Woda pojawiła się na Ziemi już kilka miliardów lat temu i od tego czasu jest twórcą życia na naszej planecie. Ponad 70% globu jest pokryte wodą, a szczególnie miejsce w hydrosferze zajmują rzeki. Są niczym żyły i tętnice Ziemi, które umożliwiają wszystkim istotom przetrwanie. „Rzeka” w reżyserii Jennifer Podeem to zachwycająca audiowizualna opowieść o spotkaniu człowieka z naturą.

Film „Rzeka” to niezwykła opowieść o spotkaniu człowieka z naturą

Film dokumentalny zabiera nas w podróż przez 39 krajów świata. Z lotu ptaka możemy podziwiać wspaniały świat przyrody i płynąć z nurtem dużych i małych oraz spokojnych i nieprzewidywalnych rzek. Tej przygodzie towarzyszy muzyka Australijskiej Orkiestry Kameralnej, która wykonuje dzieła m.in. Bacha, Johnny’ego Greenwooda oraz Radiohead.

Postrzeganie rzek zmieniało się w ciągu tysięcy lat istnienia naszego gatunku. Dawniej ludzie czcili je niczym bogów oraz doceniali ich znaczenie. To właśnie nad rzekami powstawały pierwsze osady, a ludzie w sposób racjonalny korzystali z naturalnych zasobów Ziemi. Tam, gdzie płynęła rzeka, powstawała cywilizacja. Widać to nawet współcześnie. Woda płynie przez wszystkie największe miasta świata i to właśnie dzięki niej ludzie byli w stanie się rozwijać.

Ludzie z rzek uczynili swoich poddanych

Tam, gdzie ziemia była jałowa, ludzie uczynili ją zdatną do uprawiania. To właśnie dzięki rzekom ludzie dostarczyli wodę w regiony, które przez lata były niezdatne do życia. 

Jednak z czasem ludzkość postanowiła zawłaszczyć sobie rzeki. Z dawnego boga uczyniliśmy swojego poddanego. Zaczęliśmy budować tamy i ingerować w ten płynny świat. Niestety, tam gdzie jedni się bogacą, tracą inni. Twórcy filmu pokazują symboliczne, a jednak prawdziwe, zdjęcia wyschniętych, a czasem zatrutych rzek. W niektórych regionach wraz z wodą płyną odpady.

Ingerencja w naturalne zasoby sprawia, że coraz więcej regionów na świecie zmaga się z suszą. Zaburzając cykl hydrologiczny, doprowadzamy do powolnej, lecz wciąż przyspieszającej zagłady.

Polska premiera odbędzie się już 10 lutego tego roku

„Rzeka” rozpoczyna się od cytatu wiersza W.H. Audena „Tysiące ludzi żyło bez miłości, ale żaden nie przeżył bez wody”. Ta refleksja towarzyszy nam w każdej minucie filmu, ale twórcy chcieli, żeby została z nami na długo po końcowych napisach. Nie można bowiem zapomnieć o tym, że nasze działania dzisiaj będą miały wpływ na przyszłe pokolenia. Tego, co raz utracimy, możemy już nigdy nie odzyskać.

„Rzekę” tworzyli wybitni ludzie kina. Oprócz znakomitego scenariusza napisanego przez Jennifer Peedom i Roberta Macfarlane’a, mamy również głos lektora, którego użyczył Willem Dafoe. To właśnie amerykański aktor z rozwagą i spokojem prowadzi nas swoją narracją przez całą poruszającą i zapierającą dech w piersiach historię.

Nic dziwnego zatem, że film zdobył już dwie nagrody AACTA za najlepszą muzykę oryginalną w filmie i najlepszy film dokumentalny w 2021 roku. Polska premiera filmu odbędzie się 10 lutego 2023 roku. „Rzeka” bierze również udział w 20. edycji festiwalu Millennium Docs Against Gravity, który odbędzie się 12–21 maja 2023 roku.