Wystarczy mieć swój zespół, mapę do nawigacji, rower i buty do biegania, aby wziąć udział i rywalizować z innymi drużynami w rajdach przygodowych. Uczestnicy ścigają się pieszo, na rowerze, kajakiem i mogą też na rolkach. Dodatkowo często mają przed sobą wyznaczone zadania specjalne. 

Historia rajdów przygodowych (z angielskiego adventure race) sięga lat 60., kiedy w Wielkiej Brytanii zorganizowano po raz pierwszy piesze zawody na orientację Karrimor International Mountain Marathon. W Polsce zawody te pojawiły się dzięki narciarzowi, Andrzejowi Bachledzie-Curuś, w 1999 r. został zorganizowany pierwszy rajd przygodowy.

Jak przygotowywać się rajdów przygodowych? 

Przede wszystkim oprócz dobrej kondycji fizycznej i mentalnej warto ćwiczyć nawigację i obsługę mapy oraz kompasu w terenie. Ważną częścią są też wspólne treningi z drużyną, bo z pewnością dobra współpraca to element sukcesu w tych zawodach. Warto oprócz biegania, jeździć treningowo na rowerze, ale również pływać kajakiem, bo często spływy są częścią zawodów. 

– Jest wiele odmian aktywnego spędzania czasu z mapą – mówi nam Maciej Hewelt, miłośnik rajdów przygodowych i biegów na orientacje. Od najbardziej popularnych biegów na orientację, przez rowerową i narciarską jazdę na orientację, kajaki na orientację, marsze, a nawet konną jazdę na orientację. Możemy spotkać się również z przygodowymi rajdami na orientację, które odbywają się na długich trasach i łączą kila z wymienionych wcześniej dyscyplin podczas jednego wydarzenia. Wszystkie odmiany orienteeringu łączy wspólny mianownik pokonywania trasy wytyczonej przez punkty rozstawione w terenie, do których drogę należy wytyczyć za pomocą mapy.

– Aby zawody na orientację miały sens, trasa za każdym razem musi się różnić, a jeszcze lepiej, jeżeli odbywa się w nowym, nie znanym jeszcze zawodnikom terenie. To właśnie niepowtarzalność jest największą zaletą, ponieważ sprawia, że każdy start jest nowym wyzwaniem, które poznajemy dopiero w momencie otrzymania mapy na starcie. Z czasem, w miarę jak pasjonaci eventów na orientację co raz bardziej łapią bakcyla tego sportu, zaczynają imprez w co raz trudniejszych miejscach w kraju i za granicą, co jest równocześnie okazją do zwiedzania nowych miejsc i kultywowania sportowej turystyki. Z pewnością jest to forma spędzania czasu, którą warto polecić każdemu miłośnikowi podróży, pokonywania różnorodnych wyzwań i aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu – wyjaśnia Maciej Hewelt.

Dla lubiących wyzwania 

Jednym z najtrudniejszych rajdów przygodowych na świecie jest Red Bull X-Alps, które są rozgrywane z użyciem paralotni w Alpach. Sama trasa ma ponad 800 km i wiedzie wzdłuż granic z Alp z Austrii do mety na brzegu Morza Śródziemnego w Monako. Kolejne zawody mają się odbyć w 2023 r. na 20-lecie tego wyścigu. 

– Red Bull X-Alps jest uznawany jako jeden z najtrudniejszych wyścigów przygodowych na Świecie. O swoim udziale w imprezie opowiada Michał Gierlach, dwukrotny uczestnik transalpejskiego wyścigu. – Wymaga nie tylko bardzo dobrego przygotowania fizycznego, ale również utrzymania koncentracji na najwyższym poziomie przy ogromnym zmęczeniu. Podstawowym treningiem w tej dyscyplinie jest latanie oraz bieganie, czyli Hike (Run) &Fly. W razie niesprzyjających warunków zostaje tylko bieganie, szczególnie po górach z dużą liczbą zdobytych metrów w pionie. Zimą uzupełniająco dochodzą narty skitourowe, a latem rower szosowy.

Najważniejsze jest zbudowanie dobrej wytrzymałości. Dłuższe treningi warto jednak przeplatać z krótszymi treningami interwałowymi. Oczywiście odpoczynek też jest bardzo ważny, ale to mi przychodzi najtrudniej.

Rajdy przygodowe w Polsce

W Polsce rajdy przygodowe przyjęły formułę m.in. miejskich, jednodniowych i trwających ponad dobę. Miejskie rajdy przygodowe są to rajdy organizowane w terenie zurbanizowanym. Najczęściej uczestnicy dostają plan miasta, gdzie powinni znaleźć oznaczone obiekty, a niekiedy otrzymują też dodatkowe zadania, jak pływanie w basenie, bieg po schodach na najwyższych budynek czy wspinanie na ściance.

Takie rajdy są organizowane m.in. w Bielsku-Białej, Katowicach czy Poznaniu. Rajdy te przyjmują formułę również rodzinnych i sportowych gier miejskich, więc są również dla młodszych. 

Rajdy jednodniowe 

Rajdy jednodniowe mają dystans do 80 km oczywiście z wyznaczonym limitem czasowym. Przed zawodnikami może stać oprócz biegu np. spływ kajakiem. Rozgrywane są w terenie np. niedaleko miast czy w parkach krajobrazowych. Jednym z takich rajdów jest Rajd Beskidy, w ramach którego odbywają się różne wyścigi w kilku miejscach w regionie, jak np. w Wiśle czy znów w Bielsku-Białej. Tutaj uczestnicy mają do wyboru trasy rowerowe i piesze.

W ostatniej edycji w czerwcu 2022 r. uczestnicy tras rowerowych dla zaawansowanych mieli do pokonania ponad 130 km, ale z dużymi przewyższeniami. Natomiast wybierający trasę pieszą maksymalnie mogli wybrać 100 km, która była bardzo trudna pod względem fizycznym. Warto przypomnieć, że tutaj nie tylko pokonuje się tylko kilometry, ale również poszukuje punktów w wyznaczonych miejscach. 

Rajdy kilkudniowe 

Rajdy kilkudniowe są dla chcących sprawdzić swoje możliwości w ekstremalnych warunkach. Jedne z najdłuższych tras w Polsce sięgają ponad 400 km. Przykładem takiego wyścigu jest Sudety Cup, który trwa 4 dni w Górach Stołowych, a śmiałkowie mierzą się z różnymi dystansami. Liczne kamienie i formacje skalne, miejscami tworzące labirynt charakterystyczny dla pobliskich Błędnych Skał, wymagają często dużego skupienia i czytania mapy.

Rajdy przygodowe to przede wszystkim gra zespołowa – wspólne pokonywanie kilometrów, mierzenie się z własnymi ograniczeniami oraz wielka przygoda i emocje.