Warto poznać znaczenie tych symboli, bo każdy z nich zawiera niezwykle cenną informację – podpowiada nam, co zrobić z pustym i niepotrzebnym opakowaniem. Czy znasz wszystkie znaki recyklingowe? Wiesz, co oznacza trójkąt na opakowaniach?

Biorąc do ręki opakowanie z dowolnym produktem, większość osób zwraca uwagę przede wszystkim na informacje dotyczące składu, parametrów czy właściwości. Nie możemy jednak zapominać, że poza podstawowymi informacjami, na butelkach, puszkach, pudełkach i kartonach znajdziemy także wskazówki, które z globalnego punktu widzenia są niezwykle istotne. To symbole recyklingowe – piktogramy znacząco ułatwiające racjonalne gospodarowanie odpadami i realizację fundamentalnych podstaw idei GOZ, czyli gospodarki o obiegu zamkniętym.

Co oznaczają znaki recyklingowe na opakowaniach?

Każde opakowanie jest oznaczone licznymi piktogramami. Niektóre z nich dotyczą sposobu postępowania z danym produktem. Zastanawiasz się, co oznacza parasolka na opakowaniu? Ten znak informuje nabywcę, że dany produkt powinien być chroniony przed wilgocią. Taki symbol często pojawia się na opakowaniach sprzętu elektronicznego.

O ile ta informacja jest szalenie istotna z punktu widzenia użytkownika, to nie można zapomnieć, że w kontekście troski o środowisko ważna jest nie tylko prawidłowa obsługa zakupionego urządzenia. Odpowiednio użytkowany telewizor, odtwarzacz lub inny sprzęt RTV może być eksploatowany dłużej, a dłuższe użytkowanie to mniej elektrośmieci. Istotne jest jednak także to, co zrobimy z opakowaniem, w którym dany produkt jest magazynowany, transportowany i sprzedawany. Nie dotyczy to wyłącznie sprzętu RTV/AGD, ale każdego produktu konfekcjonowanego.

To właśnie znaki ekologiczne podpowiadają nam, czy dany materiał nadaje się do przetworzenia, ponownego wykorzystania lub kompostowania. Nie, nie wskazują, do którego kontenera powinny być wyrzucone, ale już sama wiedza na temat możliwości recyklingowania tworzywa podpowiada nam, gdzie odpad musi trafić. 

Znak recyklingu

W tym kontekście, jednym z najistotniejszych piktogramów jest znak recyklingu, znany jako „Möbius loop”. Ten charakterystyczny symbol przypomina trójkąt ułożony z trzech załamujących się w środkowej części strzałek. Najczęściej mają kolor zielony, ale w niektórych przypadkach ich kontur nie jest wypełniony.

Möbius loop
Möbius loop / fot. Getty Images

Co oznacza trójkąt na opakowaniu? Obecność tego piktogramu wskazuje, że jest wykonane z surowca, który może być poddany recyklingowi. Oznacza to, że odpad może być wykorzystany ponownie w celu wytworzenia nowego produktu. 

Warto wspomnieć, że na niektórych opakowaniach trójkątne oznaczenie „Möbius loop” zawiera także liczbę. Oznacza ona procentową zawartość w opakowaniu surowca, który może być poddany recyklingowi.

Znak możliwości ponownego wykorzystania 

Kolejny ważny symbol to piktogram, który wskazuje na na produkty nadające się do ponownego wykorzystania. Ten znak ma postać dwóch równoległych strzałek. Górna skierowana jest w prawo, natomiast dolna – w lewo. 

Charakterystyczny piktogram najczęściej pojawia się na butelkach, beczkach, kontenerach i szklanych pojemnikach. Jeżeli widzisz go na opakowaniu, oznacza to, że nadaje się do ponownego użycia.

Symbol opakowania biodegradowalnego

Niektóre opakowania są wykonane z materiałów ulegających biodegradacji. Do ich oznaczenia służy znak przypominający zaplecioną wstążkę, którą wieńczą dwa listki. 

Jeżeli zobaczysz taki znak na jakimkolwiek opakowaniu, będzie to oznaczało, że ulega ono rozkładowi i nadaje się do kompostowania. To oznacza, że powinno być wyrzucone do pojemnika z odpadami biologicznymi.

Niektóre opakowania biodegradowalne są oznaczane kwadratowym piktogramem z trzema strzałkami skierowanymi w dół i kwiatem. Pomiędzy tymi symbolami znajduje się napis „OK compost”. Inne możliwe oznaczenie to zielony kwadrat z białą strzałką tworzącą odwróconą literę D i napisem „OK biodegradable”.

Symbol aluminium przeznaczonego do recyklingu

Jednym z surowców, który może być poddany recyklingowi, jest aluminium. O tym, że dane opakowanie zostało wykonane właśnie z tego metalu i może być ponownie przetworzone, informuje stosowny piktogram. Znak, o którym mowa składa się z dwóch tworzących okrąg strzałek, które są ułożone zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Wewnątrz koła umieszczony jest napis „alu”. 

