Julian Fałat to jeden ze znanych znanych polskich malarzy akwarelistów. Tworzył doceniane przed odbiorców obrazy realistyczne oraz impresjonistyczne pejzaże. Oprócz niezwykłych dzieł Juliana Fałata warto też poznać jego fascynujący życiorys, którego odbicie można łatwo ujrzeć w sztuce. Garść najważniejszych informacji na temat artysty do sprawdzenia poniżej. 

Julian Fałat – kim był?

Julian Fałat to polski malarz i podróżnik, który żył na przełomie XX oraz XIX wieku. Jest dziś uznawany za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego malarstwa z tamtego okresu. Pochodzący z niewielkiej wsi artysta miał niełatwy start. Na swoje osiągnięcia pracował ciężko przez wiele lat, choć już za życia został doceniony. Jego obrazy chwalili krytycy, nazywano go najlepszym polskim akwarelistą. Dzieła Fałata nabywał sam cesarz.

Od najmłodszych lat Julian Fałat wiedział, co pragnie robić w życiu. Chciał malować, uwieczniając na obrazach rodzimą, piękną i zmienną przyrodę. Bardzo dużo podróżował – zwiedził Ukrainę, Podole, Wołyń, przez pewien czas mieszkał też i kształcił się w niemieckim Zurychu. Bywał w Berlinie, Wiedniu i Rzymie. Był oficjalnym cesarskim rysownikiem.

Fałat uwieczniał liczne momenty z życia wsi, polowania, krajobrazy w zmiennym świetle, ale także miasta, ludzi. Był bacznym obserwatorem codzienności i bardzo dobrze utrwalał na płótnie emocje. Obrazy Juliana Fałata przechowuje się do dziś w wielu muzeach, galeriach oraz zbiorach prywatnych.

Julian Fałat – biografia

Julia Fałat, oprócz bogatego dorobku ma także niezwykle ciekawą biografię. Malarz urodził się 30 lipca 1853 we wsi Tuligłowy, dziś znajdującej się w obwodzie lwowskim na terenie Ukrainy. Od wczesnych lat marzył o tym, by zostać artystą. Był jednak synem wiejskiego organisty, wywodzącym się z niezbyt majętnego i wpływowego środowiska. Kilkukrotnie przerwał naukę w lwowskich szkołach, ostatecznie ukończył gimnazjum w Przemyślu i Szkołę Sztuk Pięknych w Krakowie. Tuż po zakończeniu studiów wyjechał w głąb Ukrainy, by pracować jako rysownik na wykopaliskach archeologicznych.

Po czasie spędzonym na Ukrainie przyszedł czas na kolejne podróże w życiu Juliana Fałata. Wyjechał do Niemiec, by uczyć się w Zurychu i Monachium. Tam studiował na Akademii Sztuk Pięknych, przy okazji wykonując pracę technika kolei, która pozwalała mu zarobić na kontynuację nauki. Następnie spędził rok w Rzymie, kolejny w Hiszpanii, a w końcu wyjechał w podróż dookoła świata, która znacznie wzbogaciła pulę jego doświadczeń.

Po powrocie i krótkim pobycie w Polsce artysta znów wyjechał za naszą zachodnią granicę. Tworzone przez Juliana Fałata dzieła sztuki spodobały się cesarzowi, który ofiarował mu posadę nadwornego rysownika. W tym okresie malarz zdobył ogromne uznanie i rozgłos. Po tym trwającym niemal dekadę okresie powrócił do Polski, by objąć posadę dyrektora Krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych i współtworzyć Towarzystwo Artystów Polskich „Sztuka”. Założył też rodzinę, poślubiając Włoszkę Marię Luizę Comello Stuckenfeld, z którą doczekał się trójki dzieci. Pełnił też rolę rektora Akademii Sztuk Pięknych.

W roku 1910 Julian Fałat zamieszkał we wsi Bystra gdzie zbudował istniejącą do dziś willę z pracownią, zwaną „Fałatówką”. Zrezygnował ze stanowiska rektora, choć jego czynny udział w życiu kulturalnym Polski jeszcze się nie zakończył. Po odzyskaniu niepodległości czynnie obudowywał polską arenę artystyczną. Związał też swoje losy z Toruniem, gdzie zamieszkał w latach latach 1919–1922.

Julian Fałat zmarł 9 lipca 1929 w Bystrej i tam też został pochowany.

Julian Fałat – podróże

Julian Fałat jest znany między innymi jako wybitny malarz akwarelista, jednak jego życie w dużej mierze upłynęło na podróżach. Całe jego życie można określić jako podróż, zarówno metaforyczną jak i realną. Swoim życiowym uporem i determinacją zyskał wysoka pozycję i zasłużoną sławę, pomimo niesprzyjających warunków. Rzadko osiadał w jednym miejscu na dłużej.

