Lise Meitner

Lise Meitner urodziła się w 1878 roku, w Wiedniu w Austrii. Jej praca w dziedzinie fizyki jądrowej doprowadziła do odkrycia rozszczepienia jądra atomowego, czyli faktu, że jądra atomowe mogą się rozszczepić na dwie części. To odkrycie stanowiło podstawę do stworzenia bomby atomowej.

Jej historia jest skomplikowaną plątaniną seksizmu, polityki i pochodzenia etnicznego.

Po uzyskaniu doktoratu z fizyki na Uniwersytecie Wiedeńskim, Meitner przeprowadziła się w 1907 roku do Berlina i rozpoczęła współpracę z chemikiem Otto Hahnem. Swoje relacje zawodowe utrzymywali przez ponad 30 lat.

Po zajęciu Austrii przez nazistów w marcu 1938 roku, Meitner, która była Żydówką, udała się do Sztokholmu w Szwecji. Kontynuowała współpracę z Hahnem, korespondując i spotykając się z nim potajemnie w Kopenhadze w listopadzie tego samego roku.

Mimo, że Hahn przeprowadził eksperymenty, które dostarczyły dowodów na poparcie idei rozszczepienia jądra atomowego, nie był w stanie wyjaśnić tego zjawiska. Meitner i jej siostrzeniec, Otto Frisch, opracowali tę teorię.

Hahn opublikował ich odkrycia bez uwzględnienia Meitner jako współautorki. Chociaż niektóre źródła podają, że Meitner rozumiała to pominięcie, biorąc pod uwagę sytuację w nazistowskich Niemczech.

"To jest początek tego, jak Meitner został wyłączony z zasług związanych z odkryciem rozszczepienia jądra atomowego" - powiedziała Lewin Sime, która napisała biografię Meitner.

Innym czynnikiem, który przyczynił się do zlekceważenia pracy Meitner, była jej płeć. Meitner napisała kiedyś do przyjaciela, że bycie kobietą w Szwecji jest niemalże zbrodnią. Badacz z Noblowskiego Komitetu w dziedzinie fizyki aktywnie próbował ją wykluczyć. Tak więc sam Hahn zdobył w 1944 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za swój wkład w rozdzielenie atomu.

"Ówcześni koledzy Meitner, w tym fizyk Niels Bohr, zdecydowanie uważali, że odegrała ona zasadniczą rolę w odkryciu rozszczepienia jądra atomowego" - powiedziała Sime. Ale ponieważ jej nazwiska nie było wraz z Hahnem w tej pierwszej pracy i nie otrzymała Nagrody Nobla w uznaniu za to odkrycie, przez lata nie była z nim wiązana.

Fizyk jądrowa zmarła w 1968 r. w Cambridge w Anglii.