Jak i kiedy żyły dinozaury? Tajemnicze "aureole" wokół małego dinozaura

Niektóre ze skamieniałych śladów użytych w tych dwóch badaniach zostały ukryte w gabinecie paleontologa Marka Norella z Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej, gdzie trzyma najważniejsze okazy. "To najbardziej zdumiewające skamieniałości na naszej planecie" - mówi doktorantka Yale, Jasmina Wiemann, która porównuje je do "zerkania na kolejnych 10 lat paleontologii".

Wiemann i Matteo Fabbri, kolejny doktorant z Yale, regularnie odwiedzają Norella w Nowym Jorku, aby oglądać skamieniałości, które bada. Wśród tej starożytnej kolekcji, Norell pokazał Wiemann i Fabbriemu kilkanaście embrionów dinozaurów liczących sobie ponad 72 miliony lat, które on i jego mongolscy współpracownicy znaleźli podczas wyprawy na pustynię Gobi w 1995 roku. Tajemnicze było to, że embriony należące do wczesnych rogatych dinozaurów Protoceratopsów, były otoczone czarno-białymi filmami, a nie jakąkolwiek rozpoznawalną twardą skorupką jaja.

W 1995 roku paleontolodzy pracujący na pustyni Gobi w Mongolii znaleźli to skupisko skamieniałych jaj i zarodków Protoceratopsa – pierwsze jaja tego rogatego dinozaura, jakie kiedykolwiek opisano. / Image by M. Ellison/©AMNH / National Geographic

"Mark pokazał nam te embriony i stwierdził: wiesz, naprawdę myślę, że one składają jajka o miękkich skorupkach. Po prostu tak sobie rzucił" - mówi Wiemann. "Na początku myśleliśmy, że raczej nie. Ale przyglądając się bliżej skamieniałościom, zdaliśmy sobie sprawę, że istnieją na nich te bardzo dziwne aureole".

Gdyby Protoceratops składał miękkie jaja, to byłby to pierwszy dinozaur, którego z nimi znaleziono, niwecząc lata tworzenia poprzednich hipotez. Miękkie skorupki jaj zostały odkryte u innych starożytnych zwierząt, takich jak dalecy przodkowie dinozaurów i wymarłe gady latające zwane pterozaurami, ale nie w obrębie samego kladu dinozaurów.

Zespół pobrał małe próbki skamieniałości i pokroił je na tyle cienko, żeby zbadać je pod mikroskopem. Przekrój pokazał, że "aureole" miały grubość około jednej trzeciej milimetra i nie posiadały typowej zwapnionej struktury późniejszych jaj dinozaurów. "Jedną z rzucających się w oczy rzeczy było to, że nie było tam skorupek jaj" - mówi Fabbri.