Archeolodzy prowadzący prace wykopaliskowe w Meksyku mają pełne ręce roboty. Najczęściej ich odkrycia dotyczą cywilizacji Majów. Tylko w ostatnich miesiącach środowisko naukowe poruszyło odnalezienie majańskiej łodzi z ludzkimi kośćmi czy nieznanego do tej pory miasta zbudowanego przez Majów właśnie.

Co zostawili po sobie Zapotekowie w Meksyku?

Ale Majowie to nie jedyni rdzenni mieszkańcy Meksyku. Do dziś w stanie Oaxaca żyją też potomkowie Zapoteków. Jedno z ostatnich odkryć archeologicznych w kraju dotyczy ich kultury. Chodzi o znalezisko ze stanowiska Mitla, a konkretnie ukryty pod kościołem labirynt komór i przejść.

Część struktur znajduje się na głębokości od około 5 do 8 metrów. Sieć podziemnych tuneli miała docelowo prowadzić do wejścia do zapotekańskiego podziemia, czyli Krainy Umarłych, znanej jako Lyobaa. Podziemia były mocno osadzone w wierzeniach Zapoteków. Czcili wielu bogów i przywiązywali szczególną wagę do pogrzebowych rytuałów. Co ciekawe, dziś w tym miejscu stoi kościół, zbudowany przez misjonarzy.

Naukowcy odkryli tzw. wejście do piekieł, wykorzystując kilka metod skanowania: radar penetrujący ziemię, czyli pomiar odbicia fal elektromagnetycznych, tomografię oporności elektrycznej oraz sejsmiczną tomografię szumową. Mapowanie wykazało, że podziemne zejście znajdowało się pod obecnym ołtarzem.

Nie tylko Majowie

Dokumenty z 1674 roku autorstwa dominikanina ojca Francisco de Burgoa wskazują, że to właśnie misjonarze zapieczętowali Lyobaa. Wcześniej duchowni opisali zastaną na miejscu podziemną świątynię. Tworzyły ją cztery rozległe, połączone ze sobą komnaty oraz liczne jaskinie i korytarze. Lyobaa była w użyciu do końca XV wieku.

W Meksyku znaleziono sieć podziemnych korytarzy. Co to za miejsce? / fot. Project Lyobaa

Odkrycie zostało przeprowadzone w ramach projektu naukowego zaplanowanego na kolejne lata. Grupa 15 interdyscyplinarnych badaczy ma nie tylko szukać starożytnych pomników, ale również oceniać ich ryzyko sejsmiczne i geologiczne. Dzięki temu eksperci będą wiedzieli, jak konserwować je dla kolejnych pokoleń.

Nieznana historia Meksyku

Podziemna świątynia to niejedyny owoc ostatnich prac Projektu Lyobba. Naukowcy trafili również na dowody na istnienie struktury znanej jako Pałac Kolumn. Uważa się, że to najważniejszy starożytny zabytek w okolicy. Jego odkrycie pomoże badaczom w uporządkowaniu historii Zapoteków.

Uczestnicy projektu będą dalej analizować wyniki swoich poszukiwań. Nie wykluczają szczegółów, które mogły zostać pominięte podczas pierwszych badań. Już teraz są jednak zachwyceni dotychczasowymi odkryciami.

– Te odkrycia pomogą na nowo napisać historię pochodzenia Mitli i jej rozwoju jako starożytnego miejsca, a także dostarczą cennych informacji do zarządzania i zapobiegania ryzyku sejsmicznemu i geologicznemu na tym obszarze – przekazali badacze w oświadczeniu dla ARX Project.

Kim są współcześni Zapotekowie?

Zapotekowie to rdzenni Meksykanie, zamieszkujący wschodnią i południową część stanu Oaxaca. Ich życie codzienne różni się w zależności od miejsca zamieszkania. Mogą być to góry, doliny czy wybrzeża. Najczęściej społeczeństwo Zapoteków jest jednak zorientowane wokół centralnych wiosek lub miasteczek. Podstawowe uprawy to kukurydza, fasola i dynia. Praktykowane są również polowania, łowienie ryb i zbieranie dzikiej żywności.

Na niektórych obszarach Zapotekowie nadal uprawiają rzemiosło, takie jak na przykład garncarstwo, tkactwo i wytwarzanie włókien palmowych. Obecnie większość Zapoteków jest wyznania rzymskokatolickiego. Jednak wiara w pogańskie duchy, rytuały i mity także przetrwała i do pewnego stopnia wymieszała się z chrześcijaństwem.