Jak wyglądała Tora? Naukowcy odtworzyli twarz średniowiecznej kobiety

Spis treści:

1. Realistyczny model średniowiecznej staruszki
2. Co wiemy na temat życia Tory z Trondheim
3. Za rekonstrukcję kobiety odpowiadają wybitni artyści

Kolejna ciekawostka z Norwegii. Badacze z Norweskiego Uniwersytetu Naukowo-Technicznego w Trondheim (NTNU) stworzyli niedawno realistyczny, trójwymiarowy model kobiety, która żyła w Norwegii prawie 800 lat temu. Do stworzenia tej niezwykłej rekonstrukcji naukowcy wykorzystali jej kości, które odnaleziono w Trondheim. Tora, bo tak nazwano tę kobietę, w chwili śmierci miała 65 lat.

Realistyczny model średniowiecznej staruszki

– Zastanawiam się, co mogłaby pomyśleć, gdyby 800 lat temu powiedziano jej, że któregoś dnia stanie się główną atrakcją muzeum – mówi Ellen Grav, archeolożka, która brała udział w tworzeniu rekonstrukcji. Kobieta, którą widać w postaci pełnowymiarowego modelu 3D jest uśmiechniętą staruszką, która podpiera się na drewnianym kiju. Ma na sobie pomarańczową suknię oraz lekkie buty.

– Chcieliśmy pokazać każdemu, kto przyjdzie na spotkanie z Torą, że średniowiecze nie było wyłącznie okresem w historii Europy. Powstawało wtedy przecież wiele przełomowych dla ludzkości wynalazków. Ta starsza kobieta mogła ciężko pracować, ale na pewno były chwile, w których była szczęśliwa. Chcieliśmy, żeby ludzie zobaczyli ją właśnie z uśmiechem na twarzy – mówi prof. Ellen Grav.

Co wiemy na temat życia Tory z Trondheim

Tora urodziła się pod koniec XIII wieku w Trondheim, w środkowej Norwegii. Miasto zamieszkiwało wówczas ok. 4000 osób, głównie kupcy i rzemieślnicy. Prof. Ellen Grav uważa, że w tamtym okresie był to spory i dobrze funkcjonujący ośrodek miejski. Kobieta została pochowana na średniowiecznym cmentarzu przy głównej ulicy Kaupmannastretet. Jej szczątki odkopano w latach 70. XX wieku. Badacze twierdzą, że staruszka prawdopodobnie pochodziła z kupieckiej rodziny.

– Na ulicy Kaupmannastretet mieszkali głównie rzemieślnicy, którzy sprzedawali swoje towary na straganach obok domów, zwróconych w stronę drogi. Zakładamy, że Torą pochodziła z rodziny lepiej sytuowanej, ponieważ kupcy należeli do bogatszej warstwy społecznej Trondheim – podkreśla prof. Grav.

– Sam fakt, że Tora dożyła 65 lat, już jest na swój sposób wyjątkowy i świadczy o jej lepszym statusie. W ówczesnych czasach w Norwegii tylko bogatsi ludzie mieli odpowiednią dietę, która mogła zapobiegać niektórym chorobom – dodaje prof. Grav.

Za rekonstrukcję kobiety odpowiadają wybitni artyści

Suknia, którą ma na sobie Tora, jest wzorowana na prawdziwej sukni, którą odnaleziono w kościele klepkowym w Uvdal. Pochodzi z okresu, w którym żyła Tora. Została utkana ten sam sposób, co średniowieczne damskie odzienie. Zafarbowano ją również ręcznie przy użyciu naturalnego barwnika z rośliny zwanej marzanna barwierska (Rubia tinctorum).

Tora, którą widzimy w postaci trójwymiarowego modelu, jest zgarbiona i nie ma dolnych zębów. Naukowcy odkryli, że miała mocno zdeformowany kręgosłup, a zęby straciła jeszcze wiele lat przed śmiercią. Archeolodzy uważają, że jej postura może wskazywać, że pomimo wysokiego statusu społecznego całe życie ciężko pracowała.

Ellen Grav współpracowała z duńskim charakteryzatorem filmowym Thomasem Foldbergiem, aby stworzyć jak najbardziej rzeczywisty model Tory. Archeolożka przyznaje, że każdy fragment ciała norweskiej kobiety był ręcznie malowany, a każdy kosmyk włosów pojedynczo doklejany. Skóra Tory została wykonana z silikonu. Ubranie z kolei zostało stworzone przez Nille Glæsel, która zajmuje się szyciem i rekonstrukcją m.in. ubrań wikingów. Suknia została uszyta z wykorzystaniem średniowiecznych technik.

Źródło: National Geographic Polska, NTNU

Jakub Rybski

Dziennikarz, miłośnik kina niezależnego, literatury, ramenu, gier wideo i dobrego rocka. Wcześniej związany z telewizją TVN24 i Canal+, obecnie pracuje w RMF FM. Zawodowo nie boi się podejmować żadnego tematu. Pisze przede wszystkim o archeologii i przyrodzie. Prywatnie bardzo zainteresowany polityką.