Zespół naukowców z Uniwersytetu w Hajfie i Uniwersytetu Hebrajskiego odkrył, że w Lewancie używano srebrnej waluty ponad 3600 lat temu. Badacze dokonali analizy skarbów, które odkryto podczas wykopalisk w Izraelu i Strefie Gazy.

Uczeni przekonują, że pierwsze srebrne monety, które były w obiegu mogły pochodzić ze starożytnej Grecji lub Anatolii. Odkrycie zostało opublikowane na łamach czasopisma „Journal of Archaeological Science”.

Srebro mogło być używane jako waluta nawet 500 lat wcześniej, niż podejrzewano

Starożytna waluta była oparta na naturalnych zasobach oraz kamieniach szlachetnych. Pieniądze były formą wymiany handlowej. W czasach neolitycznych płacono wszystkim, co miało jakąś wartość. M.in. zbożem, warzywami, zwierzętami lub innymi dobrami. Jednak dotychczas uważano, że pierwsze monety w historii powstały prawdopodobnie ok. 1000 r. p.n.e. i były używane przez ludy anatolijskie.

Autorzy najnowszych badań sugerują, że starożytna waluta mogła być używana nawet o 500 lat wcześniej. Badacze przeanalizowali 28 sztuk srebra, które znaleziono na stanowiskach archeologicznych z epoki brązu. Wszystkie skarby odnaleziono w państwach Lewantu.

Srebro było wówczas rodzajem proto-szekli

Naukowcy twierdzą, że wśród drogocennych artefaktów nie było narzędzi ani innych podobnych przedmiotów. Oznacza to, że srebro mogło być wykorzystywane jako zapłata podczas transakcji. – Wiemy, że ten okres epoki brązu to czas, w którym stawiano większe budowle i fortyfikacje. Architekci musieli czymś zapłacić robotnikom, którzy brali udział w budowie – twierdzi w rozmowie z Live Science Tzilla Eshel, archeolog z Uniwersytetu w Hajfie.

Autorzy przekonują, że srebro mogło już wówczas pełnić funkcję proto-szekli. W czasach biblijnych była to jednostka masy, którą wykorzystano do nazwania jednostki monetarnej. Jeden szekel mógł również odpowiadać ok. 16,83 g wagi.

W Księdze Rodzaju czytamy, jak Abraham chciał kupić grotę oraz kawałek pola w Hebronie od Chetytów. Kupiec odpowiedział na to Abrahamowi słowami: „Panie mój, posłuchaj mnie: ziemia warta czterysta syklów srebra – suma niewielka dla mnie i dla ciebie – pochowaj swoją zmarłą”.

Najwcześniejszy dowód na długotrwały handel pomiędzy Lewantem a Anatolią

– W starożytności różne przedmioty były wymieniane. Ok. 1500 r. p.n.e. srebro mogło stać się jednostką wyceny oferowanych dóbr – twierdzi prof. Eshel. Nie były to zatem wybijane srebrne monety, lecz kawałki srebra „na wagę”. Badacze twierdzą również, że odkrycie srebrnej waluty jest najwcześniejszym dowodem na długotrwałą wymianę i handel kamieniami szlachetnymi pomiędzy Lewantem a Anatolią.

Autorzy odkrycia przeprowadzili analizę izotopową odkrytego srebra. Wykazała ona, że część tego kruszcu była wydobywana w Anatolii oraz w południowo-wschodniej Europie. Co ciekawe, najstarsze fragmenty srebra mogły pochodzić z kultury mykeńskiej. Była to najstarsza greckojęzyczna kultura, która rozwijała się w późnej epoce brązu na terenie Grecji kontynentalnej.

Źródło: Journal of Archaeological Science.