Kraby (Brachyura) to krótkoodwłokowe skorupiaki. Stanowią najliczniejszą grupę dziesięcionogów, u których pierwsza para odnóży krocznych przekształciła się w szczypce. Łącznie opisano nawet 10 500 gatunków tych stworzeń. Mają charakterystyczny odwłok pokryty pancerzem i odnóża, które służą do podtrzymywania jaj lub jako narządy kopulacyjne. Są niezwykle zwinne i sprawnie poruszają się do przodu, bokiem i do tyłu.
Kraby nieustannie ewoluują
Większość gatunków krabów nie potrafi pływać. Wyjątkiem są m.in. przedstawiciele rodziny Portunidae, które wykazują taką zdolność. Skorupiaki te zasiedlają wszystkie typy środowisk morskich, a także ekosystemy słodkowodne i lądowe. Żyją na wszystkich głębokościach. W większości przystosowały się do ciepłych mórz, chociaż niektóre rodziny postawiły na ekstremalne warunki np. Oceanu Arktycznego. 3 gatunki krabów żyją również w Morzu Bałtyckim.
Jednak najnowsze badania wykazały, że habitat krabów w ciągu ostatnich milionów lat nie był tak oczywisty, jak się wydaje. Na łamach czasopisma „Systematic Biology” ukazał się właśnie artykuł, który opisuje skomplikowaną ewolucję tych zwierząt. Naukowcy odkryli, że w ciągu swoje historii trwającej ok. 250 milionów lat kraby wielokrotnie zmieniały swoje naturalne środowisko z morskiego na lądowe i z powrotem.
Tam i z powrotem
– Tak zwane kraby prawdziwe obejmują ponad 7600 gatunków reprezentujących uderzającą różnorodność morfologii i ekologii, w tym powtarzającą się adaptację do siedlisk innych niż morskie. W naszych badaniach rekonstruujemy ewolucyjną historię Brachyura, używając sekwencji genów od 333 gatunków pochodzących z 88 rodzin, a także korzystając z 36 nowo zweryfikowanych skamieniałości – napisali naukowcy w artykule.
Na podstawie badań stwierdzili oni, że kraby najprawdopodobniej zaczęły różnicować się w triasie, a podział na poziomie rodzin nastąpił w późnej kredzie i wczesnym paleogenie. Autorzy twierdzą również, że w ciągu ostatnich 100 milionów lat kraby wielokrotnie ewoluowały, aby migrować z morza na ląd i z powrotem.
– Szacujemy, że opuszczały środowisko morskie między 7 a 17 razy, i co najmniej dwukrotnie wracały do morza ze środowisk lądowych – czytamy w publikacji. – Przejście z lądu do wody jest o 100% trudniejsze – powiedziała w rozmowie z „Live Science” główna autorka badania Joanna Wolfe, biolożka ewolucyjna z Uniwersytetu Harvarda.
Naturalne środowiska krabów
Wolfe przypomina, że większość stawonogów opuściła ocean tylko raz podczas zmian ewolucyjnych ponad 300 milionów lat temu, w procesie znanym jako terrestrializacja. – Powszechnym błędnym przekonaniem jest, że kraby próbują ewoluować, aby żyć na stałe na lądzie. Większość gatunków krabów nadal żyje w oceanach – powiedział Wolfe.
– Kraby najlepiej przystosowane są do środowiska wodno-lądowego. Nasze modele i obszerne zbiory danych dotyczących skamieniałości i historii naturalnej umożliwią przyszłe porównania adaptacji gatunków innych niż morskie na poziomie morfologicznym i molekularnym. Kraby zapewniają ważny wgląd we wczesne procesy adaptacji do nowych środowisk oraz różne stopnie ograniczeń ewolucyjnych, które mogą pomóc w przewidywaniu tych ścieżek – wyjaśniają uczeni.
Co ciekawe, najnowsze badania wykazały również, że kraby pojawiły się około 45 milionów lat wcześniej, niż dotychczas sądzono. Oznacza to, że stworzenia te są tak samo stare, jak niektóre spośród najwcześniejszych znanych dinozaurów.
Źródło: Systematic Biology
