To wielki dzień dla polskiej literatury. Olga Tokarczuk została laureatką literackiego Nobla za rok 2018. Drugim tegorocznym laureatem został Peter Handke

2018: Olga Tokarczuk 

Olga Tokarczuk została uhonorowana "za wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją reprezentuje przekraczanie granic jako formę życia". Wcześniej jej twórczość nagrodzono również dwiema Nagrodami Literackimi Nike - za powieści “Bieguni” (2008) i “Księgi Jakubowe” (2015).

 

Tokarczuk urodziła się 1962 roku w Sulechowie. W świecie literatury fikcyjnej zadebiutowała w 1993 roku powieścią "Podróż ludzi Księgi". Przełom w jej karierze i duży sukces przyniosła jej trzecia powieść “"Prawiek i inne czasy", wydana 1996 roku.

“Olga Tokarczuk inspiruje się mapami i dalszą perspektywą, co sprawia, że jej mikrokosmos staje się lustrem dla makrokosmosu” - czytamy w komunikacie prasowym na oficjalnej stronie Nagród Nobla.

 

Oficjalny twitterowy profil nagrody komentuje wybór pisarki: “W swojej literaturze nigdy nie postrzega rzeczywistości jako czegoś stabilnego lub wiecznego. Powieści konstruuje na napięciu między przeciwieństwami kulturowymi: natura kontra kultura, rozum kontra szaleństwo, mężczyzna kontra kobieta, dom kontra samotnia. Magnum opus Olgi Tokarczuk jest imponująca powieść historyczna "Księgi Jakubowe" z 2014 roku. Pokazała w niej nadrzędną zdolność powieści do przedstawienia czegoś niemal wykraczającego poza ludzkie rozumienie.”

 

Olga Tokarczuk dołączyła do grona polskich literackich noblistów, wśród których znaleźli się Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont, Czesław Miłosz i Wisława Szymborska. Niezwykle blisko z Polską był związany laureat Literackiej Nagrody Nobla z 1978 roku, Isaac Bashevis Singer. 

 

2019: Peter Handke

"Za znaczącą pracę, która z językową pomysłowością zgłębiła peryferie i specyfikę bycia człowiekiem" uhonorowany został Peter Handke, który urodził się w 1942 roku w miejscowości Griffen w Austrii jako członek społeczności słoweńskiej. 

 

W 1966 roku ukazała się jego debiutancka powieść "Die Hornissen" (“Szerszenie”), która odbiła się głośnym echem wśród środowisk związanych z literaturą. Fabułę powieści stanowi eksperymentalna "podwójna fikcja", w której główny bohater wspomina fragmenty innej, nieznanej czytelnikowi powieści.

Kolejny szum wokół jego działalności spowodował spektakl “Publikumsbeschimpfung” (“Obrażając publiczność”), którego głównym założeniem było to, by aktorzy znieważali publiczność tylko za to, że uczestniczą w sztuce. To wydarzenie odcisnęło spore piętno na europejskiej scenie literackiej lat 70-tych. 

 

W ciągu ostatnich 50 lat Handke stworzył wiele dzieł z różnych gatunków, uważnie nakreślając w nich pejzaże i materialną obecność świata. Zapewniły mu one pozycję jednego z najbardziej wpływowych europejskich pisarzy po II wojnie światowej. Wiele swoich inspiracji czerpał z ruchu Nowej Powieści w literaturze francuskiej (le Nouveau Roman), a także malarstwa i kina.

 

Czytaj także: Olga Tokarczuk w rankingu 20 najlepszych książek XXI wieku