Prof. Stanley Coren to kanadyjski psycholog i autor badań z zakresu inteligencji psów. Jest autorem wielu publikacji na ten temat, m.in. popularnych również w Polsce książek „Tajemnice psiego umysłu" i „Jak rozmawiać z psem". Analizuje w nich zdolności poznawcze różnych ras psów. Badania prof. Corena dotyczą tematów takich jak zachowanie psów, komunikacja i więź między człowiekiem a zwierzęciem. Jako jeden z pierwszych badaczy przyjrzał się inteligencji i emocjom „najlepszego przyjaciela człowieka". 

Czy psy są inteligentne?

Właściciele psów nie mają wątpliwości, że ich pupile są mądre, a nauka tylko potwierdza te obserwacje. Badania wykazały, że psy wykazują się niezwykłą zdolnością do nauki i rozwiązywania problemów. Nierzadko ich potencjał umysłowy porównywany jest do poziomu intelektualnego małych dzieci. Zdaniem prof. Stanleya Corena dorosły pies jest równie inteligentny co 2,5-letnie dziecko. Naukowiec potwierdził to w kilkunastu prowadzonych przez siebie testach. 

To, co szczególnie wyróżnia intelekt psów, to ich inteligencja społeczna i emocjonalna. Psy wykazują się wrażliwością na uczucia i zamiary ludzi. Pozwala im to na budowanie głębokich relacji z właścicielami. Badania wykazały, że psy potrafią interpretować ludzkie gesty i mimikę. To z kolei wskazuje na ich zaawansowany poziom umiejętności komunikacyjnych. Ponadto eksperymenty potwierdziły, że psy posiadają imponujące zdolności pamięciowe. Potrafią przypominać sobie wydarzenia z przeszłości i uczyć się na podstawie własnych doświadczeń.

Co ciekawe, niektóre rasy psów wykazują pewne umiejętności, które nie rozwinęły się w przypadku innych ras. Dobrym przykładem są rasy myśliwskie, takie jak beagle, jamniki czy gończy polski, które mocniej niż inne psy rozwinęły zdolność wykrywania zapachów

Jak Stanley Coren badał inteligencję psów?

Kanadyjski psycholog podzielił inteligencję psów na na kilka rodzajów. Jako kluczowe wymienia:

  • inteligencję adaptatywną, która odpowiada za kreatywność psów,
  • inteligencję pracy, czyli rozumienie i wykonywanie poleceń,
  • inteligencję instynktowną, która pomaga wyodrębniać tzw. wrodzone talenty wśród zwierząt.

Do tych 3 typów inteligencji dodał również inteligencję kinetyczną (ruchową), inteligencję przestrzenną oraz inteligencję interpersonalną.

Prof. Stanley Coren badał inteligencję psów za pomocą różnych metod, w tym obserwacji, eksperymentów oraz ankiet. Jednym z najczęściej wykonywanych zadań było ocenianie inteligencji psów poprzez tzw. testy posłuszeństwa, ale także polecenia wymagające rozwiązywania problemów oraz obserwacje interakcji społecznych. Psycholog wykorzystywał również ankiety, aby zbierać dane od właścicieli psów dotyczące zachowań ich zwierząt oraz obserwacji podczas domowych treningów. Dodatkowo, badacz analizował zdolności poznawcze psów, badając ich umiejętności komunikacyjne, zdolność zapamiętywania oraz uczenia się nowych poleceń.

Jaka jest najmądrzejsza rasa psa?

W wyniku prowadzonych przez siebie badań prof. Stanley Coren wybrał jedną rasę, którą uznał za szczególnie inteligentną. Zdaniem naukowca najmądrzejsza rasa psa to border collie. Kanadyjski psycholog doszedł do takich wniosków, badając m.in. posłuszeństwo, umiejętność rozwiązywania problemów i społeczną percepcję tych psów. Wrodzony instynkt pasterski i zdolność szybkiego uczenia się sprawiają, że jest to rasa, która wyjątkowo prędko przechodzi proces tresury. 

Border collie wywodzi się z pogranicza Anglii i Szkocji, gdzie w XIX wieku został wyodrębniony jako oddzielna rasa i początkowo nazywany po prostu „owczarkiem do pracy" („working sheepdog"). Miłośniczką border collie była m.in. brytyjska królowa Wiktoria

79 najmądrzejszych ras psów

Oto lista najmądrzejszych ras psów. Zestawienie powstało na podstawie eksperymentu, podczas którego psy uczono nowej komendy. 

