Naukowcy z francuskiego Uniwersytetu w Tours opublikowali właśnie przełomowe badania. Badacze twierdzą, że w jaskini la Roche-Cotard powstały najstarsze malowidła naskalne w historii. Mogą mieć nawet 75 tysięcy lat i zostały stworzone wiele lat przed tym, gdy pierwszy człowiek z gatunku Homo sapiens pojawił się w tym regionie. Uczeni sugerują, że pradawnymi artystami byli neandertalczycy.

Najstarsze malowidła naskalne, których nie stworzył człowiek rozumny

Jaskinia la Roche-Cotard znajduje się w gminie Langeais, tuż obok brzegu Loary. Dotychczas grota znana była z odkrycia maski, która miała być rzekomym artefaktem neandertalczyków. To kawałek płaskiego krzemienia, który został uformowany w sposób, który wydaje się przypominać górną część twarzy. Wyżłobione otwory miały reprezentować oczy i nos. Odnaleziono ją w 1975 roku. Datowanie wykazało wówczas, że powstała ok. 75 tys. lat temu. A więc w podobnym okresie, w którym mogły zostać stworzone skalne ryty.

Najnowsze badania zostały opublikowane w najnowszym wydaniu czasopisma naukowego „PLOS One”. Zespołem badaczy kierował Jean-Claude Marquet, profesor z Uniwersytetu w Tours. Uczeni podkreślają, że badania przeprowadzone w ciągu ostatnich dekadach rzuciły wiele światła na kulturę i sztukę neandertalczyków. Z drugiej strony, niewiele wiadomo o symbolice dzieł tych hominidów. Trudno również jednoznacznie określić cel tych artystycznych wytworów, a sama interpretacja wciąż pozostaje przedmiotem wielu debat.

Analiza wykazała, że dzieła należy przypisywać neandertalczykom

Naukowcy przeprowadzili szczegółowe analizy, a także przeprowadzili fotogrametrię do stworzenia modeli 3D rycin, które zachowały się na ścianach jaskini. Wyniki zostały porównane ze znanymi i eksperymentalnymi znakami, które zostały zinterpretowane w przeszłości i były dziełem zarówno neandertalczyków, jak i człowieka rozumnego. Na podstawie kształtu, odstępów i rozmieszczenia malowideł zespół doszedł do wniosku, że są to bez wątpienia ryty, które wykonano celowo.

Badacze przeprowadzili również badanie metodą datowania optycznie stymulowaną luminescencją (OSL). Dzięki temu udało się ustalić, że jaskinia mogła być zamieszkana od co najmniej 57 tysięcy lat, a więc na długo przed tym, jak Homo sapiens osiedlili się w tym regionie. Biorąc pod uwagę to oraz wszelkie inne artefakty, które odkryto w jaskini, naukowcy twierdzą, że dzieła należy przypisywać neandertalczykom.

Kognitywny rówieśnik człowieka rozumnego

Niestety, symbole i kształty widoczne na ścianach jaskini la Roche-Cotard nie są figuratywne. Oznacza to, że nie przedstawiają konkretnych przedmiotów, zwierząt lub ludzi w ich realnych kształtach. Nie można stwierdzić, czy świat zewnętrzny jest tutaj punktem odniesienia dla poszczególnych symboli. Dlatego też naukowcy nie są w stanie określić, dlaczego w ogóle te malowidła powstały.

– Piętnaście lat po wznowieniu wykopalisk na stanowisku La Roche-Cotard, ryciny zostały datowane na ponad 57 tys. lat temu. Jednak dzięki badaniom metodą stratygrafii możemy stwierdzić, że malowidła te mają prawdopodobnie około 75 tys. lat. To czyni tę grotę najstarszą zdobioną jaskinią we Francji, jeśli nie w całej Europie – podkreślają naukowcy.

Dotychczas uważano, że najstarsze malowidła naskalne stworzone przez neandertalczyka pochodzą sprzed ok. 64 tys. lat. Ich dzieła znajdowały się w trzech hiszpańskich jaskiniach. Czasopismo naukowe „Science” podkreślało wówczas, że krewni człowieka rozumnego mieli bardzo podobny do nas zmysł artystyczny.

Tym bardziej, że ryciny zostawione w różnych częściach świata przez przedstawicieli Homo sapiens pochodziły z podobnego okresu. Autorzy najnowszego badania podkreślają, że to kolejny dowód, który potwierdza, iż pewne działania neandertalczyków niewiele różniły się od zachowania ludzi. Pomimo stereotypowej reputacji „jaskiniowca-głupka”, hominidy te mogły być „kognitywnymi rówieśnikami” Homo sapiens. Cechowały ich podobne kompetencje kulturowe, na co już kilka lat temu zwracali uwagę badacze.

Źródło: PLOS One.