Witamina D nie bez powodu jest nazywana „słoneczną”. Częściowo powstaje w ciele człowieka po ekspozycji na promieniowanie UVB. Jej głównym źródłem jest jednak żywność. Z niedoborem witaminy D zmaga się coraz więcej ludzi na całym świecie. Badania wskazują na to, że problem jest powiązany z pandemią COVID-19. Jak temu zaradzić?
Modyfikowane pomidory nowym suplementem diety?
Genetycznie modyfikowane pomidory mają być dodatkowym źródłem witaminy D. Po wyłączeniu określonych cząsteczek w genomie rośliny, prowitaminy D3 – czyli 7-dehydrocholesterolu – jest więcej nie tylko w owocach, ale też liściach pomidora.
Naturalnie każdy pomidor ma w sobie prowitaminę D3, która jest jednym z elementów budulcowych witaminy D. Jej ilość w liściach jest jednak znikoma, a w dojrzałych owocach nie kumuluje się wcale. Ingerencja naukowców polegała na tym, że wykorzystali zdrowotny potencjał genomu pomidora i podkręcili go.
Jak słońce służy zdrowiu
Modyfikację genomu pomidorów poprzedziły badania biochemicznego wykorzystania prowitaminy D3 w owocach. Dzięki niej powstają nowe cząsteczki. Następnie naukowcy przetestowali, czy 7-DHC w zmienionych roślinach może zostać przekształcony w witaminę D3. Podczas eksperymentu pokrojone kawałki owoców przez godzinę naświetlano promieniami UVB. Działanie okazało się bardzo skuteczne. W jednym pomidorze było tyle samo witaminy D, co w dwóch średniej wielkości jajach czy 28 g tuńczyka.
Pomidor pomidorowi nierówny. Warzywa różnią się kształtem, kolorem i rozmiarem. fot. Mohammed Hamoud/Getty Images
Za pomidorową rewolucję odpowiadają naukowcy z John Innes Center w Anglii. Zaproponowane przez nich rozwiązanie ma dodatkowy, zrównoważony wymiar. Zazwyczaj liście pomidorów są traktowane jako odpady, ale te ze zmodyfikowanym genomem, również mogą być wykorzystywane do wzbogacania żywności.
– Czterdzieści procent Europejczyków ma niedobór witaminy D, podobnie jak miliard ludzi na całym świecie. Zajmujemy się więc nie tylko ogromnym problemem zdrowotnym, ale również pomagamy producentom, ponieważ liście pomidorów, które obecnie się marnują, można wykorzystać – tłumaczy profesor Cathie Martin, współautorka badania opublikowanych na łamach „Nature Plants”.
Witamina D (nie)dostępna dla wszystkich
Większość pokarmów, w tym rośliny, jest uboga w witaminę D. Co prawda jej najbardziej dostępna forma, czyli D3, jest wytwarzana w naszym organizmie, ale zimą problem jej niedoboru staje się powszechniejszy. Mieszkańcy regionów, gdzie liczba słonecznych dni w roku jest najniższa, często wspomagają się dodatkowymi suplementami.
Nie bez znaczenia jest również pandemia COVID-19. Współautor badań dr Jie Li podkreśla, że ostatnie dwa lata uwypukliły „kwestię niedoboru witaminy D oraz jej wpływu na naszą odporność i ogólny stan zdrowia”.
Genetycznie modyfikowane pomidory z witaminą D mają być dodatkowo odpowiedzią na potrzeby osób stosujących dietę roślinną. Rezygnacja z mięsa służy zdrowiu, jednak jak przy każdej diecie należy pamiętać o tym, żeby było odpowiednia zbilansowana i bogata w cenne składniki odżywcze.
Źródło: Nature Plants
