Jeśli eksperci zdołają odkryć połączenia z innymi sąsiadującymi jaskiniami, to wtedy całość rozrośnie się do około 1000 kilometrów. W porównaniu z tą, największa europejska jaskinia znajdująca się na Ukrainie, Optymistyczna, wypada gorzej niż miernie, gdyż ma „zaledwie” 212 kilometrów długości. Największa jaskinia w Polsce – Wielka Jaskinia Śnieżna, położona w Tatrach, pod Małołączniakiem, liczy około 22 kilometrów długości i 814 metrów głębokości. Równie duże bywają różnice w wysokościach jaskiń. Jaskinia Reseau Jean-Bernard w Alpach Sabaudzkich rozciąga się od regionów powyżej linii drzew aż do dna doliny, czyli na wysokość ponad 1600 metrów. Natomiast największa odkryta komora podziemna – Sarawak Chamber -  znajduje się na Borneo i ma 700 metrów długości i 100 metrów wysokości. Jaskinie od zawsze fascynowały ludzi. I chociaż w dawnych czasach sama myśl o ukrytych pod ziemią krainach budziła lęk, współcześni badacze i  poszukiwacze przygód zapuszczają się w podziemne korytarze, choć jeszcze dobre sto lat temu było to nie do pomyślenia. Pierwszym prawdziwym i najsławniejszym speleologiem był syn paryskiego adwokata, Alfred Martel (1859-1938), który przeszedł do historii jako założyciel tej dziedziny nauki. Tekst: Małgorzata Sienkiewicz