Stonehenge to jedna z najbardziej znanych budowli megalitycznych na świecie. Mimo że jej zastosowanie do dziś zastanawia naukowców, poganie i współcześni druidzi podtrzymują, że kamienne kręgi miały mistyczne przeznaczenie. Starożytny obiekt traktują jak miejsce kultu.
Przesilenie letnie wokół Stonehege
Podczas tegorocznego przesilenia letniego pierwszy raz od wybuchu pandemii wokół Stonehenge zgromadziły się tysiące ludzi. Wspólnie obejrzeli wschód słońca i uczcili najdłuższy dzień w roku. Pod miasto Salisbury przyjechali nie tylko poganie i druidzi, ale też ciekawscy turyści – niektórzy zza granicy. Uroczystościom tradycyjnie już przewodził starszy druid, król Arthur Pendragon.
Wybór Stonehenge na miejsce świętowania przesilenia letniego nie jest przypadkowy. Kamienne kręgi zaprojektowano tak, aby współgrały z ruchem słońca. Stojąc pomiędzy megalitami w najdłuższy dzień w roku można zauważyć, jak słońce wschodzi na lewo od dużego kamienia stojącego poza kręgiem – nazywa się go Heel Stone. Ruch gwiazdy widać przez szczelinę między kamieniami tworzącymi główną konstrukcję.
Przesilenie letnie 2022. Tak uczczono najdłuższy dzień w roku wokół Stonehenge. / fot. Finnbarr Webster/Getty Images
Tegoroczne świętowanie było wyjątkowe. W 2021 i 2020 r. festiwal został odwołany z powodu pandemicznych obostrzeń. Mimo że letnie przesilenie wypadło w tym roku na tygodniu, ponad 6 tysięcy ludzi zamiast pracy lub szkoły wybrało wspólne zgromadzenie wokół megalitów. Na miejscu nie zabrakło muzyki granej na żywo, wianków i kocyków. Wszystko to może wydawać się niestosowne, zwłaszcza, że w przewodnikach Stonehenge stoi zazwyczaj samotnie. Tymczasem w najdłuższy dzień w roku tłumy ludzie dotykali kamieni, a nawet przytulali się do nich. Oczywiście przebiegało to z należytym szacunkiem.
Tysiące ludzi przyjechały pod Stonehenge świętować przesilenie letnie / fot. Finnbarr Webster/Getty Images
Druidzi i Stonehenge
Druidzi oraz poganie często podkreślają swoje przywiązanie i szacunek do Stonehenge. Niedawno skrytykowali wyświetlenie wizerunku królowej Elżbiety II na ośmiu masywnych kamieniach. Iluminacja była zapowiedzią obchodów platynowego jubileuszu monarchini. W mediach społecznościowych szybko pojawiły się głosy krytyki. Internauci wskazywali na brak związku między królową, będąca głową Kościoła anglikańskiego, a megalitami, które pojawiły się Wyspach Brytyjskich na długo przed początkiem chrześcijaństwa.
Wokół Stonehenge równie hucznie co letnie przesilenie świętuje się też przesilenie zimowe. W tym roku wypada ono dokładnie 21 grudnia o 22:47 czasu brytyjskiego.
Noc Kupały w krajach słowiańskich
W części krajów słowiańskich, w tym Polsce, obchodzono Noc Kupały. Około X-XI w. pogańskie tradycje zaczęły być łączne z chrześcijańskimi wierzeniami. W ten sposób Kościół chciał przynajmniej częściowo zmienić charakter święta. Stąd też do dziś zachowała się tzw. noc świętojańska, czyli wspomnienie świętego Jana Chrzciciela. Pierwotnie Noc Kupały była jednak czasem magii i wróżb. Jedną z tradycji zarezerwowanych dla panien było wrzucanie do rzeki wianków ze świecą. Wyłowienie przez kawalera było zapowiedzią szybkiego zamążpójście, z kolei zatonięcie, staropanieństwa. Obecnie z okazji przesilenia letniego w niektórych polskich miastach organizowane są tzw. wianki, czyli koncerty i pokazy fajerwerków. Inne kupalne zwyczaje to poszukiwania kwiaty paproci, kąpiele w rzece (ale dopiero po zmroku) czy skakanie przez ogniska.
