Starożytny Egipt to jeden z podstawowych tematów na lekcjach historii. Czy to w szkole podstawowej, czy średniej, piramidy i dynastie faraonów zawsze pojawiają się w podręcznikach. Najczęściej na początku – w końcu Egipt uchodzi za kolebkę jednej z najstarszych cywilizacji świata. Niezawodnym źródłem wiedzy o egipskich władcach i ich podwładnych są wykopaliska archeologiczne.

Odkrycia archeologiczne w Egipcie

Badacze prowadzący prace terenowe nad Nilem mają pełne ręce roboty. Przynajmniej kilka razy w roku branżę naukową elektryzuje wiadomość o nowym odkryciu. Czasem są to zupełnie nowe mumie lub ruiny budowli, innym razem uzupełnienie wiedzy o znaleziskach sprzed lat. Tylko w 2022 r. w starożytnej egipskiej nekropolii odnaleziono 250 mumii i posągi bogów oraz zidentyfikowano komórki nowotworowe w mumii sprzed 2 tys. lat.

Duży udział w odkrywaniu prawdy o starożytnym Egipcie mają polscy archeolodzy. Historia polskiej archeologii sięga aż XIX w. Za jednego z najważniejszych polskich badaczy uważa się Kazimierza Michałowskiego. Polak po raz pierwszy trafił do Egiptu w latach 30 XX w., tuż przed wojną. W swojej karierze Michałowski odegrał ważną rolę podczas przeniesienia kompleksu dwóch świątyń (Abu Simbel) zbudowanych za rządów faraona Ramzesa II powyżej poziomu wody sztucznego Jeziora Nasera.

Wybierasz się do Egiptu? Dowiedz się więcej z przewodników o historii tego kraju i najważniejszych atrakcjach turystycznych.

Znaleziono sarkofag bliskiego urzędnika faraona

Ostatnie odkrycie archeologiczne w Egipcie również jest związane z Ramzesem II. Naukowcy prowadzący badania terenowe w Sakkarze znaleźli 3200-letni sarkofag wykonany z różowego granitu. Egipskie Ministerstwo Turystyki i Starożytności poinformowało, że w trumnie pochowano wysokiego rangą urzędnika, który za panowania Ramzesa II posiadał wiele stanowisk administracyjnych. Nazywał się Ptah-M-Wia.

Położona około 30 km na południowy zachód od Kairu Sakkara przez ponad 3000 lat była nekropolią Memfis, starożytnej stolicy Egiptu. W 1979 r. ruiny miasta trafiły na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Mumia urzędnika zniknęła na długo przed tym, zanim archeolodzy z Uniwersytetu w Kairze odkryli pusty sarkofag. O tym, że w środku znajdowało się zmumifikowane ciało, świadczą ślady żywicy. Szczątki skradziono prawdopodobnie jeszcze w starożytności.

Złodzieje nie byli ostrożni. Zostawili po sobie złamane wieko trumny. Archeolodzy odkryli grób Ptah-M-Wii w zeszłym roku, ale dopiero teraz odsłonili sarkofag. Jako główny skarbnik Ramzesa, Ptah-M-Wia był kluczowym członkiem rządu faraona.

Co wiadomo o egipskim Nowym Państwie?

Jak twierdzi Mustafa Waziri z Najwyższej Rady Starożytności Egiptu, cytowany przez Agence France-Presse, hieroglify na sarkofagu wskazują, że Ptah-M-Wia był „królewskim sekretarzem, głównym nadzorcą bydła i głównym skarbnikiem”. Dodatkowo był odpowiedzialny za „boskie ofiary dla wszystkich bogów Górnego i Dolnego Egiptu”.

Waziri zwraca również uwagę na relacje Ptah-M-Wii z Ramzesem II, który rządził od około 1292 do 1190 r. p.n.e. Nie bez znaczenia jest fakt, że grób urzędnika znaleziono w części Sakkary, w której chowano między innymi prominentnych polityków i dowódców wojskowych z okresu Nowego Państwa.

Kolos Ramzesa II w muzeum w Memfis. / fot. Lansbricae (Luis Leclere)/Getty Images

Ramzes II był drugim najdłużej panującym władcą w historii Egiptu. Egiptolodzy uważają go za jednego z najpotężniejszych faraonów Nowego Państwa. W trakcie panowania nadzorował liczne programy budowlane, rozbudowując egipskie miasta, świątynie i pomniki. Prowadził także Egipt przez wojny, pokonując między innymi Hetytów w bitwie pod Kadesz w 1275 r. p.n.e.

Źródło: Ministry of Tourism and Antiquities