Numer kodowy materiału przeznaczonego do recyklingu

„Möbius loop” nie jest jedynym trójkątem, który może być umieszczony na opakowaniu. Na tych, które zostały wykonane z tworzywa sztucznego, pojawiają się także znaki identyfikujące dany materiał. Symbol, o którym mowa, składa się z trzech strzałek tworzących trójkąt (cieńszych niż te, które tworzą znak recyklingu), cyfry i słownego oznaczenia tworzywa. Czasami składają się wyłącznie z trójkąta i cyfry, trójkąta i oznaczenia słownego lub cyfry i oznaczenia słownego. 

  • PETto politereftalan etylenu, tworzywo oznaczone cyfrą 1. Należy do najczęściej stosowanych tworzyw sztucznych. Wytwarza się z niego m.in. butelki i jednorazowe opakowania. Należy pamiętać, że ten materiał nie może być użyty ponownie;
  • HDPE – to polietylen wysokiej gęstości, tworzywo oznaczone cyfrą 2. Taki materiał jest zaliczany do grupy bezpiecznych plastików, które mogą być wykorzystane ponownie. Z HDPE produkuje się m.in. plastikowe butelki na mleko;
  • PVC – to polichlorek winylu, tworzywo oznaczone cyfrą 3. Ten materiał jest używany m.in. do produkcji folii spożywczej. Nie może być poddawany działaniu wysokiej temperatury, bo w takich warunkach zaczyna wydzielać toksyczne związki;
  • LDPE – to polietylen niskiej gęstości, tworzywo oznaczone cyfrą 4. Jest zaliczany do grupy bezpiecznych plastików. Produkuje się z niego m.in. folię spożywczą i foliowe torebki;
  • PP – to polipropylen wielokrotnego użytku, tworzywo oznaczone cyfrą 5. Kolejny plastik zaliczany do grupy bezpiecznych. Najczęściej ma zastosowanie w produkcji opakowań, które mają mieć kontakt z żywnością;
  • PS – to polistyren (czyli styropian), tworzywo oznaczone cyfrą 6. Ten materiał został uznany za niebezpieczny w kontakcie z żywnością, dlatego jednorazowe opakowania i pojemniki, które zostały wykonane z PS, od 2021 roku nie mogą być sprzedawane w krajach Unii Europejskiej;
  • INNE (OTHER) – to grupa tworzyw i laminatów z tworzyw sztucznych, oznacza się je cyfrą 7. Do tej grupy zaliczane są też materiały pochodzenia organicznego.

Te symbole warto zapamiętać ze względu na zdrowie własne i osób najbliższych, ale nie tylko. Mają one duże znaczenie także w kwestiach związanych z recyklingiem. Tworzywa zaliczane do 7. grupy nie mogą być recyklingowane. Najlepiej do tego celu nadają się materiały z oznaczeniami 2, 4 i 5. 

Znaki związane z ekologią

Na opakowaniach występują też symbole, które mają duże znaczenie nie tylko w kontekście recyklingu, ale także szeroko rozumianej ekologii. Należą do nich następujące znaki:

  • „ZIELONY PUNKT” – dwie tworzące okrąg strzałki oznaczają, że dany producent wniósł wkład finansowy w budowę lub funkcjonowanie systemu odzyskującego odpady;
  • „DBAJ O CZYSTOŚĆ” – symbol przedstawia postać wyrzucającą odpad do kosza. Przypomina, by właśnie w taki sposób pozbyć się pustego/zużytego opakowania;
  • „NIETESTOWANE NA ZWIERZĘTACH” – znak króliczka w trójkącie zwykle pojawia się na kosmetykach. Oznacza, że dany produkt nie był testowany na zwierzętach (na żadnym etapie badań);
  • „ZNAK EKOLOGICZNY” – koło, w którym zamknięty jest obrys Polski (z napisem „ZNAK EKOLOGICZNY EKO”) stanowi poświadczenie, że dany produkt został wytworzony w zgodzie z kryteriami ustalonymi przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji
  • „ZNAK MSC” – symbol ryby tworzącej „ptaszek” (znak zgodności) jest umieszczany na konserwach i przetworach rybnych. Oznacza, że surowiec, który posłużył do ich produkcji, został pozyskany poprzez zrównoważone połowy;
  • „ROLNICTWO EKOLOGICZNE” – kłos w okręgu to unijny znak certyfikacyjny. Jego obecność wskazuje, że przynajmniej 95 proc. składników danego produktu powstało w drodze upraw ekologicznych;
  • „PRZEKAZAĆ DO PUNKTU ZBIÓRKI ELEKTROŚMIECI” – przekreślony kontener na śmieci oznacza, że po zużyciu, dany produkt musi być przekazany do punktu zbiórki elektrośmieci.