Pod względem wielkości, znacząco przewyższa zamek Książ. Podobnie jak zamek w Czersku i zamek w Liwie, reprezentuje styl gotycki, ale jest od nich wyraźnie bardziej reprezentacyjny. Zamek w Malborku, bo o tym obiekcie mowa, to wspaniałe miejsce, jedno z tych, które po prostu trzeba odwiedzić. Jest to jeden z największych zamków na świecie.

Zamek w Malborku: zwiedzanie

Zespół zamkowy w Malborku jest podzielony na trzy części:

  • Zamek Wysoki (z dziedzińcem otoczonym wspaniałymi krużgankami, kościołem NMP, kaplicą grobową św. Anny, dwiema wieżami i gdaniskiem),
  • Zamek Średni (z Refektarzem Letnim i Zimowym, Pałacem Wielkich Mistrzów, Wielką Komturią, Wielkim Refektarzem, kaplicą św. Bartłomieja, Infirmerią i wieżą Kurza Noga),
  • Zamek Niski (z zabudowaniami gospodarczymi, kaplicą św. Wawrzyńca i Karwanem).

Cały obiekt zajmuje powierzchnię ok. 21 ha! Trzeba przyznać, że ogrom zamku robi niesamowite wrażenie. Przygotowując się do zwiedzania, warto więc wybrać wygodne buty, nie tylko dlatego, że trzeba będzie pokonać spory dystans. Znaczna część zespołu jest wyłożona brukiem, więc cienka podeszwa nie ułatwi spaceru. 

Dla zwiedzających przygotowano dwie trasy: zieloną i historyczną. Trasa zielona prowadzi gości przez wiele atrakcyjnych miejsc, ale nie obejmuje zamkowych wnętrz (te są dostępne dla osób poruszających się wzdłuż trasy historycznej).

Wycieczka rozpoczyna się  przy Wale Von Plauena, skąd rozpościera się zapierająca dech w piersiach panorama wschodniej części zespołu. Następnie, szlak prowadzi przez Bramę Snycerską, za którą można podziwiać wszystkie obiekty przylegające do Zamku Małego. Przejazd bramny wprowadza zwiedzających na dziedziniec Zamku Średniego, gdzie można zapoznać się ze wspaniałą architekturą tamtejszych obiektów. Kolejny przejazd wprowadza do międzybramia Zamku Wysokiego. Mijając najstarszy portal w całym zespole, zwiedzający wchodzą na dziedziniec. W tym miejscu rozpoczyna się spacer krużgankiem prowadzący do kaplicy św. Anny i na cmentarz konwentu malborskiego. Zwiedzanie kończy odcinek trasy prowadzący przez fosy i międzymurza Zamku Wysokiego. 

Zwiedzający, którzy zdecydują się na wycieczkę trasą historyczną, mogą zobaczyć wszystkie atrakcje trasy zielonej i dodatkowo zwiedzić najbardziej reprezentacyjne wnętrza zamku, w tym:

  • pierwsze piętro pałacu wielkich mistrzów,
  • Wielki Refektarz,
  • kościół Najświętszej Marii Panny,
  • wieżę sanitarno-obronną Gdanisko. 

Warto podkreślić, że zwiedzanie obu tras jest możliwe wyłącznie z audioprzewodnikiem lub w towarzystwie przewodnika. Trasa zielona jest dostępna w poniedziałki, od 9:00 do 20:00, i od wtorku do niedzieli, w godzinach 17:15–20:00. Trasę historyczną można zwiedzać od wtorku do niedzieli, w godzinach 9:00–20:00. 

Na zwiedzanie zamku trzeba zarezerwować sobie 1,5–3,5 godz. Czas zwiedzania zależy od wybranej trasy i wariantu wycieczki (z przewodnikiem lub audioprzewodnikiem). 

Zamek w Malborku: bilety

Bilety można kupić w kasie biletowej, biletomacie lub w systemie online (na oficjalnej stronie Muzeum Zamkowego w Malborku). Zachęcamy do skorzystania z ostatniej z wymienionych opcji. Obiekt cieszy się dużym zainteresowaniem, a godzinny limit zwiedzających to 500 osób. Mając to na względzie, bilety warto rezerwować z odpowiednim wyprzedzeniem.

Ile trzeba zapłacić za możliwość zwiedzenia zamku w Malborku? Bilet normalny na wycieczkę trasą zieloną  kosztuje 30 zł, a ulgowy – 20 zł. Bilet rodzinny (dwoje dorosłych i dwoje dzieci) kosztuje 90 zł. Posiadacze karty mieszkańca i karty wolontariusza zapłacą 20 zł. Można też zakupić bilet rodzinny w ramach Karty Dużej Rodziny, normalny za 20 zł i ulgowy za 15 zł. W cenę wszystkich biletów wliczona jest opłata za przewodnika lub za korzystanie z audioprzewodnika.

Warto wspomnieć, że w poniedziałki można zwiedzać obiekt bez opłat za bilet. Goście ponoszą tylko opłatę za przewodnika lub audioprzewodnik (15 zł). 

Zwiedzanie zamku trasą historyczną jest droższe. Bilet normalny na taką wycieczkę kosztuje 70 zł, ulgowy – 50 zł, a rodzinny – 220 zł. W ramach Karty Dużej Rodziny bilet normalny to wydatek rzędu 50 zł. Za bilet ulgowy zapłacimy 30 zł. Także w tym przypadku honorowana jest karta mieszkańca. Jej posiadacze zapłacą za zwiedzanie 20 zł.

Zamek w Malborku: dojazd

Malbork leży u zbiegu dróg nr. 22 i 55. Dojazd samochodem jest zatem bezproblemowy. Podróż z Katowic zajmie ok. 5 godz., z Warszawy – ok. 4 godz. Z Gdańska do Malborka dojedziemy w ok. 50 min. 

Z dotarciem na miejsce nie będą mieli problemu także niezmotoryzowani. W mieście jest dworzec kolejowy, zatrzymują się tam także autobusy PKS. Z wielu miast (m.in. z Gdańska, Gdyni, Warszawy Krakowa i Rzeszowa) można dojechać bez żadnych przesiadek.

Zamek w Malborku wznosi się w wyjątkowo malowniczej okolicy (prawie tak malowniczej, jak zamek w Stobnicy) nad brzegiem Nogatu. Przy zespole mieści się duży parking, więc nikt nie powinien mieć problemu ze znalezieniem miejsca, w którym będzie można zostawić samochód.

Zamek w Malborku: historia obiektu

Podobnie jak zamek Czocha, twierdza w Malborku została wybudowana w XIII wieku. A właściwie wtedy rozpoczęła się jej budowa, która trwała aż do połowy XV wieku. Początkowo, obiekt był konwentualną siedzibą komtura. Jego znaczenie wzrosło, gdy w 1309 roku Siegfried von Feuchtwangen zadecydował o przeniesieniu stolicy zakonu krzyżackiego do Malborka. Wówczas okazało się, że zamek nijak spełnia wymogi narzucone mu w ramach nowej funkcji.

W trakcie trwającej niemal 40 lat przebudowy, zamek konwentualny został przekształcony w umocnioną twierdzę (Zamek Wysoki), którą otaczały fosy i pierścienie murów obronnych. Rozbudowane podzamcze stało się Zamkiem Średnim. W XIV i XV wieku powstała trzecia część warowni – Zamek Niski. Cały zespół otoczono fosami i murami obronnymi. Dostępu do warowni broniły też liczne wieże. 

W czerwcu 1457 r. miasto zostało zajęte przez wojska polskie, a zamkiem zaczął zarządzać starosta królewski. Wówczas zmieniło się przeznaczenie poszczególnych części zespołu, a sam obiekt zaczął być zaniedbywany. Wynikało to z braku środków na utrzymanie tak dużej warowni. W maju 1644 roku doszło do przypadkowego podpalenia zadaszenia Zamku Wysokiego. Ogień strawił też krużganki otaczające dziedziniec. Wkrótce potem odbudowano je, ale już w nieco innej formie.

We wrześniu 1772 r. miasto znalazło się pod kontrolą wojsk pruskich. Wówczas rozpoczęły się prace budowlane, których celem było przystosowanie zamku do potrzeb nowego zarządcy. Fryderyk Wilhelm III zalecił przebudowę warowni na magazyny wojskowe. 

Gdy z Malborka wycofały się wojska napoleońskie, rozpoczęto opracowywanie planu odbudowy twierdzy. W 1816 roku utworzono Zarząd Odbudowy Zamku w Malborku. Prace rozpoczęły się rok później.