Najwyższy poziom – Nauczenie się nowej komendy zajmuje psom poniżej 5 prób i są posłuszne w 95% przypadków

1. Border collie

2. Pudel

3. Owczarek niemiecki

4. Golden retriever

5. Doberman pinczer

6. Owczarek szetlandzki

7. Labrador retriever

8. Papillon

9. Rottweiler

10. Australian cattle dog 

Drugi poziom – Nauczenie się nowej komendy zajmuje psom 5–15 prób i są posłuszne w 85% przypadków

11. Welsh corgi Pembroke

12. Sznaucer miniatura

13. Springer spaniel angielski

14. Tervuren, owczarek długowłosy

15. Schipperke, owczarek belgijski

16. Szpic wilczy

17. Wyżeł niemiecki krótkowłosy

18. Flat-coated retriever, Angielski cocker spaniel, Sznaucer

19. Épagneul breton

20. Retriever z Nowej Szkocji

21. Wyżeł weimarski krótkowłosy

22. Malinois, Berneński pies pasterski

23. Szpic miniaturowy

24. Irlandzki spaniel dowodny

25. Wyżeł węgierski krótkowłosy

26. Welsh Corgi Cardigan

Trzecie poziom – Nauczenie się nowej komendy zajmuje psom 15–25 prób i są posłuszne w 70% przypadków

27. Chesapeake Bay retriever, Puli, Yorkshire terrier

28. Sznaucer olbrzymi, Portugalski pies dowodny

29. Airedale terrier, Bouvier des Flandres

30. Border terrier, Owczarek francuski briard

31. Springer spaniel walijski

32. Manchester terrier

33. Samojed

34. Field spaniel, Nowofunland, Terier australijski, Amerykański staffordshire terier, Seter szkocki, Bearded collie

35. American Eskimo dog, Cairn terrier, Kerry blue terrier, Seter irlandzki

36. Elkhund szary

37. Pinczer małpi, Australijski silky terier, Pinczer miniatura, Seter angielski, Pies faraona, Clumber spaniel

38. Norwich terrier

39. Dalmatyńczyk

Czwarty poziom – Nauczenie się nowej komendy zajmuje psom 25–40 prób i są posłuszne w 50% przypadków

40. Soft-coated wheaten terrier, Bedlington terrier, Foksterier krótkowłosy

41. Curly-coated retriever, Wilczarz irlandzki

42. Kuvasz, Owczarek australijski (typ amerykański)

43. Chart perski, Szpic fiński, Pointer

44. Cavalier King Charles spaniel, Wyżeł niemiecki szorstkowłosy, Black-and-tan coonhound, Amerykański spaniel dowodny

45. Husky syberyjski, Bichon Frise, King charles spaniel

46. Spaniel tybetański, Foxhound angielski, Otterhound, Foxhound amerykański, Greyhound, Harrier, Parson Russel terrier, Gryfon Korthalsa

47. West Highland white terrier, Hawańczyk, Chart szkocki

48. Bokser, Dog niemiecki

49. Jamnik, Staffordshire bulterier, Shiba Inu

50. Malamut

51. Whippet, Shar pei, Foksterier szorstkowłosy

52. Rhodesian ridgeback

53. Podenco z Ibizy, Terier walijski, Terier irlandzki

54. Boston terrier, Akita

Piąty poziom – Nauczenie się nowej komendy zajmuje psom 40–80 prób i są posłuszne w 40% przypadków

55. Skye terrier

56. Norfolk terrier, Sealyham terrier

57. Mops

58. Buldog francuski

59. Gryfonik brukselski, Maltańczyk

60. Charcik włoski

61. Grzywacz chiński

62. Dandie Dinmont terrier, Petit Basset Griffon Vendéen, Terier tybetański, Chin japoński, Lakeland terrier

63. Owczarek staroangielski

64. Pirenejski pies górski

65. Terier szkocki, Bernardyn

66. Bulterier

67. Chihuahua

68. Lhasa apso

69. Bulmastif

Szósty poziom – Nauczenie się nowej komendy zajmuje psom powyżej 100 prób i są posłuszne w 30% przypadków

70. Shih Tzu

71. Basset 

72. Mastif, Beagle

73. Pekińczyk

74. Bloodhound

75. Borzoj

76. Chow chow

77. Buldog

78. Basenji

79. Chart afgański

Na listę nie należy patrzeć dogmatycznie. Już sam jej autor – prof. Stanley Coren – zaznacza, że w innym badaniu treserom udało się szybko nauczyć posłuszeństwa psa rasy staffordshire bulterier, choć na powyższej liście ten pies znalazł się dopiero na 49. pozycji. Nierzadko mniejsza lub większa inteligencja może bowiem być cechą osobniczą zwierzęcia. 

– Wyjątek stanowią charty afgańskie. Te psy są jak koty – pisał prof Coren. – Charty nie są posłuszne nikomu. 

ŹRÓDŁA: American Psychological Association, StanleyCore.com