Historia Białegostoku

Białystok jest ciekawym miejscem turystycznym między innymi z powodu bogatej historii miasta. Osadnictwo na terenie Białegostoku sięga czasów epoki kamiennej, choć na szerszą skalę rejon ten zyskał na znaczeniu pod koniec średniowiecza. Najstarsze pisemne wzmianki pochodzą z pierwszej połowy XV wieku. 

Białystok uzyskał prawa miejskie na pewno przed rokiem 1692. W XVIII wieku miasto zostało rozbudowane. W 1748 roku powstał tu pierwszy na ziemiach polskich teatr stały Komedialnia - było to na 17 lat przed utworzeniem Teatru Narodowego w Warszawie. Na deskach teatru w Białymstoku występowali uznani artyści m.in. z Rzymu i Wiednia. Gmach teatru nie dotrwał jednak do naszych czasów.

W połowie XVIII wieku przez Białystok przeszedł pożar. Zniszczone miasteczko z czasem się odbudowało i rozwinęło. W czasach zaborów - pruskiego i rosyjskiego - Białystok nieco podupadał, choć po powstaniu listopadowym zaborca rosyjski dbał o gospodarkę tych terenów. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w mieście żyło ok. 80 tysięcy osób, z czego połowę stanowili Żydzi. W 1920 miała miejsce bitwa białostocka, która była elementem wojny polsko-bolszewickiej. 

Po 1945 roku władze Białegostoku stopniowo odbudowywały miasto, zniszczone wskutek działań wojennych. W ostatnich dekadach nastąpiła modernizacja miasta, na znaczeniu zyskało szkolnictwo - od 1997 roku działa Uniwersytet w Białymstoku, który jest jedną z najważniejszych uczelni w północno-wschodniej Polskiej. 

Co warto zobaczyć w Białymstoku?

Co zwiedzić w Białymstoku? Co zobaczyć, aby w pełni docenić walory miasta? 

Obowiązkowym punktem zwiedzania Białegostoku jest Pałac Branickich, określany także "Wersalem Podlasia" lub "Polskim Wersalem". Historia obiektu sięga XVI wieku, został jednak przebudowany pod koniec kolejnego stulecia. Na przestrzeni lat był miejscem spotkań ludzi kultury - tworzyli tu m.in. ceniona poetka baroku Elżbieta Drużbacka i słynny poeta epoki oświecenia - Franciszek Karpiński. Obecnie budynek Pałacu służy jako siedziba rektoratu miejscowego Uniwersytetu Medycznego.

Na uwagę zasługuje także Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia najświętszej Maryi Panny, czyli zespół świątynny, składający się z dwóch kościołów. Bazylika jest obecnie siedzibą archidiecezji białostockiej. Późnorenesansowy kościół oraz młodsza, neogotycka świątynia z początku XX wieku, stanowią ważne miejsce w historii Białegostoku i zasługują na zwiedzenie. 

W ścisłym centrum miasta na uwagę zasługuje także Rynek Kościuszki. Znajduje się przy nim wiele budynków o charakterze zabytkowym, w tym późnobarokowy Ratusz. Wypocząć można natomiast w parku miejskim (Planty), gdzie znajdują się m.in. fontanna oraz efektowne rzeźby. 

Jedną z najstarszych budowli sakralnych w Białymstoku jest Cerkiew pod wezwaniem św. Marii Magdaleny. Budowla znajduje się na terenie parku Centralnego, gdzie znajduje się też słynna Opera i Filharmonia Podlaska - Europejskie Centrum Sztuki im. Stanisława Moniuszki w Białymstoku. Jest to najbardziej nowoczesny ośrodek kulturalny w tej części polski. Uroczysta inauguracja w tym gmachu miała miejsce w 2012 roku.

Białystok na weekend: lista atrakcji

Obok wymienionych już atrakcji o charakterze historyczno-kulturalnym, warto skorzystać w Białymstoku z następujących form spędzania wolnego czasu:

  • ogród zoologiczny Akcent ZOO, z różnymi gatunkami ptaków i ssaków,
  • punkt widokowy z wieży Bazyliki św. Rocha, skąd rozpościera się widok na miasto,
  • Pałac Rudigerów z XIX wieku, wybudowany w stylu neoklasycystycznym,
  • Muzeum Wojska, dysponujące zbiorami z zakresu broni, wyposażenia i umundurowania wojskowego oraz historii wojskowości,
  • Sobór św. Mikołaja - główna świątynia Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego na terenie diecezji białostocko-gdańskiej.

Ciekawostki o Białymstoku

W przypadku każdego miasta z bogatą historią i unikalną kulturą można mówić o wielu ciekawostkach. Nie inaczej jest z Białymstokiem. 

Oto ciekawostki związane z miastem:

  • miasto jest położone na 7 wzgórzach - podobnie jak Rzym,
  • prawie 1/3 miasta to obszary zielone. Białystok leży na terenie określanym jako Zielone Płuca Polski,
  • choć gmach słynnego teatru Komedialnia nie dotrwał do naszych czasów, to na terenie miasta funkcjonuje od 2013 roku Białostocki Teatr Komedialnia, założony wspólnie przez Piotra Dąbrowskiego i jego żonę Julię Wacławik-Dąbrowską. Nazwa tego teatru wprost nawiązuje do historycznej Komedialni, która była pierwszym teatrem stałym na ziemiach polskich,
  • w Białymstoku znajduje się słynny Browar Dojlidy, należący obecnie do Kompanii Piwowarskiej,
  • Białystok to miasto uniwersyteckie - na różnych kierunkach kształci się tu ok. 40 tysięcy osób,
  • Białystok jest jednym z kluczowych miast dla wyznawców prawosławia w Polsce,
  • przed II wojną światową mieszkało tutaj bardzo wielu Żydów,
  • jedna z planetoid okrążających Słońce została w 2007 roku nazwana Bialystock.