Głębiny mórz i oceanów to wciąż terra incognita, a niektórzy eksperci wskazują, że podwodny świat może być tak samo niezbadany, jak kosmos. Szacuje się, że poznaliśmy jedynie mniej niż 5% tej części naszej planety. Właśnie dlatego obszar ten wciąż skrywa wiele tajemnic, które tylko czekają na odkrycie. Tu z pomocą przychodzi m.in. podwodna archeologia.

Neolityczna droga sprzed 7000 lat

Zespół badaczy z Uniwersytetu w Zadarze w Chorwacji odkrył pozostałości pradawnej drogi sprzed 7000 lat. Znajdowała się na głębokości ok. 5 metrów w miejscu zatopionego stanowiska archeologicznego Soline. W okresie neolitu znajdowała się tu neolityczna osada. W trakcie poprzednich badań odkryto w tym miejscu również fragmenty zabudowań i artefaktów.

Według badaczy droga łączyła niegdyś ląd z wyspą Korčula, na której znajdowała się neolityczna wioska. To górzysta wyspa w południowej Dalmacji, która ma 271,47 km² powierzchni. Jej najstarszymi znanymi osadnikami byli ludzie z epoki mezolitu i neolitu. W epoce brązu i żelaza region zamieszkiwali Ilirowie. To starożytny lud indoeuropejski, który prawdopodobnie dotarł do dzisiejszej Chorwacji z północy Europy. Ilirowie byli koczownikami, którzy żyli z uprawy roli.

Osada wraz z drogą należały do kultury Hvar

Autorzy odkrycia sądzą, że droga wraz z osadą należały do „zaginionej” kultury morskiej, znanej jako Hvar. Historycy twierdzą, że zaczęła się ona kształtować ok. V tysiąclecia p.n.e. na wschodnim wybrzeżu Adriatyku. Badania archeologiczne wykazały, że wykazuje pewne podobieństwa do kultury Danilo. Pierwsze ślady tej grupy neolitycznych ludzi odnaleziono na wyspie Hvar.

Badacze twierdzą, że to właśnie na chorwackich wyspach doszło do największego rozwoju tej kultury. Społeczeństwo Hvar tworzyło prymitywne osady, a ludzie najczęściej zamieszkiwali jaskinie. Zajmowali się wyrobem prostych narzędzi oraz rybołówstwem. W przeszłości archeolodzy odnaleźli również wytwory ceramiczne, które przypisywano właśnie tej kulturze.

Na niektórych artefaktach znajdowały się malowidła, które przedstawiały proste sceny narracyjne. To właśnie z nich badacze uzyskali szczątkowe informacje o życiu ludzi z Hvar.

Badania na chorwackiej wyspie mają pomóc rozwiązać zagadki „zaginionej” kultury

Naukowcy z Uniwersytetu w Zadarze ustalili, że droga została utwardzona i wykonana z 4-metrowych kamiennych płyt. Pozostałości tego pradawnego szlaku przykrywała warstwa mułu. Odkryty fragment drogi miał ok. 12 metrów długości. Na stanowisku archeologicznym nurkowie odnaleźli również nowe neolityczne narzędzia. To m.in. fragmenty kamieni młyńskich, ostrza z krzemienia, a także kilka kamiennych toporów. Naukowcy mają nadzieję, że odkrycie rzuci nowe światło na mało znaną kulturę Hvar.

Podwodnymi badaniami archeologicznymi kierował Mata Parica z Uniwersytetu w Zadarze. W prace zaangażowali się również eksperci z Muzeum Archeologicznego w Dubrowniku, Muzeum Kaštela, a także Muzeum w Korčuli. Naukowcy prowadza dodatkowe badania lądowe w pobliżu zatoki Gradina.

Źródło: Sveučilište u Zadru