Żołądki dinozaurów i dowody ich diety są rzadko zachowane, lecz w tym przypadku błotnisty grobowiec tak dobrze okrył i zakonserwował dinozaura, że nawet zawartość jego żołądka zachowała się na tyle, aby powiedzieć nam, że był całkiem wybrednym smakoszem.
Nodozaur, znany jako Borealopelta markmitchelli, został znaleziony w 2011 roku podczas prac górniczych na północ od Fort McMurray w Kanadzie, a od 2017 roku można je oglądać w Royal Tyrrell Museum of Palaeontology w Albercie.
"Znalezienie rzeczywiście zachowanej zawartości żołądka z dinozaura jest niezwykle rzadkie, a ten organ odzyskany ze zmumifikowanego nodozaura przez zespół muzeum jest zdecydowanie najlepiej zachowanym żołądkiem dinozaura, jaki kiedykolwiek znaleziono” – powiedział Jim Basinger, współautor badań i geolog z Uniwersytetu Saskatchewan.
Za życia ten dinozaur ważył ponad tonę i żył na diecie roślinnej, faworyzując paprocie, które stanowiły dużą część zawartości jego żołądka. Szczegóły dotyczące roślin były tak dobrze zachowane, że można je było porównać z próbkami pobranymi z ich współczesnymi odpowiednikami.
Analiza ostatniego posiłku nodozaura pokazała, że był on wybredny. Badacze porównali zawartość jego żołądka z badaniami liści z tego samego okresu i regionu. Nodozaur zjadał szczególnie miękkie liście niektórych paproci i w dużej mierze zaniedbane liście drzew i iglaków.
Badacze znaleźli w sumie 48 mikroskopijnych skamieniałości pyłku i zarodników z mchów, paproci, dwóch roślin kwitnących oraz 13 drzew iglastych.
"Brak skrzypów i rzadkość występowania drzew iglastych jest zaskakująca, biorąc pod uwagę fakt, że były i są one bardzo powszechne w tamtejszej florze"– powiedział Caleb Marshall Brown, autor studium i kurator systematyki i ewolucji dinozaurów w Royal Tyrrell Museum of Palaeontology," – Nawet w przypadku samych paproci wygląda na to, że nodozaur mógł mieć wyraźne preferencje dotyczące niektórych typów paproci, podczas gdy ignorował pozostałe.
Zachowanie materiału roślinnego w jego żołądku sugeruje, że dinozaur zmarł i został “pochowany” wkrótce po jedzeniu. Na podstawie wzrostu i dojrzałości części materiału roślinnego naukowcy byli w stanie ustalić, że śmierć dinozaura nastąpiła prawdopodobnie między późną wiosną a połową lata.
Lecz nie tylko jest ważnym odkryciem badaczy – w żołądku dinozaura znaleziono również węgiel drzewny, co prawdopodobnie oznacza, że żył na obszarze dotkniętym przez pożary. Badacze wiedzą, że pożary lasów były powszechne we wczesnym okresie kredy, od 100 milionów do 145 milionów lat temu. A po pożarach lasu paprocie kwitną nisko nad ziemią.
"Kiedy się nad tym zastanowić, może to mieć duży sens" – powiedział Brown –"Jeśli jesteś nodozaurem, możesz żywić się tylko blisko ziemi. Ta świeża roślinność jest również bardziej smakowita i ma wyższą zawartość składników odżywczych niż na przykład iglaki. W rezultacie wiele dużych roślinożernych ssaków, z którymi mamy dziś do czynienia, poszukuje niedawno spalonych obszarów, ponieważ zapewniają one wyjątkowe możliwości żywieniowe".
Naukowcy zapowiadają dalsze badania nad szczątkami, by dowiedzieć się, jak nodozaur był w stanie osiągnąć takie rozmiary przy stosunkowo niskiej jakości żywności i jak wyglądały tereny roślinne, na których żył.
Katarzyna Mazur
