czy i jak boa dusiciele są w stanie ocenić jak długo muszą zabijać ofiarę. W wyniku przeprowadzonych badań okazało się, że węże wyczuwają tętno swoich ofiar i kiedy czują, że ono zanika, przestają ściskać swoją zdobycz.
