Jest to również największe w Afryce pradziejowe centrum sakralne, istniejące od siódmego tysiąclecia do trzech i pół tysięcy lat p.n.e. Powstało w południowej strefie dzisiejszej Pustyni Zachodniej w Egipcie, w okolicach góry zwanej dziś Gebel Nabta. Jak dowiodły badania Ekspedycji, panujący wówczas dużo wilgotniejszy klimat powodował, że dzisiejsza, wyjątkowo surowa pustynia, była sawanną, na której w licznych osadach żyli pasterze z późnej epoki kamienia. To oni stworzyli rozległe Centrum Ceremonialne o ważnym znaczeniu kultowym. Była to dobrze zorganizowana społeczność, której przywódcy mogli koordynować budowę konstrukcji z ogromnych głazów zwanych megalitami, kurhanów, w których chowano członków elity społecznej oraz kamiennych steli, upamiętniających zmarłych członków  plemienia. Jak zaznacza prof. Romuald Schild, wieloletni dyrektor Ekspedycji, układ steli, które skierowane były w kierunku północnych gwiazd, dowodzi, że tu rodziła się kosmogonia i najwcześniejsza religia starożytnego Egiptu. – Zachował się tam także neolityczny kalendarz oraz kamienny krąg, który wskazywał kierunek północny i wschód słońca w dniu przesilenia letniego. Ekspedycja uzyskała też wystarczające powody, by przypuszczać , że gdy przed sześcioma tysiącami lat sawanna zaczęła wysychać , prahistoryczni pasterze w poszukiwaniu wody wywędrowali do doliny Nilu, gdzie w dużej mierze przyczynili się do powstania cywilizacji starożytnego Egiptu.  Jednym z ważniejszych osiągnięć Ekspedycji było udowodnienie, że to właśnie w Afryce po raz pierwszy udomowiono bydło.  Według prof. Romualda Schilda – Udomowiono je w okolicach doliny Nilu na Pustyni Zachodniej około 10 tys. lat temu, czyli znacznie wcześniej niż na Bliskim Wschodzie. To odkrycie kwestionowano, ale ostatecznie potwierdziły je badania genetyczne. Tekst: Agnieszka Budo