Annapurna
Annapurna to masyw górski w Himalajach, w północnym Nepalu. Wznosi się on na przełomie rzeki Kali Gandaki. Jego trzy szczyty liczą kolejno: 8091m., 8051m. i 8010m. Najwyższy to Annapurna ( w tłumaczeniu - Bogini Urodzaju) – 8091m., będąca dziesiątą pod względem wysokości górą świata, uznawaną przez Nepalczyków za świętą. Mimo, że zaliczana jest do niskich ośmiotysięczników ze względu na rozległość masywu (sześć ponad siedmiotysięcznych wierzchołków) jest bardzo niebezpieczna. Do 2005 roku zanotowano 103 wejścia na wierzchołek i aż 56 przypadków śmierci. Annapurna jest też pierwszym ośmiotysięcznikiem zdobytym przez człowieka – 3 czerwca 1950 roku stanęli na nim Francuzi: Maurice Herzog i Louis Lachenal. Obaj przypłacili ten sukces poważnymi odmrożeniami.Najważniejsze daty:
- 1950 r. - aż do wiosny tego roku Annapurna była nie zbadana z punktu widzenia alpinizmu. Dopiero francuska ekspedycja pod kierownictwem Maurice’a Herzoga dotarła od zachodu do kotła lodowcowego na północ od Annapurny, gdzie dostrzegła możliwość podejścia do lodowca
w kształcie sierpa. Wejście udało się i tym samym Annapurna została pierwszym zdobytym ośmiotysięcznikiem.
- 1970 r. - drugiego wejścia na główny wierzchołek Annapurny dokonała ekspedycja brytyjska, podążająca szlakiem pierwszych zdobywców. Krótko potem nastąpiło trzecie wejście – D. Whillans i D. Haston po raz pierwszy pokonali trudną ścianę południową. Na liczącej 3000 metrów, prawie pionowej ścianie, zamocowano 4500 metrów poręczówek. Rozpoczęła się nowa epoka we wspinaczkach na ośmiotysięczniki. Sprawdził się nowy styl himalajski.
- 1974 r. - hiszpańska ekspedycja pod kierownictwem J. Anglady po raz pierwszy weszła na wysokość 8026 metrów, zdobywając wschodni szczyt Annapurny.
- 1977r. - Holendrzy, idąc północną flanką Annapurny, obchodzą z lewej „sierpowy lodowiec”. Trzej alpiniści docierają do szczytu.
- 1978 r. - wejścia szlakiem Holendrów dokonuje amerykańska ekspedycja kobieca. Na szczyt docierają dwie uczestniczki i dwaj Szerpowie. Wyprawa kończy się tragicznie dla jednej Amerykanki i jednej Angielki, które giną w wyniku upadku.
- 1979r. - francuska ekspedycja narciarska usiłuje zdobyć szczyt szlakiem pierwszych zdobywców. Podczas zjazdu śmierć ponosi Y. Morin.
- 1981r. - polska ekspedycja pod kierownictwem R. Szafirskiego wspina się prawym filarem ściany południowej. Dwóm uczestnikom udaje się pierwsze wejście nowym szlakiem na środkowy szczyt - 8051 metrów.
- 1982r. - brytyjska ekipa znajduje na prawo od szlaku Boningtona nową, niebezpieczną drogę na ścianie południowej. Niestety w wyniku śmierci McIntyre’a w lawinie kamieni, szczyt nie zostaje zdobyty. Dopiero kilka lat później dwaj Hiszpanie zrealizują w stylu alpejskim to skrajnie trudne wejście.
- 1984r. - E. Loretan i N. Joos przechodzą trzy szczyty Annapurny w stylu alpejskim.
- 1996r. - międzynarodowej, dziesięcioosobowej ekspedycji (ośmiu Polaków, jeden Amerykanin, jeden Ukrainiec) pod kierownictwem M. Kochańczyka udaje się wreszcie wejście północno – zachodnim filarem Annapurny. Na filarze zamocowano 2000 metrów poręczówek, założono pięć obozów. Dwudziestego października A. Marciniak i V. Terzyul docierają na szczyt. Dokonują tego po uprzednim ubezpieczeniu linami pionowego występu skalnego na wysokości 7400 metrów nad poziomem morza.
Polskie wejścia
3 luty 1987 roku – ściana płn. - Artur Hajzer i Jerzy Kukuczka (pierwsze wejście zimowe);21 październik 1991 roku – ściana płd. - Bogdan Stefko, Krzysztof Wielicki, Ryszard Pawłowski;
22 październik 1991 roku – ściana płd.- Wanda Rutkiewicz, Mariusz Sprutta;
20 październik 1996 roku – filar płn.- Andrzej Marciniak.
Bibliografia
Piotr Morawski, Zasłużyć na szczyt, National Geographic (październik 2008) 62-71
Encyklopedia Powszechna Larousse
Encyklopedia, Wydawnictwo Naukowe PWN
Reinhold Messner, Annapurna. Pięćdziesiąt lat wypraw w stronę śmierci, Warszawa, Wydawnictwo Literackie MUZA SA