Jako artysta podróżował Rzymu, na Żmudź, po ukraińskich rubieżach, do Hiszpanii, Austrii i Niemiec. Wielkim wydarzeniem w życiu Juliana Fałata była podróż dookoła świata, którą odbył w roku 1885 za namową przyjaciela Edwarda Simmlera. Decyzja o wyjeździe zapadła niezwykle szybko i spontanicznie. Plan podróży zakładał krótką wizytę w Paryżu, następnie dalszą drogę przez Kanał Sueski, Morze Arabskie oraz Sri Lankę. Najważniejszym punktem na mapie wyprawy stały się egzotyczne kraje Dalekiego Wschodu.

Fałat akwarele z podróży namalował między innymi w Singapurze oraz Japonii. Był pierwszym polskim artystą, który dotarł do Kraju Kwitnącej Wiśni. Z Japonii wraz z Simmlerem popłynął do San Francisco, Nowego Jorku oraz Bremy. Podróż dookoła świata trwała 5 miesięcy.

Pamiątki z podróży Juliana Fałata, które dokumentowane były na licznych szkicach i akwarelach, znajdują się w polskich muzeach. Niestety, nie wszystkie z nich przetrwały do dzisiejszych czasów. Życie w stałym ruchu wywarło ogromny wpływ na osobowość oraz twórczość Juliana Fałata – od tego momentu w jego obrazach widać było wyraźne inspiracje orientem.

Julian Fałat i jego fascynacja Japonią 

Jak już zdążyliśmy wspomnieć, Julian Fałąt był pierwszym polskim artystą, który odwiedziła Japonię. Podróż do Kraju Kwitnącej Wiśni odbyła się w 1885 roku z inicjatywy Edwarda Simmlera, zamożnego miłośnika sztuki, prywatnie spokrewnionego z wybitnym malarzem XIX wieku, Józefem Simmlerem. Fałat, który zwiedził Jokohamę, Tokio, Kioto i Kobe, zafascynował się tamtejszą historią i kulturą. W wydanych pośmiertnie Pamiętnikach pisał: 

To naród artystów: kupiec, fabrykant i rzemieślnicy – wszyscy są artystami, a każdy przedmiot, który wyszedł z ręki rzemieślnika japońskiego jest dziełem sztuki – począwszy od grzebienia czy chłopskiej fajeczki, sandałów,  parasola, a skończywszy na najwspanialszych materiałach, wyrobach z kości słoniowej, brązu i porcelany, wspaniałych wazonach i innych przedmiotach, zapełniających wnętrza świątyń i zamków Mikada. 

Julian Fałat – malarstwo

Julian Fałat swoje obrazy tworzył przez całe życie. Dziś jest znany szczególnie z pięknych, akwarelowych pejzaży przedstawiających sceny polowań, zwierzynę, myśliwych, a także spokojną, skąpaną w naturalnym świetle przyrodę. Warto zwrócić szczególną uwagę na obrazy zimowe, których wiele powstało w drugiej połowie życia pisarza. Tworzył je podczas licznych wizyt w okolicach Zakopanego.

Do najważniejszych dzieł pędzla Juliana Fałata należą:

  • Popielec (1881),
  • Modlący się starzec (1881),
  • Świteź (1888),
  • Powrót z niedźwiedziem (1892),
  • Nagonka na polowaniu w Nieświeżu (1891),
  • Berezyna (1907),
  • Śnieg (1929).

Niektóre z dzieł malarza zostały wywiezione w czasie okupacji i odnalezione po latach. Niestety, wiele z nich zaginęło bezpowrotnie. Na szczęście w prywatnych kolekcjach oraz państwowych muzeach wciąż można podziwiać przykłady twórczości największego polskiego akwarelisty.

Julian Fałat – osiągnięcia

Julian Fałat miał niezwykle bogate i ciekawe życie, które obfitowało w przygody, emocje oraz mniejsze i większe sukcesy. Malarzowi przyznano wiele prestiżowych nagród, która do dziś są dowodem wielkiego uznania. Są to nie tylko wyróżnienia natury ściśle artystycznej, ale także te przyznane za działania na polu patriotycznym. Należy do nich między innymi Order Korony Żelaznej III klasy oraz Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Mimo licznych podróży i lat spędzonych poza granicami kraju, kochał ojczyznę i angażował się w podźwignięcie jej po długich latach zaborów.

Do niewątpliwych, ważnych osiągnięć Juliana Fałata należy też powołanie do życia miejsca będącego kulturalnym ośrodkiem Torunia. A także współtworzenie towarzystw artystycznych (Pomorskie Towarzystwo Muzyczne i Konserwatorium Muzyczne, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych). Jego imieniem nazwano wiele ulic.

Dziś imię Juliana Fałata noszą ulice w wielu polskich miastach, między innymi w Warszawie, Krakowie, Lublinie czy Bydgoszczy. W jego domu w Bystrej utworzono muzeum artystyczno-biograficzne. Wciąż jest uważany za wybitnego malarza, którego dzieła warto poznać. Z pewnością warto też poznać jego inspirujący życiorys.