Karta EKUZ to niezbędny element każdego wyjazdu za granicę, o którym nie można zapomnieć podczas planowania swojej podróży. Jak wyrobić ten jakże ważny dokument? Jak długo trzeba czekać na jego wydanie? Na te i inne pytania odpowiadamy w dalszej części artykułu.

Co to jest karta EKUZ?

Karta EKUZ jest unijnym dokumentem, który potwierdza prawo do świadczeń medycznych za granicą w przypadku nagłej choroby lub wypadku. Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego – bo tak brzmi jej pełna nazwa – honorowana jest przez Wielką Brytanię, państwa członkowskie Unii Europejskiej oraz Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu, w którego skład wchodzi Islandia, Lichtenstein, Norwegia oraz Szwajcaria.

Jak działa EKUZ?

Europejska Karta Ubezpieczenie Zdrowotnego uprawnia do niezbędnego i przede wszystkim nieplanowanego leczenia w ramach publicznego systemu lokalnej opieki zdrowotnej. Warto jednak pamiętać, że każdy z pacjentów jest traktowany na tych samych warunkach, co obywatele państwa, w którym aktualnie przebywamy. Ponadto nie w każdym przypadku zagraniczne leczenie będzie bezpłatne, a wręcz przeciwnie.

Wiąże się to z tym, że jeśli w danym kraju pacjent jest obciążany częścią kosztów za wizytę u lekarza czy leczenia, to ty również poniesiesz identyczne koszty. Zakres współfinansowania może się różnić w poszczególnych państwach. Jeżeli mamy wcześniej zaplanowane zabiegi za granicą lub korzystamy z opieki prywatnej, to musimy się liczyć z tym, że nie są one pokrywane przez EKUZ.  

Dodajmy, że karta EKUZ ważna jest wyłącznie z dowodem osobistym.  

Kto może wyrobić EKUZ?  

O wydanie karty EKUZ mogą ubiegać się wyłącznie osoby, które zgłoszone są do ubezpieczenia zdrowotnego lub osoby posiadające prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych zgodnie z przepisami krajowymi.  

Wyrobienie karty jest bezpłatne pod warunkiem, że zostały spełnione powyższe wymagania. Dlatego planując zagraniczny wyjazd, warto się zaopatrzyć w taki dokument, tym bardziej, że nic za niego nie płacimy. A jak wiadomo – przezorny zawsze ubezpieczony. Co więcej, z myślą osób niewidomych czy niedowidzących EKUZ posiada specjalne naklejki z tekstem w alfabecie Braille’a. 

Jak wyrobić EKUZ?

Unijny certyfikat, tak jak w przypadku innych tego typu dokumentów, można wyrobić online, za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta (IKP) lub elektronicznej skrzynki podawczej ePUAP. Osoby, które preferują tradycyjne sposoby, mogą osobiście złożyć wniosek w dowolnym oddziale lub delegaturze NFZ. Pobieramy wtedy wskazany formularz, uważnie go wypełniamy i podpisany możemy złożyć w okienku.  

Istnieje także opcja wysłania wypełnionego wniosku poprzez pocztę tradycyjną lub poprzez e-mail. Jednak ostatnia możliwość tyczy się tylko i wyłącznie przypadków, gdy nasz wyjazd związany jest z obszarem zawodowym. Turystyczne wnioski nie są przyjmowane drogą mailową.  

Więcej informacji odnośnie wyrobienia karty EKUZ znajdziesz na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia. 

Zakres ochrony – tego EKUZ nie pokrywa

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego uprawnia do ubiegania się o zwrot części wydatków na leczenie za granicą, ale niektóre usługi są wykluczone z ochrony. Refundacja kosztów nie przysługuje w przypadku:

  • planowanych zabiegów – planowane zabiegi, operacje etc. nie podlegają ochronie w ramach EKUZ,
  • pomocy medycznej udzielonej w placówkach niemających zawartej umowy z lokalnym ubezpieczycielem (odpowiednikiem NFZ), 
  • zabiegów niebędących koniecznością z medycznego punktu widzenia, 
  • transportu medycznego do Polski,
  • transportu zwłok,
  • usług ratownictwa.
Ponadto omawiany dokument nie uwzględnia ubezpieczenia OC w życiu prywatnym oraz takich zdarzeń jak np. opóźniony lot czy zgubiony bagaż.

Ile się czeka na EKUZ?

Jeśli komuś zależy na czasie, warto osobiście udać się do oddziału NFZ, bowiem kartę EKUZ dostaniemy wówczas od ręki. Przy składaniu wniosku online czas oczekiwania wynosi przeważnie 5 dni. Chociaż w okresie wakacyjnym ich rozpatrywanie może się wydłużyć nawet do kilkunastu dni. Aby uniknąć kolejek, radzimy ubiegać się o kartę EKUZ przed sezonem urlopowym – najlepiej między kwietniem a majem.  

Status złożonego wniosek za pośrednictwem ePUAP czy IKP można śledzić na bieżąco. EKUZ odbieramy wyłącznie osobiście lub poprzez pełnomocnika z upoważnieniem. Istnieje możliwość dostarczenia pocztą, jeżeli zaznaczymy taką opcję we wniosku.  

Jak długo jest ważna EKUZ? 

Ważność Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego jest zależna od kilku czynników. Terminy, zgodnie z zasadami obowiązującymi od 2021 roku, zostały wydłużone nawet do 20 lat. 

Najdłuższy okres, czyli 20 lat, przysługuje osobom, które pobierają świadczenia emerytalne i zarazem osiągnęły wiek emerytalny (kobieta – 60 lat, mężczyzna – 65). EKUZ na okres 5 lat wydawana jest osobom, które także pobierają świadczenia emerytalne, jednak nie osiągnęły wyznaczonego wieku.

Dzieci oraz młodzież, którym przysługuje EKUZ otrzymują kartę ważną do dnia 18. urodzin. Dokument na 3 lata wydawany jest osobom ubezpieczonym, które są zatrudnione, prowadzą działalność gospodarczą lub pobierają zasiłek. Bezrobotni zarejestrowani w urzędzie pracy mogą wnioskować o EKUZ ważną wyłącznie na 2 miesiące.

EKUZ czy polisa turystyczna – co lepsze?

EKUZ i polisa turystyczna to dwa odrębne rodzaje ochrony. Karty nie należy traktować jako alternatywy dla prywatnego ubezpieczenia – jest to raczej jego uzupełnienie. Polisa ma tę przewagę nad EKUZ, że gwarantuje kompleksową ochronę bez względu na miejsce pobytu.

Ubezpieczony może leczyć się w publicznych i prywatnych placówkach medycznych, a ponadto ma dostęp do wielu świadczeń, których karta nie zapewnia. W ramach polisy ochroną można objąć m.in. bagaż, sprzęt sportowy, sprzęt fotograficzny itp. Zakres polisy można rozszerzyć o wiele dodatków – nie tylko tych wspomnianych powyżej, ale też np. o ubezpieczenie mieszkania lub domu na czas wyjazdu, ubezpieczenie chorób przewlekłych, ubezpieczenie sportów ekstremalnych i wysokiego ryzyka czy o OC w życiu prywatnym.

Źródło: pacjent.gov.pl.