Główne składniki: morze i słońce
Morze Egejskie to miejsce, w którym słońce, morze i wiatr wywierają ogromny wpływ na kuchnię. Jego tradycja kulinarna sięga starożytności i odzwierciedla jej kulturę, a wspólną cechą wszystkich wysp są składniki najwyższej jakości i aromaty ziemi: oregano, tymianek, wawrzyn, rozmaryn, cytryna i oczywiście oliwa z oliwek. Najciekawsze jest jednak podróżowanie między wyspami, bo specyficzny mikroklimat każdej z nich przyczynił się do produkcji lokalnych produktów, z których niektóre są unikatowe na skalę światową.
Dzikie zioła i aromatyczne rośliny
Pozornie jałowe góry, suche gaje oliwne, a nawet skaliste brzegi często kryją niespodziewane smaki. Gotowane górskie warzywa z odrobiną oleju i cytryny będą doskonałym dodatkiem do grillowanych mięs i ryb.
Grecja to także doskonałe miejsce, by poznać niezwykle szeroką gamę aromatycznych roślin i ziół takich jak oregano, tymianek, majeranek, a także świeże marynaty i gulasze gotowane w sosie cytrynowym. Kapary i koper morski oraz specjalna grupa dzikich roślin, które rosną w pobliżu wybrzeża, stanowią doskonałą bazę do przystawek.
Kuchnia egejska fot. P. Merakos
Przysmaki ze świeżych ryb i owoców morza
Oprócz klasycznego węgla drzewnego lub patelni, ryby w Grecji gotuje się na dziesiątki pomysłowych sposobów. Dobrym przykładem jest przepis na małe lub średnie ryby, które po posypaniu mąką i usmażeniu na gorącej oliwie z oliwek polewa się aromatycznym kwaśnym sosem zwanym savoro. Na większości wysp zawiera on oliwę z oliwek, dobrej jakości ocet, rozmaryn lub oregano.
Unikalną tradycją na wyspie Tinos jest dodawanie do jedzenia petimezi - melasy z winogron, która nadaje niepowtarzalny smak. Na greckich wyspach spróbować można także wielu dań o bardzo wyrazistych smakach, a wśród nich między innymi: pieczoną ryba z tahini podawaną na Wyspie Rodos, kolios z kaparami, gulasz rofos, zupę kakavia z jesiotra, a także omlet ze szczupaka na Santorini i Wyspie Syros. Ponadto warta zainteresowania jest ryba wypiekana w cieście wypiekana w śródziemnomorskim piasku na Wyspie Kimolos, faszerowane kalmary z ryżem lub fetą, mątwy z koprem włoskim i oliwkami i wiele, wiele innych.
Miłośnikom drinków tsipouro lub ouzo z pewnością do gustu przypadną doskonałe przekąski takie jak: solone sardynki z Mytini, grillowane i suszone na słońcu makrele z Wyspy Paros, sałatka z jajkiem śledziowym z Wyspy Syros, a także marynowane anchois i solony tuńczyk.
Posiłek na Wyspie Kreta fot. shutterstock
Wspaniałe mięsa
Morze Egejskie uważane jest także za królestwo półdzikich kóz (na Krecie zwanych furią), które żywią się wyspiarską roślinnością i piją słonawą wodę ze źródeł w pobliżu morza. Na wyspach przepisy na mięso kozie są zwykle uzupełniane dziką zieleniną (fricassee) lub warzywami sezonowymi, takimi jak sałata, karczochy, cukinia, świeża fasola i bakłażan. Gotuje się je z lekkimi sosami pomidorowymi lub kwaśnymi sosami z ajerkoniakiem. Warto spróbować również mastelo (jagnięcina pieczona z ziołami i winem), kapamy z Wyspy Rodos (faszerowana koza z ryżem), vyzanti z Wyspy Karpathos (mocno wypieczona jagnięcina) oraz pilafi, dania podobnego do risotto z Wysypy Kasos.
Wyspa Leros fot. P. Merakos
Rośliny strączkowe
Na większości wysp egejskich czarna fasola, fasolka szparagowa, ciecierzyca, drobny bób, żółty i zielony groszek oraz łubin są jednymi z najpopularniejszych warzyw. Na Wyspie Sifnos przoduje ciecierzyca zamknięta w specjalnym glinianym naczyniu wraz z posiekaną cebulą, liściem laurowym lub oregano i dużą ilością oliwy z oliwek, pieczone w piekarniku przez wiele godzin, zwykle przez całą noc.
Najsłynniejsza na Santorini fava (łuskany żółty groszek) to kolejna pyszna roślina strączkowa, niestety zagrożona wyginięciem. Zazwyczaj serwowana z dodatkiem grubo posiekanej cebuli, oregano, kaparów i dużej ilości oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia. Koniecznie spróbuj również krokietów z ciecierzycy, doprawionych cebulą, miętą, pietruszką, mąką oraz solą i pieprzem.
Półwysep Mani fot. P. Merakos
Wyraziste sery
Wyspy Morza Egejskiego słyną także z wyjątkowych serów z mleka owczego i koziego. Na Sifnos i Folegandros koniecznie spróbujecie manoury, która dojrzewa w winie, a także kalathaki, czyli białego sera koziego solankowego, który swoją nazwę wziął od koszyka, w którym jest przygotowywany. Na Wyspie Kos warto poszukać sera krasotyri, który wygląda jak kłoda drewna, ma smugi i jest nasączony winem. Podobne sery nasączone winem można znaleźć w Nisyros i Leros.
Sitaka to specjalność Kassos i jeden z najbardziej niezwykłych produktów mlecznych w Grecji: kwaśny, śmietankowy ser, wytwarzany ze sfermentowanego mleka owczego lub koziego. Jest lekko solony i pieczony na małym ogniu w tradycyjnym piekarniku. Podawany z pysznym lokalnym makaronem wraz z karmelizowaną cebulą. Inne sery, których musisz spróbować to: San Michalis z Syros, Chloro z Santorini, spożywany świeży lub dojrzały z makaronem oraz słynny Gruyere wytwarzany na Krecie.
To tylko kilka pozycji z długiej listy smaków, których możesz spróbować na Wyspach Egejskich. Pozostaje nam jedynie życzyć udanej podróży i smacznego!
Materiał powstał we współpracy z visitgreece.gr
