Sześć zadań to niewiele, jednak ich skala jest ogromna. Nie są to bowiem przedsięwzięcia typu „segregować śmieci”. W większości odnoszą się do systemowych rozwiązań skupiających się na ograniczaniu paliw kopalnych oraz przeprogramowaniu globalnej gospodarki na odnawialne źródła energii.
To właśnie emisja zanieczyszczeń, których źródłem są paliwa kopalne jest odpowiedzialna za wzrost zanieczyszczenia powietrza oraz globalne ocieplenie. Nie ulega więc wątpliwości, że w walce ze zmianami klimatu głównym środkiem powinno być ograniczenie korzystania z tego typu paliw. Pytanie jednak – jak to zrobić?
Międzynarodowy zespół naukowców i ekspertów ds. zmian klimatu opracował sześć punktów, które powinny być spełnione, aby możliwe były zakrojone na szeroką skalę zmiany społeczne, które przyczynią się do stabilizacji klimatu i zrównoważonego rozwoju.
Badania opierały się na warsztatach, ankietach oraz analizie literatury naukowej. Eksperci mieli za zadanie wskazanie mechanizmów, które pozwolą ograniczyć globalne ocieplenie i dojście do stanu neutralnego pod względem emisji CO2 do 2050 r.
1. zlikwidowanie subwencji do paliw kopalnych i zachęcanie do zdecentralizowanego wytwarzania energii;
2. budowanie miast neutralnych węglowo (neutralność węglowa jest jednym z przykładów neutralności klimatycznej zdefiniowanej jako strategia skompensowania emisji gazów cieplarnianych);
3. zbycie aktywów związanych z paliwami polanymi;
4. ujawnienie moralnych implikacji paliw kopalnych;
5. wzmocnienie edukacji w zakresie zmian klimatycznych;
6. ujawnienie informacji dotyczących emisji gazów cieplarnianych.
Jak wskazują autorzy analizy, część z tych mechanizmów już działa i nie pozostaje bez wpływu na opinię publiczną. Szczególnie warte uwagi jest oddziaływanie punktu 5. Młodzież zainteresowana zmianami klimatycznymi zorganizowała w ubiegłym roku szereg strajków dla klimatu, a w szkołach w Nowej Zelandii wprowadzono – na razie nieobowiązkowe – lekcje dotyczące kryzysu klimatycznego.
Eksperci podkreślają, że aby rzeczywiste zmiany były możliwe, niezbędna jest ścisła współpraca między społeczeństwem, gospodarką i rządami państw.
Konieczna jest zmiana norm społecznych, wartości oraz sposobów zachowania i myślenia o środowisku – nie tylko w skali jednostkowej, wśród indywidualnych konsumentów, ale całościowo. Jednak to właśnie jednostkowe zmiany wśród społeczeństwa mogą wymóc na rządach i przedsiębiorstwach wprowadzenie zmian systemowych.
Katarzyna Grzelak
