Kawa – miliony ludzi na całym świecie nie wyobrażają sobie bez niej poranka. Choć jest używką, parzenie i picie czarnego wywaru w niektórych regionach balansuje na granicy kultu. Włosi na przykład planują wpisać espresso na listę UNESCO.

Jak działa na nas kawa? Z założenia ma pobudzać. Wielu kawoszy twierdzi jednak, że pija ją głównie dla smaku. To, czy kawa szkodzi zdrowiu, od lat wzbudza kontrowersje. Najnowsze badania przedstawione na 71. dorocznej sesji naukowej American College of Cardiology rzucają nowe światło na poranny rytuał.

Czy kawa jest zdrowa?

Z wniosków naukowców wynika, że picie od dwóch do trzech filiżanek kawy dziennie obniża ryzyko wystąpienia chorób serca i wydłuża nasze życie. Prawidłowość zauważono zarówno u osób zdrowych, jak i borykających się ze schorzeniami układu krążenia.

Dr Peter M. Kistler – kierownik badań nad arytmią w Alfred Hospital and Baker Heart Institute w Melbourne – razem z zespołem innych badaczy przyjrzał się prawie 500 tys. pacjentów obserwowanych przez co najmniej 10 lat. Uczeni ustalili, jak poziom spożycia kawy wpływa na ryzyko wystąpienia arytmii, choroby wieńcowej czy udarów. Pacjenci zostali podzieleni na grupy w zależności od tego, ile filiżanek kawy pili każdego dnia: 0, mniej niż 1, 1, 2-3, 4-5 lub więcej niż 5.

Kawa a choroby serca. Ile filiżanek to optymalna dawka?

Najpierw naukowcy przeanalizowali dane 382 535 osób, u których nie wykryto chorób serca. Średni wiek uczestników badania wynosił 57 lat. W grupie przeważały kobiety. Maksymalne korzyści zaobserwowano wśród osób pijących od dwóch do trzech filiżanek kawy dziennie. Ryzyko rozwoju choroby wieńcowej lub niewydolności serca było u nich mniejsze o 10-15 proc. niż w przypadku osób pijących mniej lub więcej kawy.

Następną grupę badanych stanowili cierpiący na choroby serca, w sumie 34 279 osób. Tu również okazało się, że osoby pijące od dwóch do trzech filiżanek kawy dziennie były znacznie mniej narażone na zgon. Dr Kistler podkreślił też, że spożywanie takich ilości kofeiny nie wywoływało arytmii czy migotania przedsionków.


Kawa często towarzyszy nam w podróży. / fot. Westend61 / Getty Image

– Klinicyści zazwyczaj mają pewne obawy co do osób ze zdiagnozowaną chorobą sercowo-naczyniową lub zaburzeniami rytmu serca, które piją kawę. Często z ostrożności radzą im, aby ją odstawili. […] Nasze badanie pokazuje, że regularne spożywanie kawy jest bezpieczne i może być częścią zdrowej diety dla osób z chorobami serca – przekonywał naukowiec. Dodał też, że kawa stymuluje zdolności poznawcze.

Naukowcy wiedzą, która kawa jest najlepsza

Żeby zrozumieć prozdrowotne właściwości kawy, warto przypomnieć, że w jej ziarnach znajdziemy nie tylko kofeinę, ale też ponad 100 innych związków biologicznych aktywnych. Mogą one zwiększać metabolizm, redukować stres czy łagodzić stany zapalne.

Rozpuszczalna czy mielona? To pytanie nierzadko wzbudza żywe dyskusje wśród kawoszy. Jeśli chodzi o pozytywny wpływ na zdrowie, obie kawy tak samo obniżają ryzyko arytmii, miażdżycy, udaru czy niewydolności serca. Badania wykazały, że kawa bezkofeinowa nie przynosi żadnych korzyści dla układu krążenia.

Wyniki badań ucieszą miłośników picia kawy. Należy jednak pamiętać o tym, że naukowcy nie byli w stanie kontrolować innych czynników żywieniowych. Nie wiadomo na przykład ile mleka i cukru dodawali badani. Większość pacjentów była pochodzenia europejskiego. Nie ma więc pewności, czy takie same wyniki dotyczą osób o innym kolorze skóry.

Źródło: American College of Cardiology