Goci dotarli na tereny dzisiejszych Borów Tucholskich, Zaborów i Krajny w okresie wędrówki ludów. Ten germański lud opuścił swoją ojczystą krainę Skandzę i – według legendy – na zaledwie trzech statkach przemierzył Morze Bałtyckie. Z czasem Goci stali się jednym z największych i najważniejszych plemion wschodniogermańskich.

Cmentarzysko Gotów sprzed prawie 2000 lat

Wdecki Park Krajobrazowy to jeden z najmłodszych parków krajobrazowych, który położony jest we wschodniej części Borów Tucholskich. To właśnie tutaj polscy naukowcy prowadzili najnowsze wykopaliska i badania terenowe. Zostały one zlecone po tym, jak archeolog Olaf Popkiewicz kilka tygodni wcześniej odnalazł pierwsze ślady stanowiska na tym obszarze.

– Ostatnie tygodnie były dla nas bardzo dynamiczne i emocjonujące! Działo się tak za sprawą niezastąpionego Olafa Popkiewicza, który podczas badań archeologicznych, prowadzonych w ramach działalności naszego Parku, dokonał niebywałego odkrycia. Ruszając wzdłuż rzeki Wdy, Olaf natrafił na skarb archeologiczny w postaci przedmiotów wykonanych z srebra, złożonych na krawędzi doliny Wdy – napisali przedstawiciele Wdeckiego Parku Krajobrazowego. Były to dary grobowe z nekropolii Gotów.

50 gockich pochówków na 250 metrach kwadratowych

Archeolodzy przyznali, że w ciągu trzech tygodni badań udało im się przebadać ponad 250 metrów kwadratowych powierzchni cmentarzyska i odkryć 50 gockich grobów. To jednak zaledwie część stanowiska, ponieważ badacze szacują, że cały obszar może mieć nawet ponad hektar.

Prace archeologów na terenie cmentarzyska Gotów / fot. Wdecki Park Krajobrazowy

– Do tej pory znane w okolicy było tylko niewielkie cmentarzysko Gotów w Osiu, obok tartaku. To odnalezione w Starej Rzece potwierdza, że populacja Gotów w tych okolicach musiała być dość spora – mówi cytowany przez portal swiecie24.pl Mateusz Sosnowski, specjalista ds. ochrony krajobrazu, wartości historycznych i kulturowych we Wdeckim Parku Krajobrazowym.

Autorzy odkrycia przekazali, że stan zachowania dużej części odkrytej nekropolii sprawia, iż potrzebne są natychmiastowe badania wykopaliskowe w celu uratowania stanowiska.

Wszystkie odnalezione groby są pochówkami ciałopalnymi. To obrządek pogrzebowy, który polegał na tym, że do jamy grobowej wkładano skremowane szczątki lub urny z prochami. Niektóre z nich zachowały się w całości. Autorzy przypominają, że Goci bardzo bogato wyposażali swoich zmarłych w drogę w zaświaty.

W grobach znaleziono skarby Gotów

Autorzy odkrycia przekazali, że w skład odkrytego skarbu znad Wdy wchodziły dwa srebrne naszyjniki, dwie srebrne fibule oraz elementy kolii, która została wykonana z niewielkich srebrnych paciorków. – Już sam zestaw i stan zachowania odkrytych zabytków jest nieprawdopodobny. A kiedy dołożymy to tego ich kontekst kulturowy oraz chronologiczny, to zobaczymy, z jak wspaniałą i wyjątkową historią mamy do czynienia – twierdzą polscy archeolodzy.

– Zacznijmy od fibul, ponieważ to one w tym depozycie przyciągają największą uwagę. Srebrne zapinki, o których mowa, są tak zwanymi zapinkami blachowatymi, które są charakterystycznym wytworem dla kultury czerniachowskiej – czytamy w oświadczeniu.

– Jest to kultura archeologiczna, którą należy łączyć z ludem Gotów, który w II wieku naszej ery wyruszył z terenów dzisiejszego Pomorza w stronę wybrzeży Morza Czarnego. Tam, na terenach dzisiejszej Ukrainy, Goci postanowili osiedlić się na kilka kolejnych stuleci, tworząc właśnie archeologiczną kulturę czerniachowską – dodają autorzy.

Odnalezione fibule są datowane na V wiek n.e. Naukowcy twierdzą, że to kolejny dowód na stałe utrzymywanie kontaktów pomiędzy grupami ludności gockiej, która zamieszkiwała odległe od siebie krainy geograficzne.

– Przyjmowane do tej pory przez naukowców założenia, że w II wieku naszej ery w całości wyemigrowali w kierunku dzisiejszej Ukrainy, nie potwierdzają się - mówi Mateusz Sosnowski. – Widocznie nie wszyscy odeszli. Wszystko wskazuje na to, że w okolicach V i VI wieku te społeczności gockie jeszcze zamieszkiwały okolice Osia – dodaje badacz.

Źródło: Wdecki Park Krajobrazowy, swiecie24.pl.