Meksyk jest miejscem, w którym wciąż znaleźć można duchy przeszłości i ślady dawnych cywilizacji. W ciągu ostatnich miesięcy archeolodzy odnaleźli wiele artefaktów, które dotyczyły Majów i Azteków. To choćby odcięta kamienna głowa majańskiego boga kukurydzy sprzed 1300 lat i aztecki ołtarz, w którym znajdowały się ludzkie prochy. Każde kolejne znalezisko przybliża nas do wiedzy o ludziach, którzy niegdyś zamieszkiwali Mezoamerykę.

Kim byli Olmekowie?

Tym razem jednak badaczom udało się odkryć artefakty starożytnych Olmeków. To plemiona, które wykształciły swoją odrębną kulturę około 4 tys. lat temu. W przeciwieństwie jednak do Majów lub Azteków, wiemy o nich znacznie mniej. Historycy do dziś nie są pewni, jakim językiem posługiwali się ci ludzie, ani jak nazywali samych siebie.

Olmekowie uważani są za twórców pierwszej cywilizacji Mezoameryki. Sam termin Olmeca pochodzi z języka narhuatl (Ōlmēcatl albo Ōlmēcah) i oznacza „ludzi z kauczuku” albo „ludzi z kraju kauczuku”. Tak Aztekowie nazywali ludność, która zamieszkiwała obszary nad Zatoką Meksykańską, a ich kraj nazywali Olmanem.

Archeolodzy odnaleźli dwie płaskorzeźby przedstawiające olmeckich władców

Naukowcy z meksykańskiego Narodowego Instytutu Antropologii i Historii podczas ostatnich wykopalisk w gminie Tenosique odnaleźli dwie płaskorzeźby, które przedstawiają starożytnych władców Olmeków. Wykonano je z wapienia, mają okrągły kształt i średnice ok. 1,4 metra. Przedstawiają kwadratowe twarze mężczyzn, którzy na głowie mają koronę lub pewnego rodzaju diadem. Na samym dole wyrzeźbione są skrzyżowane ręce, a po bokach stopy.

Archeolodzy porównali znalezione rzeźby z reliefami, które odkrywano w przeszłości. Na podstawie analizy stwierdzili, że rzeźby mogą przedstawiać wizerunki władców z regionu, który znajduje się między ujściem rzeki Chacamax do rzeki Usumacinta i ujściem rzeki San Pedro. Według naukowców lokalni przywódcy mają na twarzy charakterystyczny grymas, który może odnosić się do pewnego rodzaju rytuału, podczas którego mieli osiągać stan transu.

Autorzy odkrycie zwracają uwagę na to, że ten rodzaj sztuki został zaadaptowany przez Majów, którzy wykorzystywali podobne płaskorzeźby do dekorowania swoich ołtarzy. Widać to m.in. na przykładzie świątyń w stanowisku archeologicznym Caracol, które znajduje się w dzisiejszym Belize. Naukowcy twierdzą, że w latach 500-300 p.n.e. dochodziło do przywłaszczania kulturowej spuścizny Olmeków.

Z czego słynęli Olmekowie?

Olmekowie podobnie jak większość cywilizacji prekolumbijskich zajmowali się głównie rolnictwem, rybołówstwem, myślistwem oraz handlem, głównie kauczukiem. Plemiona te uprawiały głównie kukurydze , fasole i dynie, chociaż niektórzy antropolodzy sugerują, że już w ich czasach znano uprawę bawełny, tytoniu i kakao.

Największymi ośrodkami kulturowymi Olmeków były San Lorenzo, La Venta, i Tres Zapotes. Budowali m.in. masywne piramidy schodkowe ze świątyniami na ich szczycie. Olmekowie znali podstawy matematyki, potrafili obliczać dni roku oraz są twórcami hmerogilicznego pisma. Uważa się, że cywilizacja upadła prawdopodobnie ok. 900 r. p.n.e. z przyczyn nieznanych, chociaż niektóre centra kulturowe istniały jeszcze przez kilkaset lat.