Sieć pokarmowa, nazywana również siecią troficzną, to naturalny układ zależności pokarmowych pomiędzy organizmami tego samego lub różnych gatunków, które tworzą jeden ekosystem. Na świecie istnieją różne sieci, jedne bardziej, a inne mniej złożone. Jednak każda jest zbudowana z wzajemnie przeplatających się łańcuchów troficznych. Dzięki nim możliwe jest zachodzenie cykli biogeochemicznych.
Badania sieci pokarmowych rzadko skupiały się na strefie bentonicznej
Dotychczas uważano, że jednym z ważniejszych drapieżników w sieci pokarmowej Arktyki jest niedźwiedź polarny. Jest to drapieżnik szczytowy, czyli taki, który znajduje się szczycie łańcucha pokarmowego. Oznacza to, że nie ma naturalnych wrogów, którzy by na niego polowali.
Najnowsze badania wykazały jednak, że zwierzęta te mają bardzo poważnego konkurenta, jeśli chodzi o rolę w sieci pokarmowej Arktyki. Chodzi o rozgwiazdy (Asteroidea). Okazuje się, że te niepozorne drapieżniki żyjące na dnie mórz i oceanów, były wcześniej niedoceniane.
Naukowcy stwierdzili, że badając zależności sieci pokarmowej Arktyki, skupiano się głównie na wodach pealagialnych, czyli otwartych wodach oceanów i mórz oraz na abisalu i batypelagialu, czyli głębszych warstwach. W badaniach pomijano często strefę denną, czyli tzw. bental. Organizmy, które ją zamieszkują, nazywane są bentosem.
Naukowcy uważali, że na dnie morskim nie znajdziemy drapieżników, które mogłyby być kluczowe dla arktycznej sieci troficznej. Okazuje się, że to był błąd.
Naukowcy odkryli, że sieć zależności bentosu jest podobna do pelagialu
Najnowsze odkrycie zostało opublikowane na łamach czasopisma naukowego „Ecology”. Autorzy postanowili stworzyć zupełnie nową sieć pokarmową, opartą o zaktualizowane dane. W tym celu zbadali ponad 1500 osobników ze wszystkich gatunków, które żyją na kanadyjskiej wyspie Southampton oraz u jej wybrzeży. Wyspa ta jest położona na Oceanie Arktycznym, na skraju Zatoki Hudsona.
Naukowcy odkryli, że bentos miał bardzo podobne poziomy troficzne, co zwierzęta żyjące w pelagialu. Okazało się, że było tam mniej więcej tyle samo tzw. producentów, jak i konsumentów i reducentów. Oznacza to, że bental ma nie mniej istotny udział w obiegu materii i przepływie energii w biocenozie.
Pewna rodzina rozgwiazd może być najważniejszym drapieżnikiem oceanów
Autorzy twierdzą, że rozgwiazdy były jednym z najważniejszych elementów strefy dennej. Ale to stworzenia z rodziny Pterasteridae zwróciły największą uwagę badaczy. Uczeni stwierdzili, że zwierzęta te były tak samo kluczowe dla swojej strefy, jak niedźwiedzie polarne.
Sieć pokarmowa Arktyki / fot. PNAS
– To odkrycie rzuca nowe światło na to, jak funkcjonuje sieć pokarmowa w przybrzeżnej Arktyce – twierdzi Rémi Amiraux, główny autor badania i ekolog morski z Uniwersytetu Laval w Kanadzie. – Nasze badania udowadniają, że zwierzęta zamieszkujące pelagial, jak i bental tworzą dwie odrębne, ale połączone ze sobą podsieci pokarmowe – dodaje uczony.
Badacze odkryli, że Pterastidae polują na wiele gatunków konsumentów wtórnych, m.in. mięczaki i małże. Co więcej, zdobywają pokarm na taką samą skalę, jak niedźwiedzie polarne robią to na lądzie. Jedyną oczywistą różnicą jest wielkość ich ofiar. Naukowcy twierdzą, że rozgwiazdy to swoiste drapieżniki alfa dla strefy dennej.
Naukowcy podkreślają, że Pterastidae możemy spotkać w większości ekosystemów morskich. Jeżeli w innych częściach świata ta rodzina jest równie istotna w swojej sieci pokarmowej, może się okazać, że jest to jeden z najpoważniejszych drapieżników oceanów.
Źródło: Ecology.
