Badacze z włoskiego instytutu Pegaso Srl Archeologia Arte Archeometria poinformowali, że dzięki nowej technice udało im się odkryć nieznane wcześniej szczegóły etruskich fresków. Jednym z odkrytych na nowo malowideł jest obraz pochodzący z Grobowca Małp oraz scena ukazująca podziemny świat, przedstawiona na innym dziele.
Okazuje się, że Etruskowie stworzyli bardzo szczegółowe obrazy, ale upływ czasu sprawił, że wiele z nich obecnie widocznych jest jedynie w niewielkiej części. W dużej mierze przez utratę kolorów.
– Istotną kwestią jest znaczna utrata informacji o polichromii [kolorach] zachowanych malowideł, ze szczególnym uwzględnieniem niektórych specyficznych kolorów, ze względu na ich fizyczny skład chemiczny – mówi Gloria Adinolfi, badaczka z włoskiego instytutu.
Odzyskać utracone kolory
Fakt, że niektóre kolory lepiej znoszą upływ czasu niż inne, może dać zniekształcony obraz tego, jak wyglądały starożytne obrazy w momencie ich powstania – wyjaśnia Adinolfi. Na przykład niektóre odcienie zieleni zwykle nie utrzymują się zbyt długo, podczas gdy kolor czerwony często jest bardzo trwały.
– Czerwone barwy wydają się być zwykle bardziej odporne, więc czasami dominują czerwienie, i zmieniają prawidłowe postrzeganie oryginalnej polichromii dekoracji malarskiej – opisuje badaczka.
Aby odsłonić oryginalne obrazy, naukowcy wykorzystali technikę zwaną obrazowaniem hiperspektralnym (ang. multi-illumination hyperspectral extraction - MHX), która polega na wykonaniu kilkudziesięciu zdjęć w pasmach światła widzialnego, podczerwonego i ultrafioletowego. Następnie fotografie przetworzono za pomocą algorytmów statystycznych opracowanych przez Narodową Radę Badawczą Włoch – wyjaśnia członek zespołu badawczego Vincenzo Palleschi.
– Technika ta umożliwia wykrycie egipskiego błękitu, koloru opracowanego w starożytnym Egipcie, który daje bardzo specyficzną odpowiedź w pojedynczym paśmie widmowym – powiedział Palleschi. Zespół przeanalizował również pozostałości pozostałych kolorów, aby określić, jakie kolory były pierwotnie użyte do namalowania obrazów. Łącząc MHX i analizę kolorów, zespół ujawnił „zaginione” sceny , które niegdyś widniały na starożytnych etruskich malowidłach.
Kolejne prace trwają
Podczas prezentacji wyników swoich prac na międzynarodowej konferencji archeologicznej, badacze przedstawili kilka przykładów odzyskanych obrazów. W tym szczegóły malowideł znalezionych w Grobowcu Małpy, nazwanym tak ze względu na fresk zamieszczony w komorze grobowej, który przedstawia małpę na drzewie. Badacze odkryli szczegóły innego obrazu – przedstawiającego nieznaną osobę.
Patrząc na malowidło gołym okiem zauważymy jedynie czerwoną plamę, z niewyraźnym zarysem ludzkiej sylwetki. Ale po zakończeniu MHX i analizie kolorów wyraźnie widać, że przedstawiona na obrazie osoba niesie przedmiot przypominający hak. Analiza ujawniła też dokładniejsze rysy twarzy i rysunek włosów postaci. Grobowiec i malowidła odkryto w XIX wieku, ale dzięki nowej technologii, obraz stał się znacznie bardziej widoczny.
Zespół prowadzi dalsze badania, a w przyszłości ma nadzieję odkryć na nowo i odzyskać dla współczesnych więcej dzieł starożytnej sztuki.
