Na naszej planecie żyje wiele niezwykłych zwierząt. To miliony gatunków, które zamieszkują nawet najdalsze i najgłębsze zakątki Ziemi. Niestety niektóre z nich są zagrożone wyginięciem. Niektórzy eksperci twierdzą, że są stworzenia, których za kilka lub kilkanaście lat może już nie być, gdy umrze ostatni przedstawiciel. Do takich gatunków należy właśnie żółw szylkretowy.
Żółw szylkretowy – najważniejsze informacje
Żółw szylkretowy (Eretmochelys imbricata) jest gadem z rodziny żółwi morskich. Jest jedynym przedstawicielem monotypowego rodzaju Eretmochelys. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) jest autorem Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych. To olbrzymi spis wszystkich zwierząt, w którym określa się stan poszczególnych stworzeń i jest swoistym wskaźnikiem bioróżnorodności.
W księdze znajduje się obecnie ponad 142 tysiące gatunków, a 40 tysięcy spośród nich są zagrożone wyginięciem. Niestety eksperci zwracają uwagę na to, że stan wielu zwierząt jest spowodowany przez działalność człowieka. Wpływ ma na to wiele czynników m.in. globalne ocieplenie, wycinka lasów czy niszczenie siedlisk.
IUCN już w 1996 roku uznała żółwia szylkretowego za krytycznie zagrożonego wyginięciem (Critically Endangered, CR). To efekt polowań i rybołówstwa, która przez lata zdziesiątkowała populację tego gatunku. W krajach azjatyckich m.in. w Chinach i Japonii, mięso tego żółwia morskiego jest cenione ze względu na jego walory smakowe. Karapaks z kolei, czyli twarda powłoka, grzbietowa część pancerza jest wykorzystywana do produkcji materiałów dekoracyjnych. Czy wiesz jednak, Gdzie żyją żółwie szylkretowe?
Gdzie żyją żółwie szylkretowe?
Chociaż większość żółwi morskich żyje na otwartych wodach oceanów, żółwie szylkretowe preferują płytkie laguny i rafy koralowe. Można je spotkać we wszystkich oceanach na świecie. Istnieją dwie główne populacje żółwia szylkretowego:
- Atlantycka,
- Indopacyficzna
Oraz dwa podgatunki:
- E. i. imbricata,
- E. i. bissa.
W wodach Atlantyku najczęściej występuje wzdłuż północnej granicy Stanów Zjednoczonych, Brazylii, Kostaryki, Kuby, w Zatoce Meksykańskiej i u wybrzeży południowej Afryki. Żółwie szylkretowe są niekiedy widziane również w wodach kanału La Manche oraz w okolicach Przylądka Dobrej Nadziei.
Do populacji indopacyficznej zaliczamy głównie podgatunek E. i. bissa. Możemy go spotkać praktycznie na całej powierzchni oceanów Indyjskiego i Spokojnego. Żyją na Wielkiej Rafie Koralowej, u wybrzeży zachodniej Ameryki Południowej, na Filipinach, a m.in. na Seszelach młode spędzają pierwsze lata swojego życia.
Żółwie szylkretowe, tak jak inne zwierzęta migrujące, podróżują w poszukiwaniu miejsc lęgowych. Naukowców od dawna zastanawiało, dlaczego te gady pokonują często tysiące kilometrów w poszukiwaniu stałego lądu. Najnowsze badania wykazały, że zwierzęta te mają duże problemy nawigacyjne i często nadrabiają bardzo duży dystans.
Eksperci zwracają uwagę, że w trakcie wielomiesięcznych migracji, żółwie nie mają dostępu do wystarczającej ilości pożywienia. Okazuje się, że stworzenia te mają bardzo słabe zdolności do wykrywania sygnału geomagnetycznego. Uczeni twierdzą, że mogą polegać jedynie na swoich zmysłach m.in. zapachu.
Czym różnią się żółwie szylkretowe od innych żółwi morskich?
Żółwie szylkretowe są bardzo podobne do reszty swoich pobratymców. Mają charakterystyczną powłokę grzbietową, spłaszczone ciało i kończyny, które przystosowane są do pływania. To, co je wyróżnia, to długi i zakrzywiony dziób oraz bardzo wyraźne krawędzie karapaksu. Dorastają do 1,3 metra długości i ważą ok 80–90 kg, chociaż obserwowano osobniki, które znacznie przekraczały 100 kg.
Ich karapaks stanowi doskonałą powłokę ochronną przed groźniejszymi drapieżnikami. Płyty grzbietu tworzą swojego rodzaju pancerz. Co więcej, ich płyty krawędziowe są piłkowane, co powoduje okaleczenie potencjalnego agresora. Ich skorupa stanowi większość ich całej powierzchni ciała.
Żółwie szylkretowe są wszystkożerne. Ponad 70% ich pożywienia stanowią jednak morskie gąbki. Co ciekawe, duża część jest toksyczna, a gady te są wyjątkowo odporne na ich substancje szkodliwe. Żółwie te jedzą również parzydełkowce (np. żeglarz portugalski, o którym pisaliśmy na łamach National Geogrpahic). Właśnie dlatego, ich mięso w pewnym stopniu uchodzi za toksyczne. Poza tym zjadają również małe ryby, mięczaki i meduzy.
Ile żyją żółwie szylkretowe?
Pod względem wieku, żółwie szylkretowe nie są rekordzistami. W porównaniu do innych gatunków żółwia, które niekiedy żyją nawet 100-150 lat, te gady na wolności przeżywają ok. 50 lat. Prowadzą samotniczy tryb życia, a w grupach osiadają jedynie w okresie godowym, który trwa od kwietnia do listopada (w przypadku populacji atlantyckiej) i od września do lutego wśród żółwi indopacyficznych.
Żółwie szylkretowe kopulują zazwyczaj na płytkich lagunach i bezpośrednio wokół wybrzeży i plaż. Samice w nocy wychodzą na ląd, aby w głęboko wykopanym dole złożyć jaja. Będzie to przyszłe gniazdo dla młodych. Po złożeniu jaj (zazwyczaj ok. 100), dziura zostaje zakopana. Warto zwrócić uwagę na to, że to jedyny moment, gdy żółwie szylkretowe wychodzą na ląd.
Młode wykluwają się po około dwóch miesiącach. Pierwsze kroki od razu kierują ku wodzie, gdzie rozpoczynają swoją życiową „wędrówkę”. Naukowcy nie wiedzą jednak dokładnie, co się z nimi dzieje w pierwszych momentach życia. Eksperci podejrzewają, że płyną ku głębokim wodom pelagialu. Po osiągnięciu odpowiedniej dojrzałości, przenoszą się w stronę raf koralowych i płytkich wód oceanów